STIR wykorzystuje algorytmy, które nie są jawne, do analizy danych pochodzących m.in. z JPK_VAT, CEIDG, KRS oraz informacji o zakładanych rachunkach bankowych. Banki oraz SKOKi są zobowiązane dostarczać izbie rozliczeniowej informacje o kontach nowo otwieranych i prowadzonych dla tzw. podmiotów kwalifikowanych. Oznacza to, że pod nadzorem są m.in. osoby prawne oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, jak również prowadzące działalność zarobkową na własny rachunek.

Eksperci z inFakt twierdzą, że wszystkie rozwiązania związane ze STIR dotyczą rachunków rozliczeniowych. Wynika z tego, że ścisła kontrola i sankcje, na jakie pozwala system, nie grożą mikroprzedsiębiorcom korzystającym z kont osobistych.

STIR nie rzadziej niż raz dziennie automatycznie ustala wskaźnik ryzyka dla podmiotu kwalifikowanego. Następnie o podmiotach o podwyższonym wskaźniku ryzyka informowany jest szef Krajowej Administracji Skarbowej, a także banki i SKOKi. Co istotne, sami zainteresowani, czyli np. przedsiębiorcy, nie otrzymują takiej wiadomości. Algorytmy systemu badają 5 obszarów ryzyka: ekonomiczne, geograficzne, przedmiotowe (narażenie na nadużycia konkretnej branży), powiązania między firmami, behawioralne.

Szef KAS może zarządzić blokadę rachunku firmy na czas do 72 godz. Dzieje się tak, jeśli dane wskazują, że np. firma może wykorzystywać banki lub SKOK-i do wyłudzeń skarbowych lub do czynności, które mogą do nich bezpośrednio prowadzić. Na takie postanowienie nie przysługuje zażalenie.

Szef KAS może przedłużyć czas blokady do 3 miesięcy, jeżeli wg niego zachodzi uzasadniona obawa, że podmiot nie wykona zobowiązania podatkowego przekraczającego równowartość 10 tys. euro. Na taką decyzję można już złożyć zażalenie.

– Obecnie system monitoruje ponad 5,6 mln rachunków podmiotów kwalifikowanych. Na podstawie tych danych system „uczy się” działania i być może jego pierwsze analizy nie będą do końca trafione – zauważa Piotr Ciszewski, ekspert ds. podatków w inFakt.

Według niego z danych na październik wynika, że w wyniku działania STIR zablokowano 20 rachunków bankowych, w tym 17 na więcej niż 72 godz. W ten sposób zabezpieczono około 6 mln zł, co pokazuje skalę działania danego mechanizmu.

– STIR działa w oparciu o uczenie maszynowe, więc w miarę funkcjonowania i uzupełniania go coraz większą ilością danych powinien być coraz bardziej precyzyjny – twierdzi ekspert.

Do tej pory, zgodnie z informacją Ministerstwa Finansów, STIR wskazał około 26 tys. podmiotów wysokiego i podwyższonego ryzyka wykorzystania sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych.

Artykuł Firmowe konta pod nadzorem skarbówki pochodzi z serwisu CRN.

Zidentyfikowanie 26 tys. firm do prześwietlenia przez organy skarbowe to efekt analizy przez STIR 5 mld transakcji na ponad 5 mln rachunków. Czyli wskazany odsetek jest niewielki (np. JPK wysyła 1,5 mln podmiotów). Skarbówka ma prawo zablokować konto wytypowanej spółki na 72 godz. z możliwością przedłużenia do 3 miesięcy, co może być problemem samym w sobie, nawet gdy ostatecznie okaże się, że wyłuskana przez algorytm firma jest czysta. Być może dlatego KAS na szczęście nie przesadza z korzystaniem z tego uprawnienia. Jak dotąd zablokowano 12 rachunków na łączną kwotę ok. 3 mln zł.

Wiosną, gdy tuż po uruchomieniu STIR na czarnej liście było ok. 5 tys. podmiotów, przedstawiciel resortu finansów poinformował, że są wśród nich są np. przedsiębiorstwa, które po odmowie rejestracji VAT w jednym urzędzie próbowały to zrobić w innym, jak również uśpione podmioty (nie przeprowadzają transakcji), ale są też firmy prowadzące regularną działalność i ubiegające się o zwrot VAT.

Eksperci cytowani przez "DGP" podkreślają, że fiskus powinien ostrożnie podchodzić do oceny, czy podmioty uznane jako "ryzykowne", mają coś na sumieniu. Ekspert BCC przypomina, że wcześniej każdą firmę z sektora handlu elektroniką urzędnicy traktowali jak potencjalnego winnego, bo fiskus uznał branżę za narażoną na nadużycia. Radzi nie popełniać ponownie tego błędu.

W STIR skarbówka stosuje algorytmy badające 5 obszarów ryzyka: ekonomiczne, geograficzne, przedmiotowe (jak wysokie jest ryzyko nadużyć w danej branży), powiązania między firmami, behawioralne. Dokładne działanie mechanizmu wykrywania ryzykownych podmiotów nie jest ujawniane. System jest rozbudowywany o nowe funkcje. Od września do analizy spływają wsteczne dane z rachunków firmowych począwszy od 1 stycznia 2016 r.

Artykuł 26 tys. firm na celowniku fiskusa pochodzi z serwisu CRN.

Wskazanie podejrzanych zdaniem fiskusa podatników to efekt działania Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej (STIR), uruchomionego w br. Gromadzi on dane z kont przedsiębiorstw ze wszystkich banków i SKOK-ów. Informacje są aktualizowane codziennie i analizowane na bieżąco w celu w wykrycia podejrzanych działań. Skarbówka stosuje algorytmy badające 5 obszarów ryzyka: ekonomiczne, geograficzne, przedmiotowe (jak wysokie jest ryzyko nadużyć w danej branży), powiązania między firmami, behawioralne. Szef KAS może nakazać zablokowanie konta podejrzanej firmy na 72 godz., a następnie – na 3 miesiące. I wysyła do niej kontrolerów. STIR stworzono głównie w celu wykrywania oszustw na VAT. Resort finansów spodziewa się dzięki niemu wzrostu rocznych wpływów o ok. 2 mld zł.

Na razie, jak informuje przedstawiciel resortu, do systemu codziennie spływają dane o statusie rachunków (jak zmiany pełnomocników, założenie, likwidacja konta), natomiast informacje o transakcjach nie są pobierane automatycznie. Ale w lipcu br. to się zmieni, a wówczas centrum analityczne służb skarbowych będzie dysponowało aktualizowaną na bieżąco masą informacji o kontach przedsiębiorstw. Obecnie pod kontrolą STIR jest ponad 5 mln rachunków.

STIR będzie rozbudowywany. We wrześniu br. KAS otrzyma do "obróbki" dane wsteczne z rachunków przedsiębiorstw od 1 stycznia 2016 r. Można zapytać, co da fiskusowi wykrycie wyłudzenia VAT sprzed 2 lat, skoro przestępcy zapewne już dawno zniknęli z pieniędzmi. Jednak z pewnością pozostały firmy, które były uwikłane w podejrzane transakcje i to do nich przyjdą kontrolerzy uzbrojeni w dane z nowego systemu.

Artykuł Fiskus wytropił 5 tys. podejrzanych firm pochodzi z serwisu CRN.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zablokować wytypowane na podstawie analizy konto przedsiębiorstwa na 72 godz., a w razie podejrzenia wyłudzenia na kwotę co najmniej 10 tys. euro – na 3 miesiące. Kontrolerzy lokalnej skarbówki sprawdzą wskazaną przez STIR firmę.

W pierwszym pełnym roku obowiązywania STIR ma zwiększyć wpływy podatkowe o 2,5 mld zł, a w ciągu 10 lat – o 47,5 mld zł.

Artykuł STIR: nowe uprawnienia skarbówki pochodzi z serwisu CRN.

W razie wykrycia podejrzanych transakcji banki lub SKOK-i na żądanie szefa Krajowej Administracji Skarbowej będą blokować wskazane konta, a wówczas przedsiębiorcą zajmie się lokalny oddział skarbówki. Czas blokady będzie mógł trwać do 3 miesięcy (ale wstępnie 3 doby). W ciągu roku wpływy fiskusa dzięki systemowi mają wzrosnąć o ponad 2 mld zł.

Artykuł Oddział specjalny fiskusa rusza do akcji pochodzi z serwisu CRN.