5,6 mln zł zarezerwowała skarbówka na zakup zestawów mobilnych z monitorami oraz AiO PC. Przetarg na potrzeby jednostek KAS ogłosiła w lutym bydgoska Izba Administracji Skarbowej.

Zamówienie podzielono na dwie części.

W części I zamawiane są zestawy laptopów ze stacjami dokującymi i monitorami – w sumie 543 szt. (opcja: 325 szt.).

Skarbówka potrzebuje laptopów z ekranem Full HD 14-14,99 cala, procesorem o wydajności 6400 pkt w teście PassMark, 16 GB RAM, z możliwością rozbudowy do 32 GB, SSD minimum 480 GB.

Do tego dochodzą stacje dokujące oraz 27-calowe monitory LED Full HD z matową matrycą.

W części II (wymiana stacji operatorskich na potrzeby systemu Cyfrowa Granica i innych systemów granicznych) skarbówka zamawia 483 szt. AiO z 23-calowym matowym monitorem Full HD, z CPU o wydajności 4000 pkt w PassMark, minimum 16 GB RAM i SSD 480 GB.

W sumie budżet zamówienia IAS wynosi 5,6 mln zł brutto. W tym dla cz. I 3,23 mln zł (nie licząc opcji), a dla cz. II 2,076 mln zł.

Oferty w obu częściach postępowania złożyło 7 podmiotów:
Piomar
MDP Polska
Intaris
Konsorcjum Koncept, MBA System, Koncept Serwis
NTT Technology
PRZP Systemy Informacyjne
Bechtle direct Polska

Najniższe ceny zaproponowała spółka z Połańca PRZP Systemy Informacyjne:

w części I: 4,107 mln zł brutto, w tym na zamówienie podstawowe 2,57 mln zł i 1,54 mln zł w opcji), z 4-letnią dodatkową gwarancją.

W części II wartość oferty PRZP wyniosła 1,344 mln zł.

Większość proponowanych przez wykonawców stawek zmieściła się w wyznaczonym budżecie IAS. W cz. I oferty opiewały na kwoty od 4,107 mln zł brutto do 6,34 mln zł.

W cz. II rozpiętość stawek wyniosła od 1,344 mln zł do 2,79 mln zł.

Kryteria wyboru oferty w części 1 i 2 to cena (60), okres dodatkowej gwarancji (21), termin realizacji dostawy (15), certyfikat TCO (4).

Niemal wszyscy zadeklarowali 20-dniową dostawę. Większość urządzeń miała TCO.

Zestawy z laptopami trafią do 16 izb administracji skarbowej, Krajowej Informacji Skarbowej i Krajowej Szkoły Skarbowości.

Komputery AiO zostaną przekazane do 10 IAS.

Artykuł 7 ofert w przetargu na laptopy, monitory i PC AiO dla KAS pochodzi z serwisu CRN.

Na zamówieniach publicznych zarobiła znaczna liczba firm: aż 754 podmioty w 2018 r. dostarczyły sprzęt do odbiorców z sektora publicznego, czyli wygrały co najmniej jeden przetarg. To bardzo zróżnicowana grupa, w której znajdziemy małych i dużych producentów, integratorów, VAR-ów i resellerów. Co ciekawe, wśród dziesięciu firm, które w ramach przetargów dostarczyły najwięcej sprzętu, brakuje dużych integratorów.

– Rynek zamówień publicznych w dziedzinie sprzętu komputerowego obsługiwany jest u nas głównie przez średnie i małe firmy wyspecjalizowane w obsłudze sektora publicznego, który stanowi główny obszar ich działalności – mówi Roman Wiskowski, prezes zarządu i dyrektor zarządzający MDP Polska.

Wśród firm, które dostarczają sprzęt w ramach zamówień publicznych, jest spora grupa polskich producentów – oferują oni komputery własnej marki, głównie desktopy. W ubiegłym roku w realizacji zamówień publicznych brało udział 76 rodzimych firm zajmujących się małym montażem. W III kw. 2018 r. dostarczyły one instytucjom publicznym ok. 40 proc. wszystkich zamówionych komputerów stacjonarnych. W zakresie serwerów odsetek takich dostawców jest znacznie mniejszy, ale też się zdarzają.

Nadzieja w edukacji

Z najbardziej rozdrobnionym rynkiem mamy do czynienia w segmencie szkół podstawowych i średnich. W ubiegłym roku sprzęt dostarczyło na nim 249 przedsiębiorstw. Wśród nich są wprawdzie także duzi integratorzy, ale żaden nie znalazł się w zestawieniu dwudziestu największych wykonawców zamówień publicznych dla oświaty. Szkoły obsługiwane są bowiem głównie przez firmy lokalne. Przy czym zróżnicowanie w zakresie wartości sprzedaży jest niewielkie. W tym segmencie między przedsiębiorstwami z pierwszej piątki a dostawcami z dwudziestego czy trzydziestego miejsca występuje bardzo mała różnica – inaczej niż w całym sektorze publicznym. W klasyfikacji generalnej bowiem między firmami na miejscach od pierwszego do piątego a tymi z miejsc od dwudziestego do trzydziestego dziewiątego różnica w zakresie wielkości realizowanych zamówień jest już bardzo znacząca.

Segment szkolnictwa podstawowego i średniego ma jeszcze bardzo duży potencjał rynkowy. W ubiegłym roku w ramach przetargów dla szkół zakupiono ok. 73 tys. sztuk sprzętu, ale chłonność tego typu jest szacowana nawet na 200 tys. urządzeń rocznie.

– To rynek bardzo trudny, głównie ze względu na jego duże rozdrobnienie. Jeśli jednak ktoś odnajdzie do niego klucz, osiągnie znaczący sukces biznesowy – ocenia Roman Wiskowski.

Przypomina przy tym, że w latach 2003–2007 odbywały się centralnie organizowane przetargi dla oświaty. Polskie placówki miały wtedy do wydania wiele miliardów złotych z funduszy unijnych. Beneficjentami stali się głównie polscy producenci, z których do dzisiaj ostało się tylko NTT System. Na kontraktach ze szkołami zarobiło też wówczas wielu polskich integratorów, w szczególności tych dużych. Dzisiaj te firmy też już nie istnieją – w większości zostały wchłonięte przez większe podmioty w ramach fuzji i przejęć.

Centralne zakupy sprzętu komputerowego dla placówek oświatowych, organizowane kilkanaście lat temu, obecnie są zapewne niemożliwe do zastosowania. Oświata wciąż jednak pozostaje chłonnym rynkiem. Kto znajdzie sposób na zaspokojenie w większej skali jego potrzeb zakupowych, będzie mógł się stać jego liderem.

Kto kupuje najwięcej

Po stronie zamawiających mamy z kolei do czynienia ze znaczącą kumulacją zakupów. Ponad 50 proc. wszystkich zamówień w 2018 r. pochodziło z trzech segmentów sektora publicznego – edukacji na poziomie podstawowym i średnim, służb mundurowych oraz administracji lokalnej. Sektor edukacji okazał się również liderem pod względem liczby zakupionego sprzętu. W ubiegłym roku szkoły i inne placówki z tego segmentu zakupiły łącznie 73 153 szt. sprzętu IT.

Ponad jedna czwarta wszystkich urządzeń zamówionych przez instytucje z sektora publicznego trafiła w ubiegłym roku do dziesięciu z nich. Największy przetarg zorganizowała Komenda Główna Policji, a wygrała go tarnowska firma Suntar i dostarczyła policjantom ponad 18 tys. notebooków HP. Również drugi pod względem liczby zamówionego sprzętu przetarg został zorganizowany przez Komendę Główną Policji. Tym razem chodziło o dostarczenie ponad 11 tys. sztuk komputerów stacjonarnych.

Z kolei najwięcej serwerów zamówił Centralny Zarząd Służby Więziennej. W ramach przetargu na rozwój systemu łączności zakupił 180 sztuk maszyn produkcji Fujitsu. Nieco mniej, bo 169 sztuk serwerów, zamówił Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Cały sektor publiczny kupił w ubiegłym roku 4885 serwerów, z czego 23 proc. trafiło do dziesięciu zamawiających, którzy zgłosili największe zapotrzebowanie na te urządzenia.

Jeszcze większą kumulację da się zaobserwować w układzie geograficznym. Z danych MDP wynika, że 42–51 proc. ilości zamawianego przez sektor publiczny sprzętu obejmują przetargi odbywające się w województwie mazowieckim. Wpływ na to ma oczywiście usytuowanie w Warszawie zdecydowanej większości urzędów i instytucji centralnych. Koncentracja zamówień następuje też jednak i w innych województwach – średnio 65–75 proc. wszystkich zakupionych produktów pochodzi z przetargów ogłaszanych w pięciu województwach: mazowieckim, małopolskim, śląskim, wielkopolskim i pomorskim.

Jeśli chodzi o serwery, w województwie mazowieckim jest kupowanych ok. 33 proc. tego sprzętu, a pięć województw z czołówki kupuje 70 proc. wszystkich serwerów w sektorze publicznym. W grupie urządzeń storage’owych mazowieckie robi zakupy wielkości 21 proc. całego rynku zamówień publicznych, natomiast pięć przodujących województw pokrywa 75 proc. całego zapotrzebowania w przetargach publicznych.

Terminy bez zmian

Chronologia zamówień publicznych jest od lat niezmienna. Tradycyjnie w pierwszym kwartale każdego roku ogłaszanych jest najmniej przetargów. W następnych kwartałach ich liczba systematycznie wzrasta. W czwartym kwartale następuje również kumulacja realizacji zamówień ze wszystkich przetargów z danego roku. Z perspektywy branży IT ważniejsze niż liczba ogłoszonych przetargów jest, ile urządzeń zostało ostatecznie zamówionych. To daje obraz rzeczywistego stanu rynku zamówień publicznych w zakresie sprzętu komputerowego

Artykuł Przetargi publiczne: rozdrobnienie i specjalizacja pochodzi z serwisu CRN.

– Inna jest sytuacja, jeśli chodzi o przetargi na sprzęt. Tutaj notujemy wzrost zakupów trzeci rok z rzędu – mówi Roman Wiskowski, prezes zarządu i dyrektor zarządzający MDP Polska, firmy monitorującej rynek zamówień publicznych w Polsce.

W 2018 r. sprzedaż w porównaniu z notowaną w 2017 zwiększyła się niemal we wszystkich obserwowanych przez MDP grupach produktów (laptopów, PC-tów, monitorów, tabletów, drukarek/kopiarek, serwerów, pamięci masowych). Spadek nastąpił jedynie w przypadku urządzeń All-in-One.

Niezmiennie pierwsze miejsce w zamówieniach dla urzędów i instytucji publicznych zajmują komputery stacjonarne. Desktopy z monitorami stanowiły w 2018 r. ok. 50 proc. wszystkich urządzeń sprzedanych do sektora publicznego. W IV kwartale ubiegłego roku zwiększyła się z kolei liczba zamówionych notebooków. Stanowiły 37 proc. wszystkich kupionych w przetargach urządzeń. W stosunku do wyników z poprzednich kwartałów 2018 r. był to wzrost średnio o 19 proc. To rezultat jednego, dużego przetargu – Policja nabyła jednorazowo ponad 18 tys. notebooków. Nie można więc mówić o korzystnym trendzie, bo na wynik wpłynęło jednorazowe zamówienie o dużej skali.

Długie życie komputera

Na uwagę zasługuje długi cykl życia sprzętu komputerowego w sektorze publicznym w naszym kraju. Wyniki tegorocznego badania poziomu dojrzałości technicznej w sferze administracji publicznej, przeprowadzonego przez Dell Technologies we współpracy z redakcją Computerworld, pokazały, że 66 proc. urzędów i instytucji publicznych wymienia biurowy sprzęt informatyczny co sześć lat albo rzadziej, 23 proc. robi to co cztery–pięć lat, a tylko 10 proc. co trzy–cztery lata. Najrzadziej wymiany dokonują małe i średnie instytucje. 35 proc. z nich robi to rzadziej niż co siedem lat. Dla porównania, dłuższy niż siedmioletni cykl wymiany sprzętu informatycznego stosuje 23 proc. dużych instytucji publicznych.

Zdaniem autorów raportu wydłużanie czasu korzystania z urządzeń informatycznych jest skorelowane z rosnącą popularnością rozwiązań wirtualizacyjnych. Dzięki nim stacje robocze mogą stać się jedynie usługowymi punktami końcowymi, co wydłuża czas ich użytkowania.

39 proc. badanych oceniło poziom wirtualizacji fizycznych serwerów jako wysoki, bardzo wysoki lub całkowity. Wirtualizację aplikacji krytycznych stosuje 32 proc. ankietowanych, natomiast systemów backupu i site recovery – 23 proc. W każdej z tych grup nastąpił kilkuprocentowy wzrost w porównaniu z sytuacją zanotowaną w badaniu przed dwoma laty.

W sektorze publicznym w naszym kraju dostrzegana jest też coraz bardziej użyteczność rozwiązań wysokiej dostępności (high availability). Wśród niemal połowy instytucji administracji publicznej (zarówno małych, średnich, jak i dużych placówek) stanowią co najmniej jedną piątą zasobów.

Miasta wymagają specjalnego traktowania

Szczególną grupę użytkowników rozwiązań informatycznych stanowią samorządy dużych miast. Miejskie działy IT dużo czasu poświęcają na utrzymanie i rozwój infrastruktury teleinformatycznej. Wśród obsługiwanych przez nie systemów znajdują się często miejskie sieci światłowodowe oraz sieci Wi-Fi. Także serwerownie w urzędach służą niejednokrotnie wielu różnym placówkom publicznym. Wymagana jest więc ciągła modernizacja wykorzystywanych urządzeń i dostosowywanie ich funkcji do aktualnych potrzeb różnych grup użytkowników.

Coraz więcej realizowanych projektów ma z założenia charakter ogólnomiejski. Powstają miejskie platformy informatyczne udostępniające w jednym miejscu wszystkie usługi elektroniczne. Często (np. w Szczecinie, Tarnowie, Bydgoszczy) na pierwszy ogień idą usługi związane z edukacją. Docelowo jednak platformy mają obejmować wszystkie obszary funkcjonowania miasta (m.in. zabrzański CUWMZ, czyli Cyfrowe Usługi Wspólne dla interesariuszy Miasta Zabrze). Niezbędne staje się więc konsolidowanie rozwiązań informatycznych wykorzystywanych w różnych placówkach administracyjnych i urzędach. Kluczowego znaczenia nabiera standaryzacja systemów i unifikacja kryteriów wyboru narzędzi informatycznych dla wszystkich placówek publicznych działających w danym mieście.

Rośnie też znaczenie integracji różnorodnych systemów informatycznych stosowanych przez administrację samorządową. Przykładowo, Urząd Miasta Bydgoszczy ma obecnie ponad 160 systemów dziedzinowych, a co dwa lata wymienia średnio 200 komputerów i laptopów. To pokazuje skalę zadań działu IT, ale też zakreśla pole do popisu dla integratorów i resellerów. „Miasto obsługuje gigantyczne zasoby informatyczne, systemy miejskie są coraz bardziej złożone i wciąż modernizowane” – mówił w wywiadzie dla CRN Polska Janusz Popielewski, dyrektor Wydziału Informatyki w Urzędzie Miasta Bydgoszczy („Smart city staje się rzeczywistością”, CRN nr 2/2019).

Innym problemem dla miejskich służb informatycznych jest dostosowanie standardowych systemów IT do miejscowej specyfiki. Przepisy obowiązują wszystkie samorządy, ale każdy może na swój sposób przeprowadzić ich realizację. Może to dotyczyć, przykładowo, rozwiązań wykorzystywanych w sferze zagospodarowania odpadów komunalnych, utrzymania terenów zielonych i dróg czy współpracy z organizacjami pozarządowymi. Każdy urząd miejski może zatem potrzebować innego zestawu funkcji w wykorzystywanym systemie informatycznym.

Bywa, że informatycy samorządowi muszą pisać programy sami, bo nie ma takich na rynku. „Niełatwo o system, który by zadowolił wszystkich naszych klientów. Często mają oni specyficzne potrzeby. Wiele funkcji trzeba by dopisać, bo w oferowanym rozwiązaniu ich nie ma” – tłumaczył w rozmowie z CRN Polska Dariusz Jędryczek, dyrektor Centrum Usług Informatycznych we Wrocławiu („Miasto jest wymagającym klientem”, CRN nr 4/2018). Dla ambitnych integratorów to pole do zagospodarowania. Zapotrzebowanie, jak widać, istnieje.

Urzędy potrzebują wsparcia

Skala możliwości działania dla firm informatycznych znacznie się poszerza, gdy wziąć pod uwagę rozczłonkowanie i różnorodność organizacyjną instytucji administracji publicznej w Polsce. Oprócz samorządu lokalnego w miastach i gminach mamy marszałkowskie instytucje samorządowe, podległe administracji rządowej urzędy wojewódzkie, instytucje rządowe, m.in. ministerstwa, oraz mnóstwo państwowych instytucji centralnych.

Każda z tych grup rządzi się swoimi prawami i potrzebuje specyficznych rozwiązań IT, adekwatnych do realizowanych działań. Nawet standardowe programy, takie jak system elektronicznego obiegu dokumentów, wymagają zharmonizowania z  procesami realizowanymi w konkretnym urzędzie.

Dodatkowym wyzwaniem jest dostosowywanie wykorzystywanych narzędzi informatycznych do zmieniającego się często prawa. Niedawno skończył się okres przygotowania do stosowania RODO. Obecnie sektor publiczny stara się spełnić wymogi ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Zapewnienie oczekiwanego poziomu ochrony staje się jednym z najważniejszych zadań administracji publicznej. Kolejnym wyzwaniem są działania związane z ustawową elektronizacją zamówień publicznych. Od kwietnia 2019 r. zamawiający będą zobowiązani do przyjmowania ustrukturyzowanych faktur elektronicznych, to znaczy takich, które mogą być przetwarzane elektronicznie i automatycznie.

Nie wszystkie placówki administracji publicznej potrafią samodzielnie poradzić sobie z natłokiem zadań związanych z zarządzaniem systemami informatycznymi. Ze wspomnianego już badania poziomu dojrzałości technicznej wynika, że mają problemy z modernizacją i rozbudową infrastruktury informatycznej. Ponad 60 proc. instytucji publicznych potrzebuje co najmniej roku na wymianę lub zainstalowanie nowych urządzeń i produktów. Tylko 19 proc. działów IT w urzędach i instytucjach potrafi uporać się z tym zadaniem w czasie nie dłuższym niż sześć miesięcy. Co więcej, w sumie 58 proc. placówek administracyjnych nie jest w stanie w czasie krótszym niż rok stworzyć i przetestować nowej aplikacji. Jedynie 22 proc. potrzebuje na takie działanie mniej niż pół roku. Te i inne problemy wynikają nie tylko z ograniczeń infrastrukturalnych i proceduralnych, ale również z braków kadrowych. To może być okazja do zaoferowania przez integratorów usług i współpracy instytucjom, które potrzebują wsparcia, tym bardziej że nie widać na razie dużego zainteresowania korzystaniem z chmury obliczeniowej.

Niespełna jedna trzecia urzędów i instytucji publicznych zadeklarowała chęć korzystania z usług chmury publicznej. Niemal 60 proc. przyznaje, że nie wykorzystuje w ogóle chmury w swojej działalności lub korzysta z niej w minimalnym stopniu. Powoli rośnie jednak liczba aplikacji wykorzystywanych w modelu cloud computing. W 35 proc. placówek administracji publicznej stanowią już ok. 20 proc. wszystkich używanych aplikacji.

Plany i możliwości

Prawie we wszystkich monitorowanych przez MDP segmentach sektora publicznego (administracji lokalnej, służbach mundurowych, sądownictwie, szkolnictwie wyższym, ochronie zdrowia) zanotowano w ubiegłym roku zwiększenie zakupów sprzętu komputerowego. Spadek został odnotowany tylko w administracji centralnej oraz w szkolnictwie podstawowym i średnim. Mimo to instytucje oświatowe kupiły w 2018 r. bardzo dużą ilość sprzętu: 73,1 tys. różnych urządzeń. Liderem pod względem liczby ogłoszonych przetargów była administracja lokalna. W 2018 r. samorządy przeprowadziły łącznie 1121 postępowań o zamówienia publiczne. Ponad połowa zamówień pochodziła ogółem z trzech segmentów sektora publicznego – edukacji, służb mundurowych i administracji lokalnej.

Warto pamiętać również o istotnym zróżnicowaniu geograficznym na rynku zamówień publicznych. Z danych MDP wynika, że 43–45 proc. ilości zamawianego przez sektor publiczny sprzętu pochodzi z przetargów odbywających się w województwie mazowieckim. Wpływ na to ma oczywiście usytuowanie w Warszawie zdecydowanej większości urzędów i instytucji centralnych. Koncentracja zamówień następuje też jednak i w innych województwach – średnio 65–75 proc. wszystkich zakupionych produktów pochodzi z przetargów ogłaszanych w pięciu województwach: mazowieckim, małopolskim, śląskim, wielkopolskim i pomorskim.

Na jakie zamówienia ze strony sektora publicznego mogą liczyć w najbliższej przyszłości resellerzy i integratorzy? Kształt rynku zamówień publicznych w kolejnych latach będzie, jak dotychczas, wypadkową aktualnego stanu wyposażenia informatycznego instytucji i urzędów, oczekiwań użytkowników i planów rozwojowych osób odpowiedzialnych za IT w tych jednostkach oraz finansowych możliwości ich realizacji.

Nadzieją może napawać fakt, że pozostały jeszcze do wydania środki z funduszy unijnych. W ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa przewidziane jest na ten rok przyjmowanie wniosków o dofinansowanie tworzenia i rozwoju e-usług publicznych oraz cyfrowego udostępniania informacji ze źródeł administracyjnych.

Centrum Projektów Polska Cyfrowa, które odpowiada za realizację Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, zaczęło stawiać od ubiegłego roku na wspieranie małych projektów. O środki na realizację wielu z nich można się ubiegać w ramach tzw. szybkiej ścieżki, w której obowiązuje uproszczona procedura przyznawania wsparcia. To szansa na udział w realizacji projektów dla placówek administracji publicznej nie tylko dla dużych podmiotów z branży IT, ale też dla mniejszych firm integratorskich.

Artykuł Sektor publiczny: wiele potrzeb, nowe możliwości pochodzi z serwisu CRN.