Czy to oznacza, że dostawcy systemów NAS zaczynają tracić lukratywną część rynku? W pewnym sensie tak, aczkolwiek tacy producenci jak QNAP, Synology czy Seagate wcale nie stoją na straconej pozycji. Choć usługi chmurowe mają kilka niezaprzeczalnych zalet, to nie są wolne od wad. Serwery pracujące w chmurze publicznej na ogół nie najlepiej radzą sobie z edycją plików o dużej objętości, takimi jak chociażby wideo. Poza tym wnikliwa analiza dowodzi, że usługi chmurowe wcale nie są aż tak tanie, w przeciwieństwie do tego, jak przedstawiają to ich dostawcy. Nierzadko okazuje się, że jednokrotna inwestycja w serwer NAS i dyski kalkuluje się dużo bardziej, aniżeli opłacanie miesięcznego abonamentu.

– W przypadku użytkowników domowych korzystanie z dysku w chmurze zdaje egzamin. Jednakże dotyczy to stosunkowo niewielkich zasobów cyfrowych. Od pewnego pułapu bardziej opłaca się zakup małego serwera NAS, który pozwoli na przechowywanie większej ilości danych za dużo mniejsze pieniądze aniżeli kilkuletnia subskrypcja. Poza tym takie urządzenie oferuje dodatkowe funkcjonalności, które z reguły nie są dostępne w przypadki usługi chmurowej – tłumaczy Przemysław Biel, Country Sales Representative w Synology.

Wprawdzie usługodawcy często wysuwają argument o lawinowym przyroście danych, za którym nie nadążają tradycyjne rozwiązania sprzętowe – przy okazji zachwalając skalowalność swoich rozwiązań – ale w rzeczywistości jest to bardziej problem korporacji, aniżeli właścicieli małych firm bądź użytkowników domowych. Poza tym większość dostępnych NAS-ów może pracować w trybie hybrydowym i przenosić w razie potrzeby część zasobów do chmury publicznej.

– NAS i usługa chmurowa nie zawsze muszą ze sobą konkurować. Często są to rozwiązania komplementarne. Producenci urządzeń wprowadzają funkcje umożliwiające integrację z chmurą publiczną, takie jak współdzielenie przestrzeni czy tworzenie kopii zapasowych. Osoby myślące o całkowitej migracji zasobów do środowiska chmurowego powinny mieć z tyłu głowy chociażby ostatnie zdarzenia, o których było głośno w mediach. Google oznajmiło o ograniczeniu przestrzeni na zdjęcia, z kolei pożar w serwerowni OVH przełożył się na brak dostępu do usług – tłumaczy Łukasz Milic, Business Development Representative w QNAP-ie.

Oczywiście wymienione przykłady związane z awarią usług chmurowych czy zaskakującymi ruchami usługodawców to nie są zdarzenia incydentalne. Wiele wskazuje na to, że wraz ze wzrostem liczby użytkowników przechowujących dane poza środowiskiem lokalnym, o tego typu przypadkach będziemy słyszeć częściej.

Więcej niż skrzynka na dane

Klienci z sektora SOHO, którzy przedkładają zakup serwera NAS ponad usługi chmurowe, często poszukują wszechstronnych rozwiązań oferujących nieco więcej, aniżeli przestrzeń dyskową służącą do przechowywania plików. Większość dostępnych na półkach sklepowych produktów w zupełności spełnia te wymagania.

– Jeśli ktoś kupił serwer NAS kilka lat temu i nie śledzi zmian zachodzących w tym segmencie rynku, może być zaskoczony licznymi innowacjami, które pojawiły się w ostatnim czasie w takich urządzeniach. Nowoczesne modele oferują duże możliwości w zakresie udostępniania plików, wirtualizacji, monitoringu wizyjnego czy backupu. To sprawia, że NAS-y cieszą się z roku na rok coraz większym zainteresowaniem. Możemy być też pewni, że producenci jeszcze nie raz nas zaskoczą – ocenia Łukasz Lisatowicz, System Engineer w AB.

Niektórzy eksperci uważają, że do wzrostu popytu na małe urządzenia NAS przyczynił się exodus pracowników z biur do swoich mieszkań. Jednak nie wszyscy dostrzegają ten trend, a część resellerów wręcz nie widzi jakichkolwiek zależności pomiędzy pracą w domu a sprzedażą systemów NAS. Co nie zmienia faktu, że począwszy od wybuchu pandemii urządzenia te znajdują się na fali wznoszącej. Również w pierwszych miesiącach 2021 r. podaż nie nadąża za popytem.

Zdaniem integratora

Tomasz Spyra, CEO Rafcom  

Odbiorcy SOHO przy wyborze serwera NAS zwracają przede wszystkim uwagę na cenę. Chcą też, aby w urządzeniu można było zamontować dowolne dyski. Największą popularnością wśród małych firm cieszą się rozwiązania z 4–6 zatokami, najczęściej w obudowach typu desktop. Zauważamy, że coraz ważniejszą alternatywą dla NAS-ów są usługi chmurowe. Wynika to z faktu, że można do nich uzyskać łatwy dostęp z dowolnego miejsca, a także niższych i rozłożonych w czasie kosztów w porównaniu z zakupem urządzenia.

  

Osoby, które korzystają z NAS-ów we własnych czterech kątach często korzystają z funkcji synchronizacji i współdzielenia plików bądź opcji związanych z uruchomieniem serwera VPN. Inną funkcjonalnością, która zyskuje na popularności jest tworzenie migawek, co pozwala skutecznie zabezpieczyć dane przed atakami typu ransomware. Oczywiście klienci SOHO najchętniej kupują urządzenia dwuzatokowe, a o wyborze konkretnego urządzenia niemal zawsze decyduje cena. Z drugiej strony dla części klientów liczą się też inne kryteria – wsparcie ze strony sprzedawcy oraz wspomniana wcześniej wszechstronność urządzeń. Tego rodzaju nabywcy zazwyczaj sięgają po NAS-y z dyskami, często wskazując konkretnego producenta bądź model nośnika. Jak na razie sporadycznie wybierają natomiast konfiguracje z pamięciami flash, zdając sobie sprawę, że to podwyższa koszt całego rozwiązania.

Małe firmy oraz użytkownicy indywidualni, w przeciwieństwie do dużych organizacji, na ogół nie mają zbyt wygórowanych wymagań w zakresie wydajności. Jak na razie większość użytkowników indywidualnych używa systemów NAS do tworzenia kopii zapasowych z laptopów czy gromadzenia zdjęć z wakacji. Jednak wraz z przyrostem danych, a także kolejnych urządzeń podłączanych do sieci, gospodarstwa domowe będą zgłaszać zapotrzebowanie na jednostki o wyższej wydajności procesora, pamięci RAM czy wyższej przepustowości łączy.

NAS w modelu open source

Na polskim rynku systemów Network Attached Storage przeznaczonych dla małych i średnich przedsiębiorstw pierwszoplanowe role odgrywają QNAP i Synology – reszta dostawców stanowi tło dla wymienionej dwójki. Natomiast pewnego rodzaju alternatywą dla komercyjnych produktów mogą być systemy open source, takie jak FreeNAS. Ten darmowy serwer wykorzystuje do przechowywania danych system plików ZFS i jest kompatybilny z najpopularniejszymi protokołami SMB//CIFS, NFS, S3, AFP, FTP czy iSCSI. Umożliwia tworzenie snapshotów, replikację i obsługę dysków samoszyfrujących (SED). Pierwsza wersja FreenNAS ujrzała światło dzienne w 2005 r., a od roku 2010 pieczę nad projektem sprawuje iXsystems. Co ciekawe, ta amerykańska firma na bazie systemu open source opracowuje zarówno NAS-y dla małych firm i odbiorców indywidualnych, jak i rozwiązania hiperkonwergentne dla średnich przedsiębiorstw. Generalnie, idea open source zyskuje rzesze zwolenników, aczkolwiek w przypadku NAS-ów dla SOHO adaptacje tej klasy rozwiązań postępuje na polskim rynku w ślamazarnym tempie.

– Problem najczęściej tkwi w świadczeniu usług wsparcia technicznego i ponoszeniu odpowiedzialności, jeśli pojawią się kłopoty. W przypadku komercyjnego rozwiązania to producent przejmuje na siebie obowiązki związane z bezpieczeństwem, aktualizacją i rozwojem systemu. Nasuwa się zatem pytanie ilu klientów oraz resellerów posiada wystarczające zasoby, aby realizować wymienione zadania? – zastanawia się Przemysław Biel.

Zresztą użytkownicy indywidualni, ale także właściciele mniejszych firm zdają sobie sprawę z faktu, że wdrożenia darmowego rozwiązania w wielu przypadkach przynosi jedynie pozorne oszczędności. Samo uruchomienie systemu NAS w modelu open source wymaga od użytkownika zaangażowania już na etapie instalacji oraz konfiguracji. Dlatego klienci z segmentu SOHO wybierają gotowe do pracy urządzenia, które wystarczy podłączyć do zasilania, a następnie uruchomić prostego kreatora i – za pomocą kilku komend – „postawić” sprzęt.

(Nie)bezpieczny NAS

Rosnąca popularność systemów NAS wśród użytkowników domowych i właścicieli małych firm sprawia, że stają się one przedmiotem zainteresowania hakerów. W marcu badacze z 360 Netlab odnotowali falę ataków typu cryptominer skierowanych przeciwko użytkownikom NAS-ów QNAP-a. Napastnicy wykorzystali luki w oprogramowaniu umożliwiające nieautoryzowane zdalne wykonywanie poleceń. Co ważne, nie był to pierwszy tego typu przypadek. Z danych telemetrycznych Bitdefender wynika, że wprawdzie systemy NAS nie mieszczą się w dziesiątce najczęściej używanych urządzeń w inteligentnych domach, ale zajmują pierwsze miejsce pod względem luk występujących w zabezpieczeniach. Tym samym stają się idealną furtką dla hakerów. Mamy zatem do czynienia z kuriozalną sytuacją, w której system przeznaczony do przechowywania wrażliwych danych i kopii zapasowych jest jednym z najsłabiej chronionych elementów domowej sieci.

Specjaliści od bezpieczeństwa przyznają, że podstawowy problem polega na tym, że użytkownicy indywidualni darzą zbyt dużym zaufaniem urządzenia pracujące w czterech kątach i małych biurach. Producenci sprzętu deklarują, że cały czas pracują nad mechanizmami bezpieczeństwa wdrażanymi w kolejnych wersjach systemu. Efektem tych działań są między innymi aplikacje pozwalające ocenić stan bezpieczeństwa urządzenia. Poza tym kiedy tylko pojawiają się informacje o jakimś zagrożeniu, dostawcy wprowadzają aktualizację eliminującą podatność na ataki.

– Niestety wielu użytkowników traktuje NAS jako rozwiązanie „set and forget”, a więc raz ustawionej konfiguracji się nie rusza, nawet poprzez aktualizacje – przyznaje Łukasz Milic.

Nie ulega wątpliwości, że właściciele NAS-ów wymagają edukacji. To praca do odrobienia nie tylko dla producentów i integratorów, ale także dostawców usług internetowych. Klienci z segmentu SOHO, inwestując w nowoczesny sprzęt nafaszerowany nowymi funkcjami, wychodzą z założenia, że te cuda techniki będą działać wiecznie i nigdy się nie zestarzeją.

Zdaniem specjalisty  

Łukasz Milic, Business Development Representative, QNAP  

Firmy z sektora SOHO doceniają wszechstronność rozwiązań NAS, co przekłada się na poszukiwanie urządzenia spełniającego więcej ról – nie tylko przestrzeni dyskowej. Dla tego rodzaju przedsiębiorstw to właśnie te dodatkowe możliwości są istotne, ponieważ dysponując stosunkowo kompaktowym rozwiązaniem można skorzystać z dodatkowych usług, które po pierwsze są w cenie rozwiązania, a po drugie nie wymagają dodatkowych urządzeń. W ostatnich miesiącach jedną z najpopularniejszych opcji była możliwość uruchomienia serwera VPN na sprzęcie QNAP-a. Z kolei dobór urządzenia NAS dla domu to zwykle kwestia kompromisu – rozsądnej ceny oraz dużych możliwości. Dlatego należy przywiązywać dużą wagę do tego, aby nawet najtańsze urządzenia w ofercie integratora miały maksymalnie dużo możliwości.

  

Maciej Michalak, Product Manager, AB  

W segmencie NAS-ów dla SOHO odnotowujemy duży wzrost zapotrzebowania na zestawianie szybkich i prosto konfigurowalnych połączeń VPN. Te urządzenia dają nawet niedoświadczonemu użytkownikowi możliwości pracy zdalnej i dostępu do swoich plików z każdego miejsca na świecie z dostępem do internetu. Gospodarstwa domowe i małe firmy najchętniej kupują tanie, dwudyskowe urządzenia. Niestety, część producentów boryka się z problemami dostępności towaru związanymi z dużym popytem na ten sprzęt. Osobną kwestię stanowi popularność usług chmurowych. Są one bardzo dobrą alternatywą dla urządzeń NAS. Ale producenci sprzętu nie stoją w miejscu i tworzą rozwiązania hybrydowe, które dają użytkownikom praktycznie 100 proc. szanse na zachowanie plików i ciągłość pracy.

  

Małgorzata Moskal, Product Manager, Veracomp – Exclusive Networks  

Większość firm, nie tylko SOHO, podczas pandemii zwraca szczególną uwagę na wydatki. Przede wszystkim popularnością cieszą się produkty pierwszej potrzeby, takie jak laptopy, routery, rozwiązania sieciowe. Niestety NAS-y nie do końca wpasowały się w ten schemat. Dla małych firm, które poszukują urządzeń do przechowywania danych największe znaczenie ma cena i łatwość zaimplementowania systemu. Z kolei klienci korporacyjni szczególny nacisk kładą na kompatybilność z posiadanym sprzętem oraz systemami, a także możliwość późniejszego rozwoju środowiska.

  

Grzegorz Budek, inżynier techniczny, Action Business Center  

Z naszych obserwacji wynika, że najpopularniejsze są modele dwudyskowe. Zdecydowana większość NAS-ów jest oferowana bez dysków, a decyzję o liczbie i pojemności nośników, które zostaną zainstalowane podejmuje klient. Dyski SSD są używane coraz częściej, ale raczej jako sposób na przyśpieszenie pracy urządzenia. Poza ceną, o wyborze urządzenia decyduje wsparcie i pomoc przy konfiguracji dla partnerów. To kluczowe przy tego rodzaju produktach. W czasie pandemii odnotowaliśmy zwiększone zainteresowanie serwerami NAS. Użytkownicy domowi i małe firmy inwestowali w nie ze względu na możliwości prostego uruchomienia VPN-ów i systemu pracy grupowej. Przy czym nie stawiałbym urządzeń NAS i chmury w opozycji. Oba rozwiązania się uzupełniają. Szczególnie w sytuacjach, gdy usługodawca zbyt dosłownie potraktuje przenoszenie danych do chmury, wówczas lokalna kopia może być na wagę złota.

  

Artykuł NAS dla SOHO: wygrać z chmurą pochodzi z serwisu CRN.

Jednak unikalna cecha urządzeń QNAP Turbo NAS dotyczy wirtualizacji. Wybrane modele mogą działać jako serwer wirtualnych maszyn (serwerów i desktopów) dzięki wbudowanej funkcji Virtualization Station, która bazuje na mechanizmie KVM. W efekcie możliwe staje się centralne przechowywanie i uruchamianie do kilkunastu wirtualnych maszyn (w zależności od mocy procesora i ilości pamięci operacyjnej w serwerze) z różnymi wersjami systemów Windows, Linux i Unix.

Jeżeli firma potrzebuje niewielkiej liczby wirtualnych serwerów, rozwiązanie z wbudowanym wirtualizatorem jest zdecydowanie tańsze niż klasyczny serwer wyposażony w komercyjne oprogramowanie do wirtualizacji. Częstym scenariuszem jest wykorzystanie stacji wirtualizacyjnej do obsługi starszych aplikacji, zainstalowanych dotychczas na fizycznym serwerze, który już dawno powinien być zutylizowany. Z funkcji Virtualization Station często korzystają też klienci, których oprogramowanie księgowe wymaga, aby w firmowej infrastrukturze działał serwer MS SQL.

Zaawansowana ochrona danych

Ochrona danych przechowywanych w serwerach QNAP jest realizowana na wielu poziomach. Dyski można połączyć w strukturę RAID, a znajdujące się na nich dane zaszyfrować 256-bitowym kluczem AES, zgodnie z rygorystycznym standardem FIPS 140–2. Firmy, którym zależy na dodatkowym bezpieczeństwie, powinny nabyć drugi, bliźniaczy serwer i uruchomić synchroniczną replikację między urządzeniami. Możliwe jest także sporządzanie backupu na podłączonym przez port USB lub eSATA zewnętrznym dysku twardym.

Informacje są też chronione dzięki funkcji migawek (snapshot), spotykanej dotychczas wyłącznie w systemach klasy enterprise. W nowej wersji oprogramowania serwerów QNAP (QTS 4.2) producent zapewnił możliwość kopiowania bloków. W ten sposób powstał mechanizm tworzenia do 1024 kopii migawkowych całych woluminów lub jednostek LUN (funkcja QNAP Snapshot jest dostępna tylko na serwerach wyposażonych w min. 4 GB pamięci RAM). Ciekawym narzędziem jest również wbudowana funkcja Qsirch, która znacznie upraszcza i przyspiesza wyszukanie konkretnego pliku, nawet wśród olbrzymiej ilości danych zgromadzonych na serwerze NAS.

Serwery plików QNAP są objęte 2-, 3- lub 5-letnią gwarancją. Ich autoryzowanymi dystrybutorami w Polsce są: ABC Data, Action, EPA Systemy i Konsorcjum FEN.

Serwer QNAP jako UTM

Dzięki stacji wirtualizacyjnej serwery QNAP Turbo NAS mogą także pełnić funkcję UTM-a, zabezpieczającego sieć przed zagrożeniami płynącymi z Internetu. QNAP rekomenduje stosowanie oprogramowania Sophos XG Firewall, które jest dostępne w wersji komercyjnej, jak też całkowicie darmowej – dla użytkowników domowych. Zainstalowany w maszynie wirtualnej Sophos XG Firewall może pełnić rolę zabezpieczenia na brzegu sieci, zarządzać ruchem sieciowym, procesem routingu oraz obsługą DNS. Produkt ten wyposażony jest też w silnik antywirusowy z opcją dual scan, rozwiązanie do skanowania połączeń, narzędzia do kształtowania pasma ruchu, zabezpieczenia serwerów pocztowych i web serwerów, zarządzania sieciami bezprzewodowymi i wiele innych.

Artykuł Tradycyjny serwer można zastąpić NAS-em pochodzi z serwisu CRN.

Nawet między serwerami Synology i QNAP widać różnice. Te od Synology są znacznie prostsze
w konfiguracji – chętniej korzystają z nich użytkownicy domowi
oraz klienci z segmentu SOHO. Ale mają one też kilka funkcji, których nie
ma sprzęt QNAP, np. zdalną synchronizację czy możliwość zapewnienia wysokiej
dostępności w klastrze active-passive.

QNAP natomiast celuje głównie w klienta biznesowego lub
bardzo zaawansowanego użytkownika domowego. Panel konfiguracyjny tych serwerów
jest znacznie bogatszy; możliwy jest też wybór szczegółowych parametrów, np.
wielkości bloku danych na dysku, co ma znaczenie, gdy na tym samym serwerze są
przechowywane zwykłe pliki i obrazy maszyn wirtualnych. Unikalną cechą
QNAP jest też obecność modułu stacji wirtualizacyjnej. W przypadku wielu
najmniejszych firm jest on w stanie zaspokoić ich potrzeby z zakresu
wirtualizacji.

Cały czas rosnący rynek serwerów NAS to raj dla partnerów.
Zamiast po prostu odsprzedawać te urządzenia, mogą niejako wokół nich świadczyć
wiele usług. Po wstępnych konsultacjach z klientem mogą zaproponować
odpowiednie dyski twarde (zwykłe lub specjalne modele przeznaczone do
instalacji w serwerach NAS albo do wykorzystania w instalacjach
monitoringu wideo) bądź zainstalować dyski posiadane przez klienta. Tego
ostatniego się jednak nie zaleca, gdyż ze względów wydajnościowych dyski
w ramach jednej grupy RAID powinny pochodzić z tej samej partii.
Konieczne jest odpowiednie skonfigurowanie macierzy (dobór poziomu RAID), aby
uchronić dane klienta przed utratą. Jeżeli klient nie dysponuje wiedzą
techniczną, reseller może też świadczyć usługi zdalnego zarządzania,
weryfikacji poprawności sporządzania backupu czy konfiguracji pobranych ze
sklepu aplikacji.

Bogactwo scenariuszy
użycia

W małych firmach raczej
trudno spotkać duże systemy NAS, ze względu na ich wysoką cenę (często
producenci tych urządzeń wymagają dodatkowych opłat licencyjnych, np. za
przestrzeń dyskową lub dodatkowe funkcje, jak kopie migawkowe). Rzadko są tam
potrzebne zaawansowane funkcje, np. porty Fibre Channel, jak również tak duża
wewnętrzna wydajność samego serwera. Natomiast w firmach średnich, które
często inwestują w profesjonalny serwer NAS do udostępniania plików, można
spotkać też mniejsze urządzenia służące najczęściej do backupu.

Jak zgodnie podkreślają przedstawiciele producentów
mniejszych serwerów NAS, to właśnie z możliwości wykonywania backupu
najchętniej korzystają użytkownicy. Najczęstszym scenariuszem jest robienie
kopii zapasowej danych ze stacji roboczych na centralne urządzenie. Jest ono
znacznie lepiej zabezpieczone niż dyski w laptopach i desktopach (struktura
RAID), a ponadto przez port eSATA lub USB można podłączyć dodatkowy
zewnętrzny dysk twardy i na nim zapisywać kolejną kopię bezpieczeństwa
wszystkich zgromadzonych danych.

Specjaliści ds.
bezpieczeństwa radzą, aby tego typu kopie sporządzać na przemian na dwóch
zewnętrznych dyskach. Odnotowano już wiele przypadków, że gdy dane na
komputerze ofiary zostały zaszyfrowane przez złośliwy kod typu ransomware,
a zasób na serwerze NAS był zamapowany jako jeden z dysków (miał
przypisaną konkretną literę), wówczas algorytm szyfrujący obejmował wówczas
także pliki na tym centralnym serwerze, a te z kolei – już po
zaszyfrowaniu – były kopiowane na zewnętrzny dysk. Posiadanie drugiej
kopii uratuje wówczas dane takiego użytkownika i obędzie się bez płacenia
okupu. Zresztą same serwery NAS też mogą stać się ofiarami ransomware’u. W 2014 r.
boleśnie przekonali się o tym właściciele niektórych modeli urządzeń
Synology, którzy nie mieli zainstalowanych wszystkich aktualizacji.

Obok backupu serwery NAS najczęściej są wykorzystywane do
przechowywania obrazów z monitoringu wideo (niektórzy producenci mają
wręcz osobne modele służące do tego celu). Większość cyfrowych kamer można
skonfigurować tak, aby przesyłały zarejestrowany obraz na udostępniony
centralnie zasób. Warto podkreślić, że urządzenia Synology i QNAP są
dodatkowo wyposażone w specjalne aplikacje, które są w stanie
komunikować się z kamerami. Należy pamiętać, że jeśli serwer NAS
przeznaczony jest do tego celu, dane z systemu nadzoru powinny być
przechowywane na specjalnych dyskach twardych, stworzonych właśnie do
rejestratorów, które mają w ofercie wszyscy producenci napędów (Seagate,
Toshiba, WD). Takie modele charakteryzują się tym, że są przystosowane do
ciągłego zapisu danych w trybie 24/7 i relatywnie rzadkiego ich
odczytywania (proporcje odmienne od tych, jakie cechują zwykłe dyski twarde).

Grzegorz Bielawski

Country Manager, QNAP

Wielofunkcyjne serwery NAS stają się coraz bardziej
zaawansowanymi urządzeniami, dzięki czemu w większości małych
i części średnich firm mogą być wykorzystywane jako centralny zasób dla
przetwarzanych danych. Dziś za naprawdę niewielkie pieniądze można kupić system
ułatwiający zbudowanie środowiska wirtualizacyjnego, zapewniający
bezpieczeństwo danych przez ich szyfrowanie czy wykonywanie szybkich kopii
migawkowych.

Trzej producenci NAS
wyposażyli swoje urządzenia w „sklep” z aplikacjami, dzięki czemu
mogą one pełnić wiele dodatkowych funkcji: serwera VPN, CRM, poczty
elektronicznej i stron WWW, multimediów, testowego środowiska
programistycznego itp. Netgear i Synology oferują klientom około 80 aplikacji,
zaś QNAP prawie 200. Jednak, jak twierdzą producenci, rzadko się zdarza, żeby
klient korzystał równocześnie z więcej niż dwóch, trzech funkcji, ze
względu na ograniczenia wydajności samego serwera.

NAS i wirtualizacja

Wiele firm jest
zainteresowanych wykorzystaniem serwerów NAS jako repozytorium wirtualnych
maszyn. Rozwiązania większości producentów zostały przetestowane przez głównych
dostawców wirtualnej infrastruktury (Citrix, Microsoft, VMware) i wpisane
na listę kompatybilności. Dzięki temu – przynajmniej teoretycznie
– mogą służyć do przechowywania wirtualnych obrazów (niektórymi modelami
serwerów można też zarządzać z poziomu konsoli hypervisora).
W praktyce oczywiście wszystko zależy od tego, ile będzie tych wirtualnych
maszyn oraz jak bardzo będą obciążone.

Unikalną ofertę
w dziedzinie wirtualizacji dotyczącą serwerów NAS ma QNAP. Wybrane modele
serwerów Turbo NAS tego producenta mogą działać jako serwer wirtualnych maszyn
(serwerów i desktopów) dzięki wbudowanej funkcji Virtualization Station,
która bazuje na mechanizmie KVM. W efekcie możliwe staje się centralne
przechowywanie i uruchamianie wirtualnych maszyn z różnymi wersjami
systemów Windows, Linux i Unix. Na serwerach QNAP da się równocześnie
uruchomić do kilkunastu wirtualnych maszyn (w zależności od mocy procesora
i ilości pamięci operacyjnej w serwerze), a przechowywać nawet
kilkaset, w zależności od pojemności zainstalowanych dysków twardych.

Jeżeli firma potrzebuje
niewielkiej liczby wirtualnych serwerów, tego typu rozwiązanie wychodzi
zdecydowanie taniej niż kupowanie klasycznego serwera i wyposażanie go
w komercyjne oprogramowanie do wirtualizacji. Częstym scenariuszem jest
wykorzystanie takiej stacji wirtualizacyjnej do obsługi starszych aplikacji,
zainstalowanych dotychczas na fizycznym serwerze, który już dawno powinien być
zutylizowany. Jak podkreślają przedstawiciele QNAP, z funkcji tej korzysta
też część klientów, których oprogramowanie księgowe wymaga do pracy obecności
w firmowej infrastrukturze serwera MS SQL.

Kamil Staśko

Product Manager, Veracomp

Serwery NAS często są błędnie traktowane jako
nieprofesjonalne rozwiązanie, stosowane tylko w małych firmach. Tymczasem
bez problemu można je instalować także w większych środowiskach, np. jako
appliance do backupu. Większość tych urządzeń świetnie współpracuje
z profesjonalnym oprogramowaniem do wykonywania kopii zapasowych. Dzięki
temu za rozsądne pieniądze można uzyskać niezawodne rozwiązanie, jakie jeszcze
kilka lat temu kosztowało fortunę.

Renata Krajewska

Product Manager, Synology

Widzimy coraz większe
zainteresowanie funkcjami multimedialnymi dostępnymi w serwerach NAS.
Użytkownicy prywatni korzystają z nich jako centralnego repozytorium dla zdjęć,
muzyki i filmów, aby móc odtwarzać je przez sieć na telewizorze. Z kolei firmy
bardzo często są zainteresowane możliwością wykorzystania serwera NAS jako
rejestratora obrazu z kamer monitoringu wideo. Kolejnym obszarem, w którym
będzie rosła popularność tych produktów, będzie zarządzanie inteligentnym
budynkiem.

Rynek dwóch segmentów

Pierwsze mikroserwery NAS
trafiły do sprzedaży w połowie ubiegłej dekady. W czasach, gdy za
profesjonalny serwer plików trzeba było zapłacić dziesiątki lub setki
tysięcy złotych, ukazanie się urządzeń tańszych o kilka rzędów
wielkości dało nadzieję na wykreowanie nowego rynku. Grupą docelową mieli być
użytkownicy prywatni oraz mikrofirmy. Był to też okres, gdy w gospodarstwach
domowych pojawiały się pierwsze sieci bezprzewodowe i bardzo szybko rosła
ilość generowanych danych cyfrowych, które trzeba było przechowywać
w bezpieczny sposób. Wówczas na Tajwanie powstało kilka – bardzo
znanych dziś – firm (np. QNAP, Synology, Thecus), które odniosły sukces
dzięki umiejętnemu rozpoznaniu potrzeb klientów.

Rynek NAS podzielił się na
dwie odrębne grupy, choć z pewną częścią wspólną. Urządzenia z każdej
z nich różnią się od siebie wydajnością i pojemnością, a przez
to rodzajem potencjalnego odbiorcy. W firmach coraz popularniejsze stają
się konstrukcje mniejsze, które mieszczą od jednego do dwunastu dysków SATA,
a w bardziej zaawansowanych modelach także wydajniejszych SAS. Są one
w zupełności wystarczające, o ile serwer mieszczący 8–12 dysków
wypełnimy napędami o pojemności 4, 6 lub 8 TB. Zapewniona
w ten sposób przestrzeń dyskowa jest satysfakcjonująca dla 90 proc.
polskich firm. A do większości tych bardziej zaawansowanych modeli
serwerów NAS można dołożyć kolejne półki dyskowe, przez co osiągnięcie
pojemności rzędu pół petabajta nie stanowi dziś wielkiego wyzwania.

Oczywiście problemem wciąż
pozostanie wydajność, która jest wprawdzie wystarczająca do bieżącej obsługi
plików nawet w rozbudowanych środowiskach, ale zbyt słaba dla dużych baz
danych (wymagających tysięcy operacji IOPS) czy rozbudowanych instalacji
wirtualnych serwerów lub desktopów (kilkadziesiąt intensywnie wykorzystywanych
maszyn wirtualnych).

*Dell, EMC, Fujitsu,
Hitachi Data Systems, HP, IBM, Infortrend, NetApp, Nexsan/Imation, Overland,
Quantum, Promise i Tandberg Data

Artykuł NAS: serwer plików to zbyt mało? pochodzi z serwisu CRN.