Interpretowaliśmy je wtedy w myśl wniosków zawartych w wydanej wcześniej przez jednego z autorów tego artykułu książce „Angażujący lider”. Jej podtytuł jest w kontekście naszych badań znaczący: „Angażuj, abyś nie musiał motywować!”. Innymi słowy: kluczem do zdobycia serc pracowników jest odejście od metody kija i marchewki, rozbudowanych systemów motywacyjnych, a także od kontroli i rozliczania na rzecz dawania podwładnym większej autonomii. Można to robić poprzez lepsze zrozumienie potrzeb członków zespołu, jak również umiejętne włączanie ich w różne aktywności. Tak, aby poczuli się „właścicielami” i proaktywnie szukali szans rozwoju. Krótko mówiąc: mniej forsowania, więcej angażowania.

Minęły dwa lata i przyszedł największy od dziesięcioleci kryzys społeczno-gospodarczy, spowodowany pandemią COVID-19. Uznaliśmy, że właśnie w tym szczególnym okresie powtórzymy nasze badanie. Chcieliśmy dowiedzieć się, czy w sytuacji lockdownu zmieniają się czynniki budujące lub obniżające zaangażowanie pracowników. Badanie zostało zrealizowane w miesiącach maj – lipiec 2020 r. metodą ankiety internetowej. Wzięło w nim udział 244 menedżerów i kierowników – uczestników prowadzonych zdalnie szkoleń 4Results.

Doceń mój wkład w czasie pandemii

W tegorocznej edycji badania zachowaniem lidera, które najsilniej buduje zaangażowanie pracowników jest „docenianie”. Ten czynnik był wskazywany prawie dwukrotnie częściej niż dwa lata wcześniej. Na 2. i 3. pozycji znalazło się „pomaganie w razie problemów” i „słuchanie/uwzględnianie pomysłów”. Tym samym „dawanie swobody działania”, które było najczęściej wskazywane w 1. edycji badania w 2018 r., spadło na niższe pozycje. Co ważne, czynnikiem najbardziej zabijającym zaangażowanie (podobnie jak w 2018 r.) był właśnie – według respondentów badania – „brak doceniania”.

Jakie wnioski można wyciągnąć z tych wyników? Po pierwsze – dotyczą oczekiwań pracowników bezpośrednio po okresie lockdownu. Dla badanych firm stanowił on wielkie wyzwanie. Spadły obroty, pojawił się duży stres wśród kadry zarządzającej, a przede wszystkim – podwładnych, którzy doświadczyli lęku o swoje stanowiska pracy. Część z zatrudnionych (czasem całe firmy) pracowała w tym okresie w sposób zdalny w domach, w towarzystwie dzieci, które nie miały opieki szkolnej i przedszkolnej. To był okres ciężkiej próby. W pewnym momencie stało się jasne, że za ten trud pracownicy oczekują docenienia i ich zaangażowanie będzie rosło skokowo, jeśli tylko ktoś dostrzeże ich starania. Ta potrzeba – oczekiwanie wdzięczności jest w takiej sytuacji czymś zupełnie naturalnym.

Empatyczny lider = bezpieczeństwo

„Sytuacyjne” oczekiwanie wdzięczności to jednak nie wszystko. Czeka nas niewątpliwie okres długiej gospodarczej niepewności. Pracownicy szukają więc oparcia i bezpieczeństwa. W sytuacjach kryzysowych mogą czuć się trochę jak dzieci we mgle. I dlatego zwykłe formy wsparcia pracownika jako człowieka, czyli docenianie czy wysłuchanie – po prostu uważne bycie z pracownikiem – pozwala mu poczuć się bezpiecznej. W ten sposób pomaga lider o podejściu empatycznym, zapewniając podwładnym czy współpracownikom poczucie stabilizacji, a w rezultacie – bezpieczeństwa, które jest konieczne do wytworzenia angażującego stylu pracy.

Zatem liderzy, którzy chcieliby zbudować angażującą kulturę muszą się przekonać, a następnie sięgać po styl empatyczny w niepewnych czasach. Dzięki temu później, gdy sytuacja ustabilizuje się – przyjdzie czas na erupcję zaangażowania podwładnych, a w dalszej kolejności wykształcenia się prawdziwej kultury odpowiedzialności (patrz ramka). To właśnie ona zapewni wyjątkowe rezultaty!

Sławomir Błaszczak  

Partner Zarządzający 4Results, współautor książki „Angażujący lider”, slawek.blaszczak@4results.pl

 

  

Kazimierz Żurek  

Odpowiada za realizację badań w 4Results, kazimierz.zurek@4results.pl

 

 

  

Artykuł Liderze, docenianie jest bezcenne! pochodzi z serwisu CRN.