Efekt? Wolni zostali już praktycznie sami juniorzy i stażyści, choć i to się zmienia. Zdesperowani rekruterzy obniżają progi wymagań; widać to dobrze w ewolucji widełek doświadczenia w ogłoszeniach o pracę – stanowisko „Regular”, dawniej zarezerwowane dla pracowników z (minimum!) 4 – 5 letnim stażem, obecnie wymaga o połowę mniejszego doświadczenia. Przy wyższym wynagrodzeniu!

Jednym z chyba największych czynników, leżących u podłoża całej tej sytuacji, jest stosunkowo duża bariera wejścia w zawód. Bycie programistą wymaga nie tylko predyspozycji – zdolności logicznego myślenia, kompetencji matematycznych, zamiłowania do spędzania długich godzin przed monitorem. Aby osiągnąć poziom zaawansowania gwarantujący samodzielność projektową kandydat musi spędzić naprawdę długie godziny przyswajając podstawy, ucząc się składni i semantyki danego języka programowania i zdobywać doświadczenie rozgryzając coraz bardziej skomplikowane zagwozdki w kodzie. To nie dzieje się z dnia na dzień.

Takie uwarunkowanie skutecznie eliminuje sporą część społeczeństwa – nie każdy może i chce zostać programistą. Próg wejścia jest wyższy niż w przypadku wielu innych zawodów i przebranżowić się – wbrew obietnicom bootcampów – nie jest łatwo. Zwłaszcza w starszym wieku, kiedy – chyba wszyscy się zgodzimy – umysł nie jest już tak chłonny jak przed dwudziestką i przyswajanie nowej wiedzy, uczenie się nowych języków (również programowania!) nie przychodzi nam tak łatwo.

Dodając do siebie wszystkie te spostrzeżenia, wyłania mi się niezbyt optymistyczny obraz sytuacji. Programistów jest za mało, zapotrzebowanie na nich rośnie dramatycznie, a przyrost nowych kandydatów jest zbyt wolny.

I co teraz?

W krótkim terminie niewiele da się z tym zrobić – potrzebne są zmiany systemowe, w skali całego społeczeństwa. Modyfikacja nie tylko programów nauczania, ale wręcz całej filozofii. Dalsze, zintensyfikowane działania prowadzące do wyrównania proporcji kobiet i mężczyzn na studiach technicznych. Globalna zmiana myślenia o przygotowaniu młodych ludzi do zawodów przyszłości.

Albo wstrząs… patrząc wstecz, dopiero dramatyczne wydarzenia, takie jak wojna, przyspieszały przemiany zjawisk społeczno-ekonomicznych i prowadziły do znajdowania rozwiązań pozornie nierozwiązywalnych trudności. A czym innym, jak nie właśnie taką trudnością, jest obecna sytuacja na rynku IT, już teraz paraliżująca poniekąd cykl wytwarzania dóbr opartych na rozwiązaniach programistycznych? Więc ewolucja lub rewolucja.

Potrzebna nam zmiana sposobu myślenia i programowania. Uproszczenie procesów. Nie rozwiązania no-code, to za mało – chociaż one są na pewno wyraźnym przejawem rozpoczynającego się trendu. Większa automatyzacja, wykorzystanie sztucznej inteligencji do tworzenia algorytmów, aż do… stopniowej eliminacji ludzi?

Staram się wyobrazić sobie możliwe scenariusze, bazując na historii. Myślę o rewolucji technicznej, stymulowanej zbyt wolno zaspokajanymi potrzebami społeczeństwa i biznesu. Jednym z jej efektów było zastąpienie wytwarzania ręcznego przez produkcję fabryczną, ludzi – maszynami. Czy u progu takiej rewolucji stoimy?

Programista jak elektronik?

A co jeżeli w ciągu najbliższych 20 lat programista wyginie? Jak elektronicy z lat 80’, kiedy na rynek wprowadzono montaż SMD i zamiast przez tydzień naprawiać usterkę elementu przy pomocy inżyniera – można było już po prostu wymienić całą płytkę. Dzisiaj nie do pomyślenia, ale wtedy elektronik był dzisiejszym programistą. Większość maszyn produkcyjnych, całe biznesy opierały się na komponentach elektronicznych – elektronik był ekspertem, niezastępowalnym specjalistą, dobrem trudno dostępnym i sowicie opłacanym. Do czasu.

Ofiarą tej przemiany padł mój Tata, który był kierownikiem utrzymania ruchu i świetnym elektronikiem konstruktorem. Czuwał nad całą linią produkcyjną w hucie, bez niego nie było produkcji. Był gwiazdą, jak dzisiejszy programista JAVA, który w wieku 25 lat dostaje oferty pracy na poziomie 20 – 30 tys. zł. Tatę zastąpili najpierw tańsi technicy, wymieniający od ręki całe płytki, a później masowa produkcja, która sprawiła, że niektórych sprzętów nie opłaca się naprawiać, łatwiej wymienić na nowe.

Czy presja i brak rychłej zmiany sytuacji na rynku IT sprawi, że biznes – przyciśnięty dramatycznym brakiem programistów – zacznie finansować dziedziny nauki, które doprowadzą do ich eliminacji? Czy w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat możliwe jest zastąpienie programistów sztuczną inteligencją? Oczywiście, ktoś będzie musiał ją programować, ale być może zostanie nas garstka najlepszych, jak z inżynierami elektronikami lat osiemdziesiątych? Czy będziemy świadkami dramatycznej rewolucji, zmiany paradygmatu, całkowitego odwrócenia myślenia o wytwarzaniu oprogramowania i dziedzin od niego zależnych? Powyższe pytania nie mogą pozostać bez odpowiedzi.

Adam Czajkowski  

Autor jest CEO w JCD.pl i SYMU.CO.

 

  

Artykuł Powiedzmy to na głos: sytuacja na rynku pracy w IT jest fatalna pochodzi z serwisu CRN.

Ciągnący się przez dekadę spór o Javę doczekał się rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego USA. Uchylił on wcześniejszy, korzystny dla Oracle’a wyrok w sprawie, w której koncern software’owy domagał się 9 mld dol. odszkodowania od Google’a. Zdaniem Oracle’a bezprawnie zostały wykorzystane kody Javy w Androidzie.

Po szeregu procesów w tej sprawie w 2018 r. sąd uznał, że Google przekroczył reguły dozwolonego użytku oprogramowania, sięgając po kody Javy. Google odwołał się.

Sąd Najwyższy: Google zachował się fair

Sędzia Sądu Najwyższego informując o najnowszym wyroku stwierdził, że wykorzystanie kodów Javy przez Google’a nastąpiło w ramach „fair use”.

„Google skopiował tylko to, co było potrzebne, aby umożliwić programistom pracę w innym środowisku bez odrzucania części znanego języka programowania” – uzasadnił sędzia wydany werdykt.

Zaznacza, że Google pracował nad software’m dla innej platformy.

„Celem Google’a było stworzenie innego systemu związanego z zadaniami dla innego środowiska komputerowego (smartfony) i platformy – Android” – argumentował sędzia.

Integrator: mniej ograniczeń w tworzeniu oprogramowania dla klientów

Jeden z amerykańskich integratorów komentując werdykt uznał go za „wielkie zwycięstwo” dla VAR-ów. Uważa, że to precedensowe rozstrzygnięcie, które pokazuje, że dostawcy usług mają pewną elastyczność w zakresie interfejsów API oprogramowania, używanych do tworzenia rozwiązań dla klientów.

”Nie możesz być skrępowany restrykcyjnym użyciem każdego wiersza kodu” – zauważył integrator wg CRN USA.

Google: wyrok pomoże innowacjom

Kent Walker, wiceprezes Google’a, podkreśla znaczenie wyroku dla interoperacyjności tworzonych rozwiązań.
„Decyzja daje pewność prawa następnemu pokoleniu developerów” – twierdzi.

Wcześniej fundacja Electronic Frontier ostrzegała, że rozstrzygnięcie po myśli Oracle’a da dostawcom software’u „niebezpieczną władzę”, która może utrudnić tworzenie nowego oprogramowania.

Oracle: Java została ukradziona

Oracle nadal utrzymuje, że Google ukradł Javę, wykorzystując swoją platformę do wzmocnienia pozycji konkurencyjnej na rynku.

Zauważa, że organy regulacyjne na całym świecie badają praktyki biznesowe Google’a.

Artykuł „Wielkie zwycięstwo” dla integratorów pochodzi z serwisu CRN.

Sprawa ma już za sobą kilka procesów, w których orzekano ze zmiennym szczęściem dla obu stron. W ostatnich latach, w wyroku z 2016 r. stwierdzono, że Google wykorzystał Java API na zasadzie "fair use", która dopuszcza taki dozwolony użytek w przypadku oprogramowania open source. Jednak sąd apelacyjny w 2018 r. nie zgodził się z tym stanowiskiem, uznając, że Google przekroczył doktrynę "uczciwego wykorzystania" i problem trafił do sądu najwyższego.

Rozstrzygnięcie ma duże znaczenie nie tylko dla obu koncernów, lecz także dla rynku oprogramowania open-source. Google przekonuje, że dostęp do kodów jest kluczowy dla rozwoju innowacji i interoperacyjności oprogramowania. Kilka lat temu fundacja Electronic Frontier, która działa na rzecz dostępu do cyfrowych treści, ostrzegała, że wyrok po myśli Oracle'a da niektórym technologicznym koncernom "bezprecedensową i niebezpieczną władzę", która może utrudnić innym firmom budowanie nowego oprogramowania.

Oracle twierdzi, że obawy dotyczące innowacyjności są przesadzone, a każdy dostawca może zbudować własną platformę software'ową. Przykładem są według niego Apple i Microsoft.

Artykuł Oracle i Google przed sądem pochodzi z serwisu CRN.

Google przyznał, że skorzystał z Javy w Androidzie. Utrzymuje jednak, że miał do tego prawo zgodnie z regułami FRAND (czyli na równych zasadach z innymi podmiotami, po niewygórowanych stawkach). Po latach sporów sądowych, w których górą była raz jedna, raz druga strona, w 2016 r. sąd w Kalifornii zgodził się ze stanowiskiem koncernu internetowego. Oracle nie dość, że nie uzyskał odszkodowania, to jeszcze dostał "rachunek" za swój upór od Google'a, który zażądał zwrotu 3,9 mld dol. kosztów sądowych. Wydawało się, że to koniec sprawy, ale nastąpił niespodziewany zwrot – federalny sąd apelacyjny orzekł, że korzystanie z API Javy przez Google'a nie odbyło się zgodnie z regułami "fair use". Skierowano więc sprawę do ponownego rozpatrzenia. Teraz kalifornijski sąd ma rozstrzygnąć o ewentualnym odszkodowaniu.

Artykuł Oracle nie odpuszcza Google’owi pochodzi z serwisu CRN.

Artykuł Microsoft: Java w formie usługi pochodzi z serwisu CRN.