Oficjalnie dystrybutorzy
IT zgodnie deklarują, że nowe przepisy to krok w dobrym kierunku. Liczą na
to, że rynek, zwłaszcza handlu telefonami, unormuje się, na czym zyskają
uczciwe podmioty. Ponieważ z obrotu zniknie towar niewiadomego
pochodzenia, w podejrzanie niskich cenach, nie jest przy tym wykluczony
wzrost marż. Z drugiej strony można wyczuć u dystrybutorów niepewność
co do tego, jak odwrócony VAT wpłynie na rynek. Tym bardziej że ostateczny
kształt nowych przepisów wciąż nie jest znany (w dniu zamknięcia bieżącego
wydania ustawa była w Senacie, który może jeszcze zaproponować swoje
poprawki). Nieoficjalnie część rozmówców CRN Polska uważa, że nowe regulacje
wręcz wstrząsną rynkiem dystrybucji IT, a pozycja niektórych firm znacząco
osłabnie. Otwarcie mówią na ten temat przedstawiciele Actionu.

– Wejście w życie odwróconego VAT-u bardzo mocno
wpłynie na układ sił na rynku dystrybucyjnym. To nas cieszy, bo wtedy będzie
można ocenić realną wartość poszczególnych podmiotów. Teraz wyniki wielu
z nich są bardzo zafałszowane – twierdzi Sławomir Harazin, wiceprezes
warszawskiego dystrybutora.

Zgodnie z raportem kancelarii prawnej DLA Piper tylko
w 2013 r. wartość wywozu telefonów komórkowych z Polski
przewyższyła wartość przywozu o 2,3 mld zł, chociaż nie
wyprodukowano u nas ani jednej sztuki. A zatem komuś te ponad
2 miliardy zniknie z bilansów… W przypadku spółek giełdowych
taka zmiana może poważnie odbić się na wartości firmy i zaufaniu
inwestorów.

Jednocześnie
istnieje ryzyko, że po wprowadzeniu odwróconego obciążenia przestępcy przerzucą
się na inne urządzenia elektroniczne, np. procesory i dyski twarde. Jednak
optymiści twierdzą, że gdyby oszustom opłacało się wyłudzać VAT na tych
komponentach na dużą skalę, już dawno by to robili. Zatem ryzyko, że po
1 lipca br. karuzele będą nadal się kręcić, ale wokół nowych produktów,
raczej nie jest duże.

Sprzedaż może spaść o 30 proc.

Nowe prawo może zasadniczo zmienić sytuację firm, których
większość sprzedaży stanowią komórki. Spadek przychodów zanotują zapewne
przedsiębiorstwa, które dużo eksportują. Wskazują na to ubiegłoroczne dane
z resortu finansów. Wynika z nich, że w marcu 2014 r.
ok. 60 proc. firm zajmujących się wewnątrzwspólnotową dostawą towarów
(WDT) i eksportem telefonów komórkowych złożyło wnioski o zwroty
VAT na kwotę ponad 100 mln zł. W lipcu ub.r., gdy skarbówka
zaostrzyła kontrole, wnioski o zwrot VAT-u wpłynęły od 53 proc.
takich firm, na łączną kwotę ponad 81 mln zł. Już widać więc wyraźny
spadek obrotów u eksporterów komórek i ten trend zapewne będzie trwał
nadal. Ponadto można spodziewać się, że nowa regulacja zweryfikuje wielkość
polskiego rynku telefonów komórkowych.

– Po wprowadzeniu
odwróconego VAT-u sprzedaż może spaść nawet o 20–30 proc. – ocenia Ireneusz Dąbrowski, niezależny konsultant.

Niektórzy przypuszczają, że zobaczymy także spadki na rynku
notebooków i tabletów w kanale dystrybucyjnym. Obecnie wyniki dla
całego rynku zawyża wielokrotny obrót tym samym towarem (np. dystrybutor
sprzedaje detaliście, ten odsprzedaje dystrybutorowi). Jeżeli odwrotne
obciążenie VAT ograniczy te praktyki, efekt będzie widoczny w słupkach
sprzedaży, jak również w bilansach firm, które poprawiają sobie
statystyki, stosując wielokrotny obrót.

Jednolita transakcja, czyli jaka?

Z wejściem w życie nowej ustawy wiążą się też inne
zagrożenia. Problemy mogą wynikać z luk prawnych i nieprecyzyjnych
sformułowań w nowych regulacjach. Szczególnie narażeni na kłopoty są
sprzedawcy detaliczni. Za poważne niedociągnięcie należy uznać brak definicji
„jednolitej gospodarczo transakcji”. Według prawników DLA Piper w tym
pojęciu mieści się dostawa wiążąca się z realizacją jednej umowy (także
ustnej), nawet gdy obejmuje ona kilka zamówień lub kilka faktur. Może być
jednak wiele przypadków, których nie da się jednoznacznie zinterpretować
w kontekście „jednolitej gospodarczo transakcji”. Tymczasem praktyka
organów skarbowych jest niestety taka, że kwestie sporne są często rozstrzygane
na niekorzyść podatnika.

Ponadto limit 20
tys. zł netto dla zakupów objętych odwrotnym obciążeniem jest przez wielu
uczestników rynku uznawany za zbyt niski. Może stać się pokusą dla nieuczciwych
przedsiębiorców, którzy będą kupować towar w cenie netto (czyli bez VAT),
a następnie odsprzedawać go np. poprzez platformy aukcyjne.

– Jeśli przychodów ze
sprzedanego w ten sposób towaru nie zaksięgują, wykazując go np.
w magazynie, będą mogli go oferować klientom detalicznym o 10–15 proc. taniej w porównaniu z powszechnie
obowiązującymi cenami – ostrzega
Radosław Olejniczak, dyrektor handlowy Komputronika.

W takiej
sytuacji klientów stracą uczciwi detaliści, którzy zawsze będą drożsi. Co
gorsza, opisane praktyki stosowane na masową skalę mogą doprowadzić do
rozchwiania rynku. Według menedżera lepszym rozwiązaniem byłby więc limit na
poziomie 50 lub 100 tys. zł oraz rezygnacja z ograniczenia wartości
„jednolitej gospodarczo transakcji” dla wszystkich kategorii produktów objętych
odwróconym VAT-em i wprowadzenie osobnego limitu dla każdej z nich,
czyli smartfonów, tabletów, notebooków, laptopów oraz konsol do gier.

Ponadto nie ma ram czasowych dla „jednolitej gospodarczo
transakcji”, czyli trzeba będzie pilnować – nawet przez dłuższy czas
– czy określony kontrahent nie przekroczył kwoty 20 tys. zł. Skutkuje
to koniecznością wprowadzania zmian w systemach związanych z transakcjami,
końcówkach POS i sklepach internetowych, co oznacza dodatkowe koszty dla
firm i będzie kłopotliwe zwłaszcza dla mniejszych podmiotów.

Warto pamiętać, że
wszystkie zakupy dokonywane przed wejściem w życie nowych regulacji (co
prawdopodobnie nastąpi 1 lipca br.) powinny zostać rozliczone na starych
zasadach. Zatem reguła „jednolitej gospodarczo transakcji” nie będzie działała
wstecz, bez względu na rodzaj umowy.

Detalista na celowniku oszusta

Poważne ryzyko jest związane z tym, że nie da się
szybko, w stuprocentowo pewny sposób zweryfikować, czy nabywca jest
czynnym podatnikiem VAT (czyli ma prawo do rozliczenia w ramach odwrotnego
obciążenia). Resort finansów zapowiedział uruchomienie internetowej bazy takich
podmiotów, ale czy i kiedy powstanie – nie wiadomo. Na razie sprawdzenie
kontrahenta stanowi problem sprzedającego. Jeśli się pomyli, poniesie
konsekwencje. W najlepszym wypadku będzie musiał uregulować należność
z tytułu VAT, którego nie zapłacił nabywca, w najgorszym – grożą
mu dodatkowe kary finansowe.

Do
potencjalnych sposobów weryfikacji nabywcy należy sprawdzenie dokumentu VAT-5,
ale może on być nieaktualny. Pewniejszą metodą jest zwrócenie się do urzędu
skarbowego o informację w sprawie kontrahenta, ale nie da się jej
załatwić od ręki (z reguły trzeba czekać kilka dni). Taka dodatkowa zwłoka
może sparaliżować sprzedaż, przynajmniej w niektórych przypadkach. Należy
więc się spodziewać, że część przedsiębiorców będzie rezygnować
z korzystnych transakcji, nie mając pewności, kim jest nabywca.
Z kolei ci, którzy zaryzykują, mogą trafić na oszustów wykorzystujących
proceduralną lukę. Firmy z branży obawiają się, że brak internetowej bazy
pozwalającej na weryfikację płatników VAT doprowadzi do spadku obrotów.

Szczególnie sprzedawcy
detaliczni boleśnie odczują brak możliwości sprawdzenia kupującego. Retailerzy
ostrzegają, że przepisy w tym zakresie to młyn na wodę dla oszustów
i duże ryzyko dla sprzedawców. Narażone są zwłaszcza duże firmy, które
przeprowadzają dziennie tysiące transakcji, ale mali resellerzy również nie są bezpieczni.
Z jednej strony nie można szybko i jednoznacznie sprawdzić, czy każdy
klient podający się za czynnego podatnika VAT (i żądający w związku
z tym ceny netto zakupu) rzeczywiście nim jest. Jednak jeszcze trudniej
o weryfikację, gdy klient oświadcza, że kupuje coś w imieniu
przedsiębiorcy – płatnika VAT. W takiej sytuacji sprzedawca po prostu
musi… wierzyć mu na słowo. Zresztą nawet gdy nabywca pokaże odpowiednie
papiery, nie ma gwarancji, że będą prawdziwe albo aktualne.

– Trudno na przykład
sprawdzić, czy przy dokonywaniu zakupów przez pracowników firm
z upoważnienia zarządu mamy do czynienia z autentycznym
pełnomocnictwem i czy dana osoba rzeczywiście jest pracownikiem określonej
firmy – zauważa Radosław Olejniczak.

Jego zdaniem transakcje
te będą dotyczyć zbyt małych kwot, żeby opłacało się angażowanie wywiadowni
gospodarczych, domaganie się upoważnień notarialnych czy stawiennictwa
osobistego członków zarządu wymienionych w KRS-ie. Czyli sprzedawca będzie
miał niełatwy wybór: zrezygnować z transakcji i nie zarobić, czy też
zaryzykować. Detaliści obawiają się, że z luk prawnych powstałych
w wyniku źle przygotowanych przepisów skwapliwie skorzystają oszuści
i nie będą to pojedyncze przypadki. Ich zdaniem skala wyłudzeń znowu może
być pokaźna. W takiej sytuacji konsekwencje poniosą sprzedawcy detaliczni.
Na szczęście jest też dobra wiadomość: dzięki możliwości zakupu towaru
w cenie netto, czyli o 23 proc. taniej niż dotychczas, nabywca
będzie potrzebował mniej środków na transakcje.

Skarbówka rozdaje karty

Warto pamiętać, że nawet
po wprowadzeniu nowych przepisów firmy z branży IT jeszcze przez dobrych
kilka lat będą narażone na ryzyko związane z wyłudzeniami karuzelowymi.
Otóż na rynku coraz bardziej aktywny jest jeszcze jeden ważny gracz – organy
skarbowe. Z powodu gwałtownego wzrostu liczby oszustw handel elektroniką
zaliczono do tzw. obszaru ryzyka. To oznacza, że przedsiębiorstwa
z łańcucha dostaw będą dokładnie prześwietlane. Według resortu finansów
w 2013 r. przeprowadzono 313 kontroli podatkowych wobec podmiotów
podejrzanych o wyłudzenia w handlu elektroniką,
a w pierwszych trzech kwartałach 2014 r. już 397 kontroli.

Na
początku 2015 r. wiceminister finansów Agnieszka Królikowska
zapowiedziała, że w tym roku fiskus weźmie pod lupę podmioty z branży
elektronicznej. Biorąc pod uwagę praktykę działania organów skarbowych, taka
zapowiedź nie wróży nic dobrego także uczciwym przedsiębiorcom. Nękanie
kontrolami nikomu nie ułatwi biznesu. Co gorsza, skoro resort finansów wymaga,
by nawet 70 proc. postępowań kończyło się wykryciem nadużyć (wiceminister
Kapica ostatnio wspominał „tylko” o 55 proc.), można spodziewać się,
że urzędnicy będą ich bardzo skrupulatnie poszukiwać. A konsekwencje
wciągnięcia w karuzelę VAT grożą także przedsiębiorcom, którzy nie mieli
pojęcia, w co się pakują.

Nawet same tylko
wątpliwości skarbówki co do uczciwości podatnika mogą mieć daleko idące
konsekwencje. Przykładowo odmowa zwrotu dużych kwot VAT-u do czasu wyjaśnienia
sprawy może zachwiać finansami firmy niezależnie od jej wielkości. Już
w zeszłym roku, gdy o wyłudzeniach zrobiło się głośno, docierały do
nas informacje o wzmożonych kontrolach w branży IT związanych
z VAT-em. Nie jest wykluczone, że w bieżącym roku to właśnie
skarbówka i organy ścigania będą rozdawać karty na rynku. Od decyzji
UKS-ów i tego, co kontrolerzy znajdą w papierach, może zależeć los
nawet dużych przedsiębiorstw, jeśli weźmiemy pod uwagę, że stawką są setki
milionów złotych.

Branżą IT interesują się
również organy ścigania. Obecnie Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego prowadzi
9 postępowań związanych z wyłudzeniami VAT w handlu elektroniką.
Szacunkowe straty fiskusa w tych sprawach wynoszą ponad
355 mln zł. Z kolei wartość strat wyliczonych wstępnie
w śledztwach ABW w 2012 i 2013 r. to
ok. 250 mln zł. Według agencji postępowania związane
z oszustwami podatkowymi w handlu elektroniką prowadzi obecnie siedem
prokuratur. A to na pewno nie koniec…

Artykuł Czas zatrzymać karuzelę VAT pochodzi z serwisu CRN.

Oboje usłyszeli ponad 200 zarzutów oszustwa. Przyznali się do zarzucanych im czynów. Grozi za nie do 8 lat pozbawienia wolności. Okazało się, że para była już wcześniej karana za podobne przestępstwa. Mimo to przez ostatnie 2 lata mogli kontynuować nieuczciwy proceder w sieci.

Artykuł Policja zgarnęła oszustów z portalu aukcyjnego pochodzi z serwisu CRN.

Wyliczenie oparto na
danych Eurostatu, zgodnie z którymi wartość telefonów komórkowych
przywiezionych do Polski z pozostałych państw członkowskich UE
w 2012 r. wyniosła 998,9 mln euro, natomiast wywiezionych
z UE do Polski opiewa na kwotę 1,4 mld euro. Krótko mówiąc, sprzęt
wart 406 mln euro (ok. 1,7 mld zł) – 40 proc.
wartości deklarowanego importu – w cudowny sposób zniknął z pola
widzenia fiskusa po przekroczeniu granicy. W 2013 r. w okresie
styczeń – październik (czyli przez 10 miesięcy) różnica ta wyniosła już
436 mln euro, podczas gdy w 2011 r. – niecałe 180 tys.
euro. Czyli między rokiem 2011 i 2012. skala zjawiska wzrosła o (bagatela!)
ponad 225 tys. proc. Wartość legalnie przywiezionych do Polski telefonów
(z Unii i innych krajów) w 2013 r. według danych ZIPSEE to
około 5 mld zł.

Również z przeprowadzonej przez ZIPSEE analizy danych
z CAAC (Centrum Analityczne Administracji Celnej) wynika, że wywóz
telefonów komórkowych z Polski znacznie przewyższa wartości przywozu.
Oglądając tylko papiery celne, można by dojść do wniosku, że nasz kraj jest
europejskim potentatem w produkcji i eksporcie komórek, zaś skala
wyłudzeń VAT-u na tych urządzeniach może sięgać nawet 1,8 mld zł
rocznie. Nielegalnie sprowadzone do Polski telefony trafiają po części na nasz
rynek, ale sporo jest wywożonych za granicę.

Wiesława Dróżdż

 

rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów

W latach 2012, 2013 oraz w I kw. 2014 r.
przeprowadzono odpowiednio: 76, 160 i 27 postępowań kontrolnych,
związanych z obrotem artykułami elektronicznymi. Pozwoliło to zaobserwować
dynamiczny wzrost uszczupleń w podatku od towarów i usług.
W 2012 r., 2013 r. oraz I kw. 2014 r. wyniosły
odpowiednio: 57 mln, 657 mln i 102 mln zł.
Przedstawianie bardziej szczegółowych informacji dotyczących prowadzonych
postępowań mogłoby negatywnie wpłynąć na ich skuteczność.

Jak to działa

Aby mechanizm oszustwa
na podatku VAT z budżetu zadziałał, w obrocie telefonami na naszym
rynku musi uczestniczyć co najmniej jedna nieuczciwa spółka, której celem jest
wyłudzenie podatku. VAT-owska karuzela rusza od momentu sprowadzenia do Polski
telefonów przez firmę nazywaną w żargonie skarbówki „znikającym podmiotem”
lub „słupem”. Kupuje ona sprzęt u zagranicznego dystrybutora albo
producenta (tzw. podmiot A). Najczęściej, jak stwierdzono, telefony
wykorzystywane później do oszustw na podatku VAT przyjeżdżają na nasz rynek
z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Czech. W przypadku tych państw
rozbieżności pomiędzy zadeklarowaną wartością przywozu do Polski
a zgłoszoną później w naszym kraju są największe.

–
Telefony wysyłają do Polski prawdopodobnie legalne firmy, zagraniczni
dystrybutorzy. Świadczą o tym dane statystyczne oraz fakt, że
w przypadku dostaw z UE do Polski dostawca musi zadeklarować
transakcję, aby odzyskać tamtejszy VAT – mówi Wojciech Kotala, prawnik z kancelarii DLA
Piper.

W ramach dostaw
towarów wewnątrz UE taka transakcja objęta jest zerowym VAT-em. Następnie
„słup” sprzedaje telefony innej firmie, doliczając do ceny krajową stawkę
podatku (czyli 23 proc.). Nie odprowadza go jednak do budżetu, tylko zwija
działalność (według raportu ZIPSEE – po kilku transakcjach) i znika
wraz z pieniędzmi, zaś doliczony „VAT” stanowi jego „zysk”. Nabywcą
sprzętu od nieuczciwego importera (określa się go podmiotem B, ponieważ jest to
druga firma w łańcuchu) może być uczciwy przedsiębiorca (podmiot C), nieświadomy,
w co się pakuje, jak również kolejny oszust. Im dłuższy jest łańcuch
dostaw, tym oszustom łatwiej zgubić trop, a także uwiarygodnić trefny
towar i faktury. Kiedy dostawa zostaje przepuszczona przez większą liczbę
krajowych podmiotów (zwłaszcza takich, które są dłużej obecne na rynku
i wzbudzają zaufanie), kolejni kontrahenci w łańcuchu mogą stracić
czujność. Na VAT-owskiej karuzeli uczciwe i nieuczciwe firmy mogą „kręcić
się” na przemian. Natomiast w najprostszym schemacie oszustwa podmiot C
sprzedaje towar konsumentom albo innej firmie (podmiot D), która eksportuje
towar. Jeśli wywozi go do kraju UE, to firma D otrzymuje zwrot VAT-u, który
– o ile doszło do oszustwa – nie został wcześniej odprowadzony
do budżetu.

Wojciech Depa

prezes Komsy

Około 90 proc.
sprzętu zamawiamy bezpośrednio u producenta, a więc u całkowicie
pewnego dostawcy. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy musimy szybko reagować na
popyt. Wówczas kupujemy telefony na wolnym rynku. Tutaj tkwi potencjalne
niebezpieczeństwo, że zostaniemy nieświadomie wciągnięci do karuzeli
VAT-owskiej. Jeśli dystrybutor dokonuje bardzo dużo transakcji, takiego
zagrożenia nie można zupełnie wykluczyć. Aby się przed nim ustrzec,
wpowadziliśmy dodatkowe procedury bezpieczeństwa polegające na szczegółowej
weryfikacji oferty, m.in. nie kupujemy towaru od nieznanych kontrahentów, przed
dostawą weryfikujemy numer IMEI urządzeń. To niestety generuje dodatkowe
koszty. Naszym zdaniem jedynym skutecznym sposobem przeciwdziałąnia tego typu
nadużyciom byłoby wprowadzenie przepisów podatkowych polegających na roliczaniu
transakcji poprzez odwrotne obciążenie podatkiem VAT.

W opinii ZIPSEE
oszustwa na podatku VAT związane z telefonami komórkowymi – oprócz
oczywistych strat dla budżetu państwa – mają negatywny wpływ na rynek.
Przestępcy podatkowi mogą odbierać klientów innym firmom, oferując lepszą cenę
za towar, bo nie zapłacili VAT-u (jednakże zdaniem dystrybutorów ceny „lewego”
towaru nie zawsze są zbyt atrakcyjne, aby nie wzbudzić podejrzeń). Poza tym
uczciwi dystrybutorzy mają problem – są nękani przez naloty kontroli
skarbowej, która szuka błędów czy oszustw związanych z VAT-em. Dlatego
często na wszelki wypadek rezygnują z korzystnej transakcji w obawie
przed oszustwem. Zmuszeni byli również wprowadzić szereg mechanizmów
zabezpieczających przed nieświadomym wejściem na VAT-owską karuzelę.

– Tego typu działalność utrudnia normalnym
przedsiębiorcom konkurencyjność na rynku – potwierdza Sławomir Harazin,
wiceprezes Actionu.

Ostro o dystrybutorach

Niedawno
redakcja Pulsu Biznesu wywołała burzę, sugerując w artykule „Telefony
pompują dystrybutorów”, że najwięksi dystrybutorzy mogą być wykorzystywani
w karuzeli VAT w handlu smartfonami (nr 98
z 23–25.05.2014). Według anonimowego informatora PB z organów
ścigania, na końcu „karuzelowego” łańcucha dostaw mają być często najwięksi
gracze (AB, ABC Data, Action i Asbis), którzy eksportują smartfony,
zwiększając swoje przychody i zyski, a także obniżając podatek.
Gazeta zastrzega jednakże, że nie ma dowodów na to, że wymienione firmy
świadomie czerpią korzyści z nielegalnego procederu. Zwraca natomiast
uwagę, że w 2013 r. (gdy gwałtownie przybrał na sile proceder
wyłudzeń podatku w obrocie komórkami) znacznie wzrosły przychody dużych
dystrybutorów, głównie dzięki eksportowi, m.in. telefonów. Jednym z ich
głównych dostawców
ma być GPS Konsorcjum, które w ub.r. wypracowało 1,5 mld zł
obrotów, podczas gdy w 2011 r. – kilkanaście mln zł.
Lawinowy wzrost sprzedaży spółki miał się więc pokrywać w czasie
w rozkręceniem karuzeli VAT na komórkach.

Sami
dystrybutorzy ostro zaprotestowali. Zdaniem zarządu AB artykuł jest wyrazem
manipulacji. „Bezpodstawne oskarżenia ewidentnie wymierzone są przeciwko
podmiotom odnoszącym sukces w ramach uczciwej gry rynkowej a pomagają
tym, którzy coraz bardziej odstają od czołówki” – stwierdza zarząd spółki.
Głos zabrała również ABC Data: „Uważamy, że wszelkie próby sugerowania, że
ABC Data, poszukując korzystnych cenowo ofert zakupu towarów, tworzy
możliwość popełnienia różnego rodzaju przestępstw, w tym polegających na
niepłaceniu podatku VAT przez pośredników, są nieuzasadnione. Nasze codzienne
działania handlowe prowadzone są w dobrej wierze i poszanowaniu prawa.
Występujące w niektórych publikacjach prasowych sugestie, jakoby
ABC Data była beneficjentem procederu niepłacenia VAT przez inne podmioty,
są próbą stosowania zasady zbiorowej odpowiedzialności za potencjalne czyny
osób trzecich”. (Pełne teksty oświadczeń można znaleźć na stronach
internetowych obu spółek).

Maciej Karczyński

rzecznik prasowy ABW

Z uwagi na dobro
prowadzonych postępowań nie można na tym etapie wskazywać konkretnych podmiotów
trudniących się procederem wyłudzania VAT-u. Z pewnością jednak można
powiedzieć, że ma on charakter zorganizowany. Bierze w nim udział szereg
firm, w tym będących tzw. znikającymi podatnikami. Są to często tzw. słupy
funkcjonujące tylko w ramach tego procederu, wystawiające fikcyjne
faktury, nierzadko podające fikcyjne adresy. W sprawach występują też
legalnie działające firmy, które handlują elektroniką. Często tym samym towarem
obraca się na papierze wielokrotnie, jest to tzw. karuzela.

Także przedstawiciel Actionu zaprzecza, jakoby firma miała
coś wspólnego z karuzelą VAT czy też na niej korzystała.

– Mamy świadomość tego procederu, dlatego dokładnie
zabezpieczaliśmy się przed ryzykiem. W ciągu ostatnich dwóch lat
podpisaliśmy umowy dystrybucyjne prawie ze wszystkimi liczącymi się
producentami telefonów (z wyjątkiem Nokii), stąd znacznie wzrosły nasze
obroty w tej kategorii produktów – wyjaśnia Sławomir Harazin,
wiceprezes Actionu.

Wcześniej zarząd Imagisu,
do którego należy GPS Konsorcjum, wydał oświadczenie (odnoszące się do innej
informacji PB), w którym odrzuca sugestie, jakoby brał udział
w nadużyciach.

„Informacje (…) sugerujące, że Imagis S.A. wraz ze spółką
zależną GPS Konsorcjum sp. z o.o. brała udział w transakcjach,
w których dochodziło do wyłudzeń VAT, nie są prawdziwe. Wobec osób
zarządzających jak i pracowników Imagis S.A. oraz GPS Konsorcjum
Sp. z o.o. nie toczyło się, ani nie toczy obecnie jakiekolwiek postępowanie
karne bądź karne skarbowe. Prowadzone do tej pory kontrole to standardowe
czynności dokonywane w związku z działaniem przedsiębiorców
w branży uznanej za narażoną na wyłudzenia VAT” – informuje spółka.

Według komunikatu Imagis uchybień nie stwierdzono,
a finanse spółki sprawdzali również niezależni rewidenci. Firma zapewnia
także, że wdrożyła procedury, które mają na celu uniknięcie transakcji
prowadzących do wyłudzenia VAT.

Jak jest bezpieczniej

Do sposobów ochrony należy skanowanie kodów IMEI, tak aby
sprzedany już towar nie trafił ponownie do tej samej firmy. Koniecznością jest
też zamawianie produktów przede wszystkim u sprawdzonych dostawców oraz
ostra weryfikacja innych ofert.

–
W miarę swoich możliwości staramy się współpracować tylko z wiarygodnymi
kontrahentami i nie zamawiać towaru, który by budził jakiekolwiek
wątpliwości –
mówi Krzysztof Kucharski, członek zarządu, dyrektor ds. korporacyjnych
i prawnych w AB.

Michał Kanownik

dyrektor ZIPSEE

ZIPSEE podjęło rozmowy z Ministerstwem Finansów na
temat wprowadzenia zmian w polskim prawie, które mogą skutecznie ukrócić
proceder oszustw na VAT w obrocie urządzeniami elektroniki użytkowej.
W naszej opinii jedynym skutecznym rozwiązaniem w tym zakresie jest
wprowadzenie w Polsce mechanizmu odwróconego VAT. Tylko usunięcie
przedmiotu oszustwa pozwoli skutecznie z nim walczyć. Żadne mechanizmy
solidarnościowe lub represyjne nie zdołają efektywnie walczyć ze zjawiskiem
oszustw.

Dystrybutorzy wystrzegają się kupowania sprzętu
w firmach, które działają na rynku krótko lub oferują ceny znacznie niższe
niż średnia na rynku. W rozmowach z CRN Polska zastrzegano przy tym,
że nie są to jednak wystarczające powody, aby piętnować określonego dostawcę
i z góry zakładać, że jest nieuczciwy. Po prostu nie sposób
w 100 proc. rozpoznać, czy jakaś firma może świadomie działać
niezgodnie z prawem.

Dystrybutorzy nie potrafili odpowiedzieć na pytanie, kto
może stać za przekrętami na tak dużą skalę ani w jaki sposób nielegalne
urządzenia mogą trafiać do klientów końcowych. Z kolei najwięksi
producenci telefonów nie komentują sprawy. Ludzie z branży podkreślają, że
cała afera szkodzi wizerunkowi dostawców i podważa zaufanie do uczestników
rynku. To przekłada się na realne pieniądze – wspomniane koszty zabezpieczeń
lub zaniechania korzystnych transakcji. Jakie straty ponoszą legalne firmy
w związku z wyłudzeniami? Dystrybutorzy nie podjęli się takich
wyliczeń.

– To nie jest w żaden sposób możliwe do oszacowania.
Sprzedaż w obszarze urządzeń mobilnych rozwija się mniej więcej tak samo
dynamicznie jak wielkość rynku – mówi Norbert Biedrzycki, prezes zarządu
ABC Daty.

Służby na tropie

Firmy i osoby uczestniczące w przestępczym
procederze usiłuje wykryć kontrola
skarbowa. Transakcje badają także organy ścigania. Według resortu finansów
kontrole, które mają na celu wykrycie nadużyć związanych z VAT-em, są
koordynowane z działaniami urzędów podatkowych w pozostałych krajach
UE. Jednocześnie prześwietlane są podmioty działające w branży
elektronicznej, także zajmujące się obrotem telefonami komórkowymi, ale resort
nie zdradza, jakie firmy są w kręgu zainteresowania skarbówki.

– Obecnie w skali kraju prowadzonych jest około 400
postępowań kontrolnych w tym zakresie – informuje Wiesława Dróżdż,
rzecznik Ministerstwa Finansów.

Z
danych resortu wynika, że skala nadużyć rośnie – w 2013 r. do
budżetu nie trafiło ponad 650 mln zł należnego VAT-u, czyli ponad 10
razy więcej niż w 2012 r. Transakcje prześwietla też ABW, choć
– biorąc pod uwagę domniemaną skalę przekrętów – liczba spraw jest
znikoma. Obecnie agencja prowadzi dwa śledztwa związane z podejrzeniem
wyłudzenia VAT-u w obrocie telefonami komórkowymi (w ub.r. prowadzono
trzy śledztwa, a w 2012 r. – jedno). Zarzuty usłyszały
dotąd trzy osoby. ABW nie podaje szczegółów. Przedstawiciel agencji podkreśla
natomiast, że prowadzone postępowania nie są łatwe.

Norbert Biedrzycki

prezes ABC Daty

Chcielibyśmy
podkreślić, że na razie to, co nazywane jest w mediach procederem wyłudzeń
VAT-u w handlu telefonami komórkowymi, istnieje w sferze domysłów
i doniesień prasowych. Cytowany często w tym kontekście raport ZIPSEE
opracowany na zlecenie jego członków, czyli również ABC Daty, wskazuje jedynie
mechanizm, a nie konkretne podmioty zaangażowane w takie nielegalne
operacje handlowe.

 – Sprawy te są
skomplikowane przez mnogość podmiotów występujących w procederze, udział
firm zagranicznych i związanych z tym wnioskami o pomoc prawną,
obszerność dokumentacji do zabezpieczenia i przeanalizowania pod kątem
powiązań, przepływów finansowych itp. – tłumaczy Maciej Karczyński, rzecznik ABW.

Szacunkowe
straty Skarbu Państwa wyliczone wstępnie w śledztwach prowadzonych przez
ABW w 2012 i 2013 r. to około 250 mln zł (czyli mniej,
niż oszacowano w raporcie dla ZIPSEE). Czy ta kwota i liczba
podejrzanych może wzrosnąć? Nie jest to wykluczone. Wyłudzenia VAT-u
w handlu elektroniką bada już sześć prokuratur (w Warszawie,
Olsztynie, Łodzi, Lublinie i dwie w Rzeszowie).

Odwrócić VAT

Zdaniem przedstawicieli
branży nadużycia może w znacznym stopniu ograniczyć wprowadzenie
odwróconego obciążenia VAT-em. Podatek odprowadzałby nie dostawca, lecz
odbiorca towaru, który niejako odpowiadałby za uczciwość swojego kontrahenta.
Taka procedura ukróciła w dużym stopniu przekręty na podatku VAT
w obrocie stalą. Przedstawiciele branży rozmawiają w tej sprawie
z Ministerstwem Finansów. Jak na razie – bez skutku.

– Metoda odwróconego obciążenia powinna być stosowana nie
jako reguła, ale w sytuacjach wyjątkowych – twierdzi Wiesława
Dróżdż z Ministerstwa Finansów.

Również Krzysztof Kucharski z AB ma szereg wątpliwości
co do optymalnych sposobów na rozwiązanie istniejącego problemu. Jego zdaniem
nie ma złotego środka, który ukróci nadużycia.

– Rozwiązania pozytywne w jednym obszarze mogą
wywołać fatalne skutki w innym, czego przykładem mogą być pomysły
z solidarną odpowiedzialnością. Skutkiem może być paraliż całego obrotu,
czyli nastąpiłoby klasyczne wylanie dziecka z kąpielą – mówi Krzysztof
Kucharski.

Rozmówca CRN Polska podkreśla, że resort finansów na pewno
zna wszystkie możliwe warianty działania i niewątpliwie poprzedzi
wprowadzenie określonych zmian odpowiednią analizą skutków, aby nie doprowadzić
do sytuacji, w której przyjęte rozwiązania tylko pozornie rozwiązują
problem. Czy tak się stanie, dowiemy się już niebawem.

Artykuł Komórki ze znikającym VAT-em pochodzi z serwisu CRN.

Zdaniem Strategy Analytics Apple może osiągnąć dwucyfrowy udział w światowej sprzedaży, pod warunkiem wprowadzenia na rynek nowego iPhone’a – ale tańszego niż poprzednie albo z większym ekranem.

Artykuł Samsung komórkowym potentatem pochodzi z serwisu CRN.

Artykuł Samsung połączył swoje serwisy internetowe pochodzi z serwisu CRN.

Artykuł Wyniki Nokii: znaczny wzrost popytu na smartfony pochodzi z serwisu CRN.