Na początku roku na programistów korzystających lub chcących przejść na ulgę IP Box padł blady strach – za sprawą informacji dotyczących wyroku WSA w Poznaniu, który podważył prawo do ulgi programisty pracującego w zespole. A tak powstaje większość programów komputerowych.

Pravna.pl uspokaja, że sytuacja dotyczy konkretnego przypadku i nie ma przełożenia na dalsze funkcjonowanie ulgi. Zapewnia, że gdy software tworzony jest przez grupy programistów, sam ten fakt nie odbiera im prawa do IP Box.

„Możemy jednoznacznie stwierdzić, że wyrok sądu w Poznaniu nie jest zagrożeniem dla pozostałych programistów, którzy już korzystają lub dopiero chcą korzystać z IP Box, a swoją pracę wykonują zespołowo” – podkreśla Marek Czyżewski, prezes Pravna.pl. Dodaje, że poznańska sprawa dotyczy klienta tego serwisu usług prawnych.

Nie ma precedensów

„W Polsce nie obowiązują precedensy, czyli żaden sąd tak powszechny czy administracyjny nie jest związany wyrokiem innego sądu, który dotyczył podobnej sprawy. Nawet taki sam stan faktyczny może być oceniony przez dwa zespoły sędziowskie w kompletnie inny sposób” – mówi prezes.

Pravna: nie o zespół chodziło, lecz o brak innowacji 

Szef serwisu informuje, że omawiany przypadek dotyczył w części negatywnie rozpatrzonego wniosku o indywidualną interpretację przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Zdaniem KIS, a następnie sądu, wnioskodawca nie tworzył osobnych innowacyjnych programów komputerowych w ramach rozwijania istniejącego oprogramowania. Jego praca przy tego typu działaniach sprowadzała się do czynności powtarzalnych, gdzie wprawdzie powstawały utwory, lecz nie można było ich nazwać programami komputerowymi. 

„Sąd wyraźnie wskazał podczas ustnych motywów wyroku, że jest on związany treścią konkretnego wniosku o wydanie interpretacji z KIS. Co to oznacza? Wyrok nie ma zastosowania dla wszystkich programistów pracujących w zespołach” – tłumaczy Marek Czyżewski.

Pravna.pl odwołuje się również w tym kontekście do orzecznictwa TSUE, w którym – jak zapewnia – podkreśla się, że już jedna linijka kodu źródłowego może zostać uznana za program komputerowy, podlegający wszelkiej ochronie prawnej. 

Dla kogo jest ulga IP Box

Z ulgi IP Box może skorzystać każdy, kto prowadzi działalność innowacyjną w zakresie tworzenia lub rozwijania m.in. programów komputerowych. Dzięki temu zapłaci podatek dochodowy według stawki 5 proc.

Jednym z ustawowych wyznaczników „innowacyjności” jest konieczność wylegitymowania się kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Na tzw. kwalifikowane IP mogą składać się np. patenty czy autorskie prawa do autorskich programów komputerowych – podaje Pravna.pl  Od 2022 r. można łączyć ulgę IP Box z ulgą B+R.  Dzięki temu pracownik IT może odliczyć kwalifikowane koszty od kosztów uzyskania przychodu i podstawy opodatkowania.

Niedawno inną ważną sporną kwestię dotyczącą IP Box rozstrzygnął na korzyść programisty Naczelny Sąd Administracyjny.

Artykuł Ulga IP Box. Wyrok WSA nie jest tak straszny, jak się wydaje pochodzi z serwisu CRN.

Jak z niej korzystać?

W pierwszej kolejności należy zaopatrzyć się w interpretację indywidualną. Jej celem jest głównie zabezpieczenie opisanego stanu faktycznego. Bardzo ważne są również pytania, które kierujemy do organu. Najważniejszą bowiem kwestią jest określenie, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową. Niestety, uzyskanie wartościowej interpretacji od dłuższego czasu jest bardzo trudne.

Przekonało się o tym wiele osób zainteresowanych ulgą. Organ odpowiedzialny za jej wydanie – Krajowa Informacja Skarbowa – rzuca kłody pod nogi programistów na etapie ubiegania się o nią, wskazując, że to podatnik musi jasno zadeklarować, że prowadzi działalność badawczo-rozwojową. W zależności od tego, do jakiej delegatury trafi nasz wniosek, możemy się spotkać z zupełnie innym rozstrzygnięciem. Mało tego. Odmienne rozstrzygnięcia są wydawane nawet w obrębie jednej placówki i tego samego urzędnika. Ciężko więc przewidzieć, jak potoczy się sprawa po przesłaniu i opłaceniu wniosku.

Pytanie pułapka

Gdy zdecydujemy się wziąć udział w nierównym starciu z Krajową Informacją Skarbową, musimy liczyć się z tym, że po mniej więcej dwóch miesiącach otrzymamy listę pytań, które mają doprecyzować stan faktyczny. Część z nich może i owszem, odnosi się do prowadzonej działalności, jednak zdecydowana większość to pytania o to, czy prowadzimy działalność B+R. Jak się okazuje, można je postawić na wiele sposobów, a kreatywność urzędnika nie zna granic.

Standardowe wezwanie liczy około 15 pytań, z czego nawet połowa to typowe pułapki. Gdy wskażemy, że prowadzimy działalność badawczo-rozwojową, z pewnością otrzymamy pozytywną interpretację, ta jednak z uwagi na to, że sami zinterpretowaliśmy przepis jest łatwa do podważenia przy kontroli. Z drugiej strony, gdy opiszemy cechy działalności, wskazując, że naszym zdaniem jest badawczo-rozwojowa, istnieje duża szansa, że wniosek zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia. Co w tej sytuacji? Idziemy do sądu.

Korzystny wyrok NSA

Obecnie ukształtowała się już spójna linia orzecznicza Wojewódzkich Sądów Administracyjnych w zakresie ulgi, która została potwierdzona także przez Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd wskazał, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie może odmawiać odpowiedzi na pytania, czy prowadzona przez podatnika działalność jest badawczo-rozwojowa.

Zgodnie z wyrokiem: „Skoro skarżący dokładnie opisał swoją działalność przez pryzmat cech działalności badawczo-rozwojowej, to organ miał obowiązek udzielić odpowiedzi na przedstawioną wątpliwość. Od takiej oceny jednak się uchylił, co stanowi naruszenia art. 14b §3 O.p. To właśnie aspekt wykonywania przez skarżącego działalności badawczo-rozwojowej wymaga w rozpatrywanej sprawie wyjaśnienia i interpretacji. Nie może on zatem zostać uznany jako element stanu faktycznego, którego podanie obciąża wnioskodawcę jako podatnika” (II FSK 1049/21).

Mając na uwadze powyższe, to organ – nie podatnik – jest zobowiązany do dokonania oceny, czy prowadzona działalność zalicza się do badawczo-rozwojowych. Wydaje się, że kwestia ta została już dobitnie wyjaśniona, aczkolwiek niestety – póki co – organ nie respektuje wydanego orzeczenia. Tym samym warto przejrzeć uzyskaną interpretację, czy przypadkiem nie stwierdzamy w niej działalności B+R, prac rozwojowych czy badań naukowych. Jeśli tak, jest ona bezwartościowa. Warto wówczas wystąpić z ponownym wnioskiem o jej wydanie.

Joanna Żbikowska  

Menedżer działu Doradztwa Podatkowego w Kancelarii Mentzen.

 

  

Artykuł Ulga dla programistów pochodzi z serwisu CRN.

Programista, który współpracuje z innymi osobami tworząc software, nie ma prawa do ulgi IP Box – wynika z orzeczenia poznańskiego WSA. Chodzi dokładniej o sytuację, kiedy developer w ramach zespołu tworzy część oprogramowania, a dopiero całość, w połączeniu z częściami zbudowanymi przez pozostałych specjalistów, daje kwalifikowane prawo własności intelektualnej. O wyroku poinformował „Dziennik Gazeta Prawna”.

Aby skorzystać z ulgi IP Box, czyli preferencyjnej 5-proc. stawki podatku dochodowego, konieczne jest posiadanie tzw. kwalifikowanego IP, czyli prawa własności intelektualnej. Mogą na nie składać się patenty albo autorskie prawa do rozwiązań informatycznych. Warunkiem korzystania z ulgi jest prowadzenie działalności B&R, bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Pravna.pl wyjaśnia, że wyrok nie ma zastosowania do wszystkich programistów pracujących w zespołach.

Trzeba domagać się interpretacji od skarbówki

Dodatkowym ryzykiem związanym z IP Box są nierzadkie odmowy interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową uprawniającą do IP Box. Skarbówka oczekiwała, że to sam programista potwierdzi, czy prowadzi działalność B&R (co stwarzało ryzyko, że taka interpretacja będzie bezwartościowa w razie kontroli skarbówki).

Takie stanowisko skarbówki podważały WSA, stając po stronie podatnika. Jednak KIS zaskarżała te wyroki. W styczniu br. po raz pierwszy Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w takiej sprawie (II FSK 1049/21). Potwierdził, że Krajowa Informacja Skarbowa musi odpowiedzieć na pytanie podatnika, czy prowadzi on działalność badawczo – rozwojową, która jest warunkiem do skorzystania z ulgi IP Box.

Artykuł Wyrok ws. IP Box. Nie ucieszy programistów pochodzi z serwisu CRN.

Naczelny Sąd Administracyjny roztrzygnął ważną dla wielu programistów kwestię sporną ze skarbówką. Potwierdził, że Krajowa Informacja Skarbowa musi odpowiedzieć na pytanie podatnika, czy prowadzi on działalność badawczo – rozwojową, która z kolei jest warunkiem do skorzystania z ulgi IP Box (czyli preferencyjnej 5 proc. stawki podatku). Kluczowe jest to, że to pierwszy taki wyrok, bo na rozstrzygnięcie czeka kolejka podobnych spraw.

„To przełomowy wyrok. Udało nam się do tego doprowadzić po roku batalii sądowych” – poinformował na Youtube Sławomir Mentzen, ekspert od prawa podatkowego.

Dotychczas KIS nierzadko odmawiała odpowiedzi w sprawie B&R we wniosku podatnika o indywidualną interpretację podatkową, dotyczącą prawa do ulgi IP Box. Skarbówka oczekiwała, że to sam podatnik potwierdzi, czy w myśl przepisów o IP-Box prowadzi działalność B&R (a jak się pomyli, on poniesie konsekwencje).

Takie odmowy interpretacji przez KIS skarżono do WSA. Jak twierdzi Sławomir Mentzen, korzystnych wyroków WSA w tej sprawie jego kancelaria uzyskała ponad 30, a czeka na rozpatrzenie ponad 90 (co pokazuje, jaka jest skala problemu).

Jednak KIS skarżyła niekorzystne dla siebie wyroki WSA do NSA. Stąd ważny jest pierwszy wyrok NSA potwierdzający stanowisko podatnika, iż to KIS jest od tego, by udzielić informacji, czy podatnik prowadzi działalność B&R czy też nie, a nie on sam ma odpowiadać na zadane przez siebie pytanie (ciekawe, że coś takiego musi potwierdzić sąd).

Co teraz trzeba zrobić

Sławomir Mentzen radzi podatnikom, którzy we wniosku do KIS sami potwierdzili, że prowadzą działalność B&R, i uzyskali pozytywną interpretację, potwierdzającą prawo do IP-Box, by ponownie wystąpili o taką interpretację.

„Tamta jest bezwartościowa” – ostrzega ekspert.

Jeżeli skarbówka odmówi odpowiedzi na pytanie, czy wnioskodawca prowadzi działalność B&R, to nie należy samemu na nie odpowiadać. Trzeba domagać się interpretacji powołując się na wspomniany wyrok NSA (sygnatura sprawy: II FSK 1049/21).

Artykuł Przełomowy wyrok ws. IP-Box pochodzi z serwisu CRN.

Przykładem jest interpreracja Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0115-KDIT3.4011.757.2020.3.JG), o której informuje prawo.pl. Otóż skarbówka zażądała od wnioskodawcy odpowiedzi na blisko 40 dodatkowych pytań. Udzielając wymaganych informacji podatnik w praktyce bierze na siebie odpowiedzialność za wydaną interpretację, ponieważ jest ona wydawana w oparciu o dane uzyskane od składającego wniosek. Nieprawidłowy opis prowadzi do próby podważania interpretacji przez organy skarbowe (a brak odpowiedzi lub niepełne zdaniem KIS informacje prawdopodobnie skończą się odrzuceniem wniosku).

Aby zmniejszyć to ryzyko, dla programisty lub innego uprawnionego do ulgi kluczowy jest więc precyzyjny i rzetelny opis stanu faktycznego we wniosku do KIS i zgromadzenie wszystkich potrzebnych dokumentów – radzą specjaliści w prawo.pl. Jak zauważono, wydane dotąd interpretacje KIS dotyczące IP-Box (a jest ich już kilkaset) praktycznie nie chronią podatników, ponieważ oparto je na danych przekazanych skarbówce przez wnioskodawców.

Kto i w jaki sposób może skorzystać z ulgi IP-Box, piszemy tutaj.

Artykuł Fiskus próbuje podważać ulgę IP-Box pochodzi z serwisu CRN.

Kto może skorzystać z ulgi?

Od strony formalnej z ulgi mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze, wspólnicy spółek osobowych i cywilnych, spółki kapitałowe, a nawet fundacje. Kluczowe jest sprzedawanie lub udzielanie licencji na jedno z wymienionych w ustawie praw własności intelektualnej, wśród których najpopularniejszy jest oczywiście program komputerowy. To właśnie programiści stanowią największą grupę korzystających z ulgi IP Box. Zawężając więc temat: jakie wymogi musi spełnić programista? Po pierwsze, musi mieć poprawnie skonstruowaną umowę i otrzymywać na jej podstawie wynagrodzenie autorskie. Po drugie, musi prowadzić specjalistyczną ewidencję. Po trzecie, programy muszą powstawać w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Brzmi to dość zawile oraz tajemniczo i niestety, w rzeczywistości takim właśnie jest.

Działalność B+R

Działalność badawczo-rozwojowa – co to takiego? Ustawa o szkolnictwie wyższymi nauce definiuje działalność badawczo-rozwojową jako badania naukowe lub prace rozwojowe. To właśnie ta druga kategoria i użycie słowa „lub” czyni polską regulację wyjątkowo liberalną. Oznacza to bowiem, że w odróżnieniu od wielu innych krajów, w Polsce wystarczy prowadzić prace rozwojowe bez badań naukowych, by z ulgi skorzystać. Prace rozwojowe są definiowane jako: „zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności w celu opracowywania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług”. Definicja ta jest wyjątkowo fortunna dla twórców oprogramowania. Programiści nieustannie projektują nowe programy, usługi i rozwiązania, które znacząco odróżniają się od tych istniejących w dotychczasowej praktyce gospodarczej.

Ewidencja i wskaźnik Nexus

Oprócz wspomnianej działalności badawczo-rozwojowej, programista powinien prowadzić specjalistyczną ewidencję. W niej, obok ksiąg rachunkowych, powinien wyodrębniać prawa własności intelektualnej, które wytworzył w danym miesiącu. Dodatkowo dla każdego z tych praw powinien indywidualnie przypisać przychód, koszty i obliczyć wskaźnik Nexus. Ta tajemnicza nazwa odpowiada mnożnikowi korekcyjnemu, który każdorazowo określa, jaka część naszego dochodu podlega pod ulgę. Przekładając to na prostszy język – Nexus to wzór, w którym przypisujemy koszty do konkretnych liter, a jego wartość wynosi od zero do jeden. Odpowiada procentowemu udziałowi dochodu IP Box w naszym dochodzie.

Inne zawody z sektora IT a IP Box

Sytuacja programistów jest najbardziej oczywista, jednak nie tylko oni mogą skorzystać z ulgi IP Box. Tak naprawdę istnieje sporo innych zawodów, które również tworzą lub współtworzą program komputerowy. Jeżeli jesteśmy w danym przypadku w stanie wyodrębnić wynagrodzenie prawnoautorskie oraz twórczość naszych prac, to najważniejsze przesłanki są już spełnione. Zarówno architekci kodu, projektanci oprogramowania, menedżerowie projektów IT czy inne osoby, których praca jest nieodłącznie związana z powstaniem innowacyjnego oprogramowania, będą się na ulgę kwalifikować.

Kiedy ulga przyniesie oszczędność?

Niestety, możliwość korzystania z IP Boxa, nawet potwierdzona indywidualną interpretacją podatkową, nie daje nam oszczędności od razu. Na etapie płacenia zaliczek nie możemy skorzystać z ulgi. Jeżeli rozliczamy się liniowo, to zaliczki odprowadzamy według stawki 19 proc. Następnie na koniec roku możemy złożyć deklarację uwzględniającą załącznik – PIT IP. W nim wskazuje się dodatkowo przychód, dochód i koszty kwalifikowane do ulgi. Niestety, oznacza to, że zwrot zobaczymy dopiero po kilku miesiącach od momentu, gdy złożymy deklarację, na koniec roku. Zamiast regularnej oszczędności – raz do roku solidny zastrzyk gotówki.

Dodatkowo, jeżeli wcześniej nie korzystałeś z ulgi, a spełniałeś do niej warunki – nic straconego. Do 5 lat wstecz możliwa jest korekta deklaracji podatkowej i związany z nią zwrot. Oprócz skorygowanej deklaracji należy wówczas złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty, a spodziewane środki powinny po trzech miesiącach pojawić się na naszym koncie.

dr Sławomir Mentzen  

Doradca podatkowy, właściciel Kancelarii Mentzen, prezes Kongresu Polskiego Biznesu.

 

  

Artykuł Ulga IP Box: podatkowy Eden dla programistów pochodzi z serwisu CRN.

Ulga IP Box (Intelectual Property Box) pozwala na skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania PIT lub CIT stawką 5 proc.

Z wcześniejszych informacji KIS wynika, że prawo do preferencyjnej stawki podatku od przychodów ze zbycia oprogramowania przysługuje wówczas, gdy działalność badawczo-rozwojowa jest nakierowana na tworzenie innowacji – nowych i oryginalnych rozwiązań w danej branży. Rutynowe testy nie pozwalają na opodatkowanie przychodu w skali 5 proc.

Artykuł Wydatki na laptopa, router, leasing auta w uldze IP Box pochodzi z serwisu CRN.

Kłopot polega na tym, że w prawie autorskim nie ma definicji programu komputerowego, oprogramowania, aplikacji czy gry komputerowej. Próżno szukać jej również w dyrektywie 2009/24/WE w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych – zauważa kancelaria Chałas i Wspólnicy.

Aby korzystać z ulgi, niezbędne jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem prawa własności intelektualnej. Trzeba pamiętać, aby prowadzić ewidencję działań B&R. Co istotne, uprawnieni mogą odebrać ulgę dopiero w rozliczeniu rocznym podatku, a nie od bieżących umów.

Programy komputerowe a IP Box

Zgodnie z art. 74 ust. 1 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych program komputerowy podlega tym samym zasadom ochrony jak utwór literacki (z pewnymi włączeniami właściwymi dla samych programów komputerowych).

W praktyce ochrona dotyczy kodu źródłowego. Zdarza się jednak, że różnicuje się status różnych komponentów programu komputerowego, gry czy aplikacji. W ten sposób wskazuje się, że trzeba oddzielić warstwę programu, zwaną silnikiem opartą na pracy informatyków, od takich komponentów jak muzyka czy grafika, które podlegają ochronie jako utwory, ale nie jako programy komputerowe – zauważa Chałas i Wspólnicy.

To czy dany utwór zostanie zakwalifikowany jako program komputerowy, jest decydujące dla skorzystania z preferencyjnej 5 proc. stawki podatku. W przypadku gier czy aplikacji istnieją spore wątpliwości, które z kosztów lub dochodów mogą być rozliczane według omawianej stawki. Trzeba jednak mieć na uwadze, że oprogramowanie jest nierozerwalną częścią sprzedawanych produktów (w szczególności gier komputerowych czy innych aplikacji) – stwierdza kancelaria.

Ekspert wskazuje interpretację.

"Można próbować mówić o specyficznym stopieniu/zespoleniu/integracji, w ramach pojęcia oprogramowania czy gry komputerowej, takich elementów jak: kod źródłowy, kod wynikowy, instrukcje, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych, a także interfejs. Po przeanalizowaniu dostępnych na rynku produktów, ale także orzecznictwa, można wysnuć tezę, że interfejs (także graficzny czy muzyczny) w rzeczywistości „odbija” to, co wynika z kodu źródłowego." – twierdzi Joanna Uchańska, partner w kancelarii Chałas i Wspólnicy.

Artykuł Problematyczna ulga dla IT: IP Box pochodzi z serwisu CRN.

Pomoc w ramach programu Badania na rynek (działanie 3.2.1 programu Inteligentny Rozwój) jest przeznaczona dla firm, które prowadzą działalność co najmniej 1 rok finansowy, osiągnęły roczne przychody ze sprzedaży nie mniejsze niż 600 tys. zł (dotyczy mikro i małych przedsiębiorców) lub 1 mln zł (dla średnich podmiotów).

Kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów zlokalizowanych w woj. mazowieckim wynosi 81 mln zł, a w pozostałej części kraju – 769 mln zł. Minimalną wartość kosztów kwalifikowanych projektu określono na 1 mln zł. Wkład własny to co najmniej 30 proc.
 
Aktualny nabór wniosków o dofinansowanie potrwa do 31 października br. Więcej informacji na stronie PARP.

Ulga IP Box

Od 1 stycznia br. obowiązuje ulga podatkowa na innowacje (Innovation Box – IP Box), która wprowadza niższy podatek (5 proc. CIT) od dochodów z praw własności intelektualnej – jak patenty, wzory przemysłowe, topografie układu scalonego. Z kwietniowej interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej dotyczącej firmy dostarczającej własne oprogramowanie wynika, że również dochód ze sprzedaży licencji takiego software'u może objąć ulga – po spełnieniu innych jej warunków.

Według raportu Koalicji na Rzecz Polskich Innowacji i Crido podatek IP Box w Polsce należy do najniższych w Europie (od 2,5 proc. do 20 proc. w różnych krajach). Firma musi jednak spełnić szereg wymagań (m.in. prowadzenie prac B+R, ochrona własności intelektualnej objętej ulgą, osiąganie z niej dochodu, właściwa ewidencja księgowa). 

Artykuł Granty na innowacje dla MŚP pochodzi z serwisu CRN.