Brocade systematycznie rozwija grupę produktów bazujących na VCS. Aktualnymi przedstawicielami tej rodziny są przełączniki VDX z portami 1, 10, 40, 100 Gb. Najprostsze przełączniki Brocade VDX 6740 mają od 24 do 48 portów miedzianych lub światłowodowych 1 lub 10 Gb oraz do 6 portów światłowodowych 40 Gb. Kolejnym typem przełączników są VDX 6940 – w obudowie 1RU znajduje się od 24 do 36 portów 40 Gb, natomiast w obudowie 2RU od 64 do 96 portów 10 Gb oraz 12 portów 40 Gb lub 4 porty 100 Gb. Najbardziej wydajnym przełącznikiem z rodziny jest VDX 8770, dostępny w postaci cztero- lub ośmioslotowego chassie z szerokim wyborem kart rozszerzeń 1, 10, 40, 100 Gb. Pojedynczy fizyczny przełącznik może współpracować nawet z 384 tys. maszyn wirtualnych, zapewniając jednocześnie 3,6-mikrosekundowe opóźnienia portów typu każdy-do-każdego.

Rozwój technologii Fabric odbywa się wielotorowo. Początkowo wykorzystywano ją przeważnie do tworzenia wysokowydajnej szyny danych w serwerowniach. Obecnie jej zalety są wykorzystywane w mniej wymagających sieciach kampusowych. Dzięki technologii Campus Fabric zapewniają one bezproblemową łączność, mobilność, bezpieczeństwo i łatwość wdrażania aplikacji. Technologia Fabric łączy wiele warstw sieciowych w jeden logiczny interfejs, eliminując niepotrzebną złożoność a jednocześnie  uproszcza zarządzanie oraz redukuje koszty operacyjne. Oferowana jest w przełącznikach z rodziny ICX 7750, 7450, a w niedługim czasie także 7250. Warto podkreślić, że modele ICX 7750 obsługują technologię Distributed Chassie, dzięki której maksymalna odległość pomiędzy poszczególnymi przełącznikami może wynosić do 80 km. Dzięki temu pojedyncza sieć kampusowa może obejmować swoim zasięgiem wiele oddalonych od siebie placówek.

Oprócz technologii VCS, wykorzystywanej przeważnie w centrach danych do tworzenia domen warstwy drugiej (OSI), po topologie Fabric sięga się także w przypadku bardziej rozległych domen warstwy trzeciej, które mają o wiele większy zasięg i skalę niż pojedyncze centrum danych czy też sieć kampusowa. Do tego celu stosuje się IP Fabric, zaimplementowane zarówno w przełącznikach VDX, jak i w najświeższej odsłonie przełączników typu Fabric pod postacią rodziny SLX.

SLX to routery typu chassie nowej generacji, działające w oparciu o IP Fabric oraz sprzętową obsługę MPLS (Multiprotocol Label Switching) z portami 1, 10, 40, 100 Gb. Poszczególne karty interfejsów oraz struktury (switch fabric) nie są połączone ze sobą za pomocą magistrali znajdującej się w chassie, jak ma to miejsce w większości tego typu rozwiązań. Moduły są połączone bezpośrednio ze sobą, oferując nieosiągalną dotąd przepustowość do 230 Tb/s.

SLX 9850 dostępny jest w postaci cztero- lub ośmioslotowego chassie wyposażonego w wysokiej wydajności funkcje analityczne korzystające z wyznaczonych  portów 10 GbE i  pamięci 256 GB, przeznaczonej do instalowania aplikacji kompatybilnych z Linuksem. Router może obsługiwać maksymalnie 288 portów 100 GbE, 480 portów 40 GbE lub 1920 portów 10 GbE, jak również streaming wideo 4K HD, IoT czy też mobilną łączność na globalną skalę.

Podsumowując: dzięki rozwiązaniom Fabric możemy uprościć architekturę sieci klienta, jednocześnie minimalizując czas wdrożenia i jej późniejszej obsługi.

Artykuł Fabric na każdą kieszeń pochodzi z serwisu CRN.

Sugerowana cena detaliczna: 229 zł. Gwarancja: 2 lata.

Artykuł TP-Link: dwupasmowy adapter pochodzi z serwisu CRN.

Uwaga na terminy

Pięć miesięcy od daty wejścia w życie nowelizacji ich klienci muszą otrzymać nową wersję wzorców umowy. ISP na ich przesłanie mają czas do 21 maja bieżącego roku. Abonentom natomiast, którzy zawartych w niej zmian nie zaakceptują, przysługuje od tego terminu 30 dni na rezygnacje z ich usług. – To są terminy maksymalne – mówił Łukasz Bazański. – Wszystko można wdrożyć wcześniej, zachowując miesięczny termin na decyzję abonenta. Specjalista przestrzegł  przed wprowadzaniem przy okazji do wzorców umów zmian innych, niż te wynikające ze zmiany prawa telekomunikacyjnego. W razie kontroli UOKiK grożą za to wysokie kary. Słuchający dowiedzieli się, że w przypadku, gdy przesłany abonentowi wzorzec umowy będzie zawierał wyłącznie zmiany wynikające z nowelizacji, a abonent skorzysta z prawa rezygnacji z usług providera, ten może zażądać od klienta zwrotu przyznanych mu dotychczas ulg. Wzorzec umowy w nowym brzmieniu powinien być poprzedzony pismem przewodnim, informującym abonenta, że może umowę rozwiązać.

Kolejne zagadnienie poruszone przez prawników dotyczy jakości i funkcjonalności usług. Ustawodawca wykluczył możliwość informowania abonentów o prędkości maksymalnej zapewnianej przez dostawcę Internetu. Można podać tylko minimalną. Podanie prędkości ą maksymalnej, bez dokładnego opisu jej pomiaru, będzie naruszeniem prawa.

Ważną informacją dla firm ISP jest również to, że mogą przetwarzać adres korespondencyjny bez zgody klienta – znalazł się on w grupie podstawowych danych, które mogą być w ten sposób przetwarzane. Przepis nie dotyczy natomiast adresu zameldowania, numeru konta, NIP-u, numerów telefonów kontaktowych, emaila. Podkreślano także, że klient, który domaga się zwrotu abonamentu – musi najpierw złożyć reklamację. Kiedyś przepis ten dotyczył tylko Telekomunikacji Polskiej, a teraz każdego operatora. Powróciły też pytania z konferencji sprzed pół roku dotyczące zawierania z abonentami umów poprzez formularz na stronie internetowej – problemem w tej kwestii jest ciągle  weryfikacja tożsamości osoby, która chce z ISP podpisać w ten sposób umowę.

Problem ze spółdzielniami

Piotr Marciniak, członek Komisji Rewizyjnej KIKE, w swoich wystąpieniach również odnosił się do nowelizacji Prawa Telekomunikacyjnego (chodzi o artykuł 139) i Megaustawy (art. 30 i 33), w których zmiany  dotyczyły udostępniania infrastruktury przez operatorów dla operatorów. Udostępnianie według art. 139 ma być odpłatne i obowiązkowe. Kwestie sporne w tych sprawach ma rozstrzygać prezes UKE. Jednym z wielu problemów, które wiążą się z tą zmianą jest to, jak prezes UKE będzie je rozstrzygał. Jak podkreślał Piotr Marciniak do tej pory taki obowiązek udostępniania infrastruktury miała Telekomunikacja Polska. Art 139 wprowadza go w przypadku wszystkich operatorów, w zakresie dostępu do infrastruktury, z pętlą abonencką włącznie. – Rodzi to trudną  sytuację, ponieważ nikt nie jest w stanie określić, o jak szeroki dostęp można wnioskować – mówi Piotr Marciniak. Przepis nie mówi też o tym, jak daleko można zażądać ujawnienia danych związanych z udostępnioną infrastrukturą i co może regulować decyzja prezesa UKE.

Obok artykułu 139  PT mówiącego o dostępie odpłatnym, funkcjonuje artykuł 30 Megaustawy, dotyczący dostępu nieodpłatnego – na jego podstawie na przykład spółdzielnie zarządzające budynkami powinny udostępniać ISP infrastrukturę budynkową, jeśli ci chcą świadczyć usługi mieszkańcom nieruchomości. Współistnienie tych dwóch artykułów to źródło dodatkowych trudności dla ISP. Spółdzielnie, które wcale nie są zainteresowane ułatwianiem życia operatorom, zaczęły się wpisywać do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych i występować w dwojakiej roli – owych przedsiębiorców i zarządców nieruchomości. KIKE 29 marca 2013 roku wystosowała do prezesa UKE pismo w tej  sprawie. Pyta w nim „czy wystarczającym warunkiem jest wpis właściciela/dysponenta nieruchomości do rejestru PT? Czy musi on być aktywnie realizującym, w oparciu o własną infrastrukturę telekomunikacyjną, operatorem? KIKE uważa, że podobne pytanie należy postawić „ w przypadku posiadania przez ten podmiot infrastruktury pasywnej, opisywanej w art. 139 PT i możliwej do udostępnienia, ale na której podmiot ten nie świadczy własnych usług (zarówno gdy ma jak i gdy nie ma wpisu do rejestru PT)”. Swoje stanowisko w tej sprawie powinien dookreślić prezes UKE. Jak powiedział Piotr Marciniak – KIKE jest już po konsultacjach w sprawie artykułu 139. Po weekendzie majowym natomiast będą konsultacje w sprawie artykułu 30 ust. 1, który zdaniem KIKE, powinien mieć zastosowanie w przypadku współpracy operatorów ze spółdzielniami.

Perspektywa 2014 – 2020

Ważną sprawą dla firm ISP jest kończący się w bieżącym roku okres programowania funduszy unijnych. – Wszystko to do czego się przyzwyczailiśmy podziała przez kilka miesięcy – powiedział Piotr Marciniak.  Zaznaczył też, że nastąpiło wstępne porozumienie między operatorami dotyczące możliwości przypisania środków pochodzących z Unii do inwestycji telekomunikacyjnych w perspektywie 2014 – 2020. Według wstępnych propozycji pieniądze miałyby być przeznaczone na inwestycje w obszarach trwale nieatrakcyjnych pod względem dochodowym. W ich przypadku każdy mógłby się starać o dotację, bez względu na to jaką technikę dostępu stosuje. Starający się o musiałby zapewnić minimalny dostęp na poziomie 2 Mb/s. Spora część środków (w najbardziej optymistycznej wersji mogłoby to być nawet 1,2 mld zł) przypadłoby małym i średnim dostawcom Internetu. Beneficjentami zasobów unijnych miałyby też być dowolne podmioty, zobowiązujące się do budowy sieci optycznych o dużym zasięgu.

Uwaga na Polskę Wschodnią

Co do bieżącego okresu dystrybucji środków unijnych,  firmy ISP zostały ostrzeżone między innymi przed konkursem na budowę sieci dostępowych w Polsce Wschodniej (przeznaczonym dla dowolnej wielkości operatorów, w którym min. wartość projektu wynosi 100 tys. zł, a cała pula – 40 mln euro).  Ma się odbyć już w maju. PARP na jego potrzeby opracował nowy katalog kryteriów, różniący się od tego związanego z programem 8.4. KIKE zwraca  uwagę, na szczególne premiowanie zobowiązania podłączenia planowanych sieci dostępowych do węzłów SSPW (Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej). Problem polega na tym, że to zobowiązanie potencjalni beneficjenci mają podjąć jeszcze przed opublikowaniem informacji o szkieletowych usługach i ich kosztach. Niepewne są też daty uruchomienia węzłów SSPW. Zobowiązanie się do podłączenia planowanych sieci dostępowych do SSPW bez tych danych jest bardzo ryzykowne i pod względem kosztów usług szkieletowych i terminów dostępności sieci szkieletowej.
– W przypadku oparcia sieci dostępowej na usługach sieci szkieletowych, termin uruchomienia SSPW wpłynie wprost na możliwy termin rozpoczęcia akwizycji usług inwestorów sieci dostępowych – komentuje Piotr Marciniak.  – To oznacza ryzyko braku możliwości realizacji wskaźnika akwizycji umów, niezbędnych do rozliczenia projektów sieci dostępowych.

Aktywność to podstawa

Podczas konferencji podkreślono także znaczenie Grup Roboczych działających przy Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji. Powołano je wiosną 2012 roku, po tym jak w grudniu roku poprzedzającego podpisano memorandum na rzecz rozwoju sieci szerokopasmowych.  – Powstanie tych grup roboczych pozwala nam mieć bardzo duży wpływ na otoczenie biznesowe w którym działamy – powiedział Piotr Marciniak – przewodniczący Grupy Roboczej ds. Finansowania  Projektów Szerokopasmowych. Członkowie grup roboczych zgłosili przed wakacjami 2012 roku około 200 postulatów. Pracuje się nad zmianami na bieżąco. Przykładem bariery bardzo utrudniającej ISP działanie jest poziom digitalizacji map w Polsce. Niektóre powiaty dysponują wyłącznie mapami analogowymi. Zdarza się, że mają je w postaci blach, na których dane naniesione są rysikiem. – W grupach roboczych mocno pracuje się nad digitalizacją tych zasobów w skali całego kraju – powiedział Marciniak.
Inną, równie utrudniającą życie operatorom telekomunikacyjnym kwestią są przepisy prawa budowlanego, w których zabrania się np. umieszczania infrastruktury telekomunikacyjnej w pasie drogowym.

Artykuł Niełatwe życie ISP pochodzi z serwisu CRN.

Jakość to podstawa

Piotr Łukawski,
konsultant ds. koordynacji projektów i rozwoju systemów informatycznych
w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej, ogłosił rozpoczęcie prac nad
systemem rozproszonego pomiaru jakości usług świadczonych przez dostawców
Internetu (SPPI). Narzędzie będzie służyć abonentom – pomoże im
w wyborze providera i umożliwi przeprowadzenie pomiarów jakości
podłączenia do Internetu. Wyniki uzyska nie tylko klient końcowy, ale również
UKE. Regulator stoi na stanowisku, że istniejące na rynku aplikacje do przeprowadzania
podstawowych pomiarów dostarczają wyniki niepełne i obarczone dużymi
błędami. SPPI ma umożliwić użytkownikom świadomy wybór dostawcy, providerom
natomiast konkurować ze sobą, bazując na danych o jakości potwierdzonych
w rzetelny sposób.

Jak ma być zbudowany system? Będzie się składał
z serwera centralnego działającego w sieci regulatora i serwerów
testowych rozmieszczonych w sieciach firm ISP. Elementem łączącym będzie
aplikacja kliencka przedstawiająca wyniki badania abonentowi i automatycznie
przekazująca je do serwerów UKE. Zdaniem regulatora firmy ISP biorące udział
w programie mają szansę wiarygodnie zaprezentować swoje usługi
użytkownikom końcowym. Możliwe, że w przyszłości dostawcy usług
telekomunikacyjnych zamieszczający serwery testowe w swoich sieciach będą
certyfikowani – co pozwoli im na jeszcze skuteczniejszą promocję.

Tańsza telewizja

Podczas konferencji
omówiono też postępy w pracach nad rozwojem Kontentu KIKE – to
projekt zainicjowany przez izbę po to, by zapewnić lokalnym małym
i średnim firmom ISP możliwość oferowania telewizji w atrakcyjnej
cenie dla odbiorcy końcowego i uzyskiwać przy tym wysoką marżę. Polega na
zawieraniu indywidualnych umów między nadawcami treści TV i lokalnymi
operatorami, po cenach wynegocjowanych dla całej grupy – traktowanej jako
jeden podmiot. W przypadku stosowania tzw. umów trójstronnych trudno jest
ISP wypracować zyski. W Kontencie KIKE jest już dostępny pakiet
podstawowy, który zawiera 70 kanałów, w tym 8 HD. Plany mówią
o około 170 programach w atrakcyjnych cenach od 30 różnych nadawców
TV. Lokalnych dostawców usług telekomunikacyjnych wobec nadawców reprezentuje
spółka Evio. W trakcie listopadowej konferencji doszło do podpisania
porozumienia z Polcast Television i Stars.TV, dzięki czemu oferta programów telewizyjnych
dostępnych w Kontent KIKE się rozszerzy. Za porozumieniem z Polcast
Television idzie wprowadzenie do pakietu podstawowego Kontentu kanałów Water
Planet HD, Novela tv HD, Tele5 HD i Polonia 1. Dzięki umowie ze Stars.TV
operatorzy telewizji, jako jedni z pierwszych w Polsce, otrzymają
dostęp do kanału Stars.TV w jakości HD.

Prawo a życie

Łukasz Bazański z kancelarii prawnej iTB Legal omówił
zmiany związane z nowelizacją prawa telekomunikacyjnego, ze szczególnym
uwzględnieniem ustawy z 12 października 2012 r. o zmianie ustawy
o prawie telekomunikacyjnym oraz niektórych innych ustaw. 15 listopada
sejm rozpatrzył poprawki senatu i dokument czeka teraz na podpis
prezydenta oraz publikację. Można się spodziewać, że zacznie obowiązywać od 30
stycznia 2013 r. Nowela wprowadza zarówno nowe obowiązki, jak
i udogodnienia dla firm ISP. Przykładem rozwiązania, które ma ułatwić
providerom funkcjonowanie, jest umożliwienie im zawierania umów
z abonentami w formie elektronicznej, za pośrednictwem formularza
umieszczonego na stronie WWW firmy. Ustawodawca nie rozwiązuje jednak problemu
weryfikacji tożsamości osoby, z którą zawiera się umowę – z tym
będą musieli już sobie poradzić operatorzy. Możliwe, że klient, tak czy
inaczej, będzie musiał się pojawić w biurze usługodawcy.

Nowelizacja wprowadza też dodatkowe wymogi związane ze
świadczeniem usług telekomunikacyjnych. Do tej pory było ich 16, po zmianach
– 21. ISP muszą pamiętać, że od końca stycznia przyszłego roku pierwsza
umowa z konsumentem nie może być zawarta na czas dłuższy niż 24 miesiące.
Oprócz tego mają oni obowiązek oferować umowy opiewające na okres do 12
miesięcy. Zastrzeżenia te dotyczą tylko konsumentów, nie firm i obejmują
wszystkie usługi telekomunikacyjne – Internet, telefon, telewizję. To tylko
przykłady zmian. Na dostosowanie regulaminu i treści umów do nowych
przepisów operatorzy mają 5 miesięcy od chwili wejścia ustawy
w życie. Nie zawsze wystarczy zamieszczenie zmian i stosownych
informacji na firmowej stronie WWW. Przedsiębiorstwa muszą sprawdzić, czy nie
jest konieczne ich naniesienie w umowach i przesłanie klientom.

Artykuł KIKE: dwa pracowite dni pochodzi z serwisu CRN.

Artykuł Mostek z dwiema sieciami pochodzi z serwisu CRN.

Protokół Cisco pozwala komponentom sieci w pełni automatycznie wygenerować listę bezpośrednio podłączonych urządzeń, które również obsługują protokół CDP. Informacje zawarte na liście to m.in. nazwa urządzenia, typ oprogramowania wbudowanego, dodatkowe oznaczenia interfejsów, adres IP, itp. Protokół CDP działa w warstwie drugiej.

Protokół jest dostępny w dwóch wersjach: CDPv1 i CDPv2. Nowa funkcjonalność jest dostępna już teraz dla przełączników przemysłowych Gigabit Ethernet z serii Profi Line MICROSENS. Aby z niej skorzystać, wystarczy zaktualizować oprogramowanie wbudowane. Wkrótce pojawi się też odpowiednia wersja dla przełączników Gigabit Ethernet FTTO najnowszej generacji.

Artykuł Funkcja CDP w przełącznikach Microsens pochodzi z serwisu CRN.

Moduły ICP DAS serii PET-7000 zostały zaprojektowane do pracy w aplikacjach przemysłowych związanych z monitorowaniem i pomiarami procesów, stąd ich konstrukcja jest odporna na trudne warunki pracy dzięki dwustronnemu zabezpieczeniu przez zakłóceniami i udarami (po stronie wejść cyfrowych i Ethernetu).

Artykuł JM elektronik: PET zarządzany przez WWW pochodzi z serwisu CRN.

Artykuł Allied Telesis: nowe karty pochodzi z serwisu CRN.

KAZIMIERZ OSINSKI HP ProCurve Networking Business Manager

Kazimierz Osiński To prawda. Klienci coraz częściej pytają o to, kiedy pojawią się przełączniki z portami miedzianymi. Niestety, nie potrafię precyzyjnie odpowiedzieć na te pytania, bo nie wiem, kiedy powstanie standard. Być może już pod koniec bieżącego roku.

CRN Przez długi czas wydawało się, że miedziana wersja nowej techniki sieciowej nie będzie nikomu potrzebna…

Kazimierz Osiński Ci, którzy tak myśleli, najwyraźniej byli w błędzie. Systemów miedzianego 10 Gigabitu potrzebują na przykład te firmy, które chcą kupić systemy wideokonferencyjne.

CRN Dlaczego akurat miedzianego, a nie optycznego?

Kazimierz Osiński Dlatego, że skrętka jest tańsza od światłowodu.

Tomasz Odzioba Poza tym rozwiązanie miedziane jest też tańsze w utrzymaniu niż optyczne.

CRN Skoro rozmawiamy o różnych odmianach Ethernetu, to pójdę za ciosem i zapytam o wersje 40 Gigabit Ethernet i 100 Gigabit Ethernet. Kiedy powstaną oba standardy? I kto tak naprawdę potrzebuje tego typu urządzeń?

TOMASZ ODZIOBA Regional Sales Manager Poland, Czech Republic and Slovakia w Brocade

Tomasz Odzioba Potencjalnymi klientami są różnego rodzaju dostawcy usług, a zwłaszcza centra wymiany ruchu internetowego. W tej chwili centra stosują tzw. trunki. To znaczy stosują grupowanie łączy 10 Gigabit, tworząc w ten sposób większe łącza transmisyjne. To chyba oczywiste, że nowe urządzenia bardzo usprawnią ich pracę.

CRN Kiedy to się stanie?

Tomasz Odzioba Wszystko zależy od tego, kiedy powstanie odpowiednia norma. Wydaje się, że prace standaryzacyjne pomału dobiegają końca. Być może więc standard pojawi się już pod koniec 2009 roku. Gdyby tak się stało, to pierwsze urządzenia 100-gigabitowe powinny pokazać się na rynku prawdopodobnie w pierwszej połowie przyszłego roku.

Kazimierz Osiński Rynek przedsiębiorstw dojrzał już do techniki 10 Gigabit. Niektóre firmy już kupują urządzenia 10 Gigabit Ethernet, inne czekają, aż sprzęt będzie tańszy. Według moich obliczeń w zeszłym roku sprzedano Polsce blisko 5 tysięcy portów 10 Gigabit Ethernet. A więc rynek systematycznie się rozwija. Zabawię się we wróżkę i powiem, że 10 Gigabit będzie zdobywał rynek 3 lata. Za 5 lat może okazać się, że standardem będą urządzenia zgodne z techniką 100 Gigabit Ethernet.

Tomasz Odzioba Z pewnością na początku interfejs ten będzie bardzo drogi. Być może w niektórych sytuacjach bardziej będzie opłacało się tworzyć trunki 32 x 10 Gigabit Ethernet.

CRN Czy może to spowolnić marsz Ethernetu w świecie
sieciowym?

Tomasz Odzioba Na pewno w początkowej fazie producenci sprzętu 100 Gigabit Ethernet napotkają podobne problemy, z jakimi mieli do czynienia kilka lat temu, kiedy wprowadzali wersję 10 Gigabit. Jeszcze kilka lat temu urządzenia z interfejsami 10-gigabitowymi kupowali nieliczni. Właściwie tylko ci, którzy naprawdę bardzo potrzebowali urządzeń o dużych przepływnościach. Teraz firmy stosują łącza 32 x 10 Gigabit. Takie rozwiązania stwarzają pewne problemy, bo trzeba stosować dużo kabli. Urządzenie 100-gigabitowe upraszcza zarządzanie siecią i obniża koszty jej eksploatacji. A więc moja odpowiedź brzmi: nie. Ekspansja nowych technik ethernetowych będzie trwała nadal.

MICHAŁ DERDZIKOWSKI szef polskiego oddziału D-Linka

Michał Derdzikowski Ale czy klienci naprawdę potrzebują zatwierdzonego standardu?

CRN Wbrew pozorom, to bardzo ważne pytanie. W ten sposób doszliśmy bowiem do interesującego zagadnienia dotyczącego norm sieciowych. W przypadku sieci często mamy do czynienia z sytuacją, w której firmy stosują urządzenia zgodne tylko ze szkicami standardów. Bardzo często poszczególni producenci wprowadzają własne normy, które czasem stają się de facto standardami. W innych sytuacjach stosuje się sprzęt zgodny ze standardami opracowanymi przez międzynarodowe gremia inżynierów. Łatwo się w tym wszystkim pogubić.

Tomasz Odzioba Jeśli chodzi o systemy do sieci szkieletowych, to standardy są konieczne. Bardzo rzadko zdarza się, żeby sieci operatorów internetowych i telekomunikacyjnych były jednorodne, czyli zbudowane z urządzeń jednego producenta. Znacznie częściej infrastruktura przesyłowa składa się z urządzeń różnych dostawców. Wiadomo, w ten sposób operatorzy chcą się uniezależnić od dyktatu jednego producenta sprzętu. To zupełnie zrozumiałe. W przeciętnej sieci transmisyjnej dowolnego dostawcy usług telekomunikacyjnych funkcjonuje sprzęt co najmniej dwóch producentów. Tylko urządzenia zgodne ze standardami mogą bezproblemowo komunikować się ze sobą. Weźmy na przykład MPLS. Jedne urządzenia są z nim zgodne, a inne nie.

CRN Sytuacja trochę przypomina tę sprzed kilku lat, kiedy to na rynku były urządzenia zgodne z dwiema niekompatybilnymi ze sobą odmianami Fast Ethernetu.

Kazimierz Osiński Właśnie. Dzięki temu przykładowi łatwiej zrozumieć, jak ważne są standardy w środowisku sieciowym. Rynki
w latach dziewięćdziesiątych były wręcz zalane sprzętem zgodnym z różnymi standardami. Można było kupić przełączniki Token-Ring, sprzęt FDDI. Ale ostatecznie to Ethernet zdominował świat sieci komputerowych.

CRN To naprawdę skłania do myślenia. Ethernet wywodził się przecież z sieci lokalnych, a stosunkowo szybko podbił także rynek sieci rozległych. Natomiast żadnej z technik stosowanych w sieciach WAN nie udało się zaadaptować do sieci LAN.

Kazimierz Osiński Ethernet – dzięki swej prostocie – zdystansował inne techniki sieciowe. Bardzo szybko okazało się, że łatwiej zmodyfikować Ethernet, niż wprowadzać nowe rozwiązania zgodne z nowymi standardami. A przecież na rynku były dostępne rozwiązania znacznie lepsze pod względem technicznym, choćby ATM.

PRZEMYSŁAW NAREWSKI VAR Sales Representative w Netgearze

Tomasz Odzioba Zgadza się. Jednak teraz w interfejsy Ethernet są wyposażone nawet urządzenia do sieci storage. W bieżącym roku pojawią się produkty Fiber Chanel over Ethernet. Rzecz jasna, mam na myśli wersję 10 Gigabit Ethernet. Fizycznie będą one wyposażone w porty Fiber Chanel o przepływności 4 lub 8 gigabitów, natomiast porty Ethernet będą miały już przepływność 10 gigabitów. Tego typu urządzenia będzie można stosować w centrach danych. Znacznie uproszczą pracę – serwerów nie trzeba będzie wyposażać w dwie karty sieciowe, tylko w jedną.

CRN Urządzenia ethernetowe stanowią fundament kablowej sieci przesyłowej, zwłaszcza lokalnej. A w jaki sposób urządzenia z interfejsami bezprzewodowymi wpływają na rozwój sieci przewodowych. Innymi słowy, jaki wpływ mają komputery przenośne, smartphony, urządzenia wyposażone w interfejsy radiowe na sieci LAN?

Kazimierz Osiński Mają spory wpływ. Już kilka lat temu zastanawiano się nad tym, jak bardzo zwiększyłoby się obciążenie sieci przewodowej, gdyby każdy aparat telefoniczny został wyposażony w interfejs Wi-Fi. Za przykład niech posłuży pewna sieć uniwersytecka w USA, która ma kilkanaście hot spotów, a z której korzysta kilkanaście tysięcy użytkowników. Trzy lata temu sieć ta miała 50 aktywnych użytkowników, którzy w miarę regularnie korzystali z sieci bezprzewodowej. Z roku na rok sieć zaczęła systematycznie się przeciążać. Jak widać, projektanci sieci przewodowych muszą uwzględniać w projektach także to, że w szybkim tempie przybywa urządzeń z interfejsem bezprzewodowym.

Michał Derdzikowski Jeśli chodzi o użytkowników domowych, to interfejsy bezprzewodowe dają im nowe możliwości. Przykład pierwszy z brzegu to VoIP. Jeśli w telefonie GSM jest zainstalowany interfejs Wi-Fi, to możemy zainstalować klienta VoIP. Czyli z telefonu komórkowego możemy dzwonić poprzez sieć, mając w domu zainstalowaną sieć bezprzewodową. Faktycznie będzie to rozmowa za pośrednictwem protokołu VoIP.

Tomasz Odzioba Sieci bardzo silnie ewoluują. Obecnie sieci muszą mieć jeden punkt, z którego zarządza się całą infrastrukturą. Zwraca się coraz większą uwagę na zabezpieczenia i wydajność sieci. Projektanci starają się wbudować mechanizmy QoS w rozwiązania WLAN. W przeciwnym razie w sieci bezprzewodowej bardzo trudno byłoby uruchomić usługę VoIP. Opóźnienia w sieci zmieniają się bardzo często. Inaczej mówiąc, jitter jest bardzo duży, a powinien być jak najmniejszy. System zarządzający powinien wymuszać QoS, wtedy parametry transmisyjne takiej sieci będą lepsze. Każdy użytkownik będzie miał w miarę przewidywalną szerokość pasma do wykorzystania. Sytuacje, w których sieć czasem działa, a czasem nie działa, będą coraz rzadsze.

Kazimierz Osiński Trend jest bardzo czytelny. Współczesne sieci będą miały coraz większą przepływność i będą coraz lepiej zintegrowane z sieciami bez-
przewodowymi. Z punktu widzenia osoby odpowiedzialnej za administrowanie siecią, LAN i WLAN stanowi jedną infrastrukturę sieciową.

CRN Mechanizmy QoS stosują zazwyczaj duże korporacje. Jak wygląda sytuacja na rynku sieci mniejszych firm oraz użytkowników domowych?

Przemysław Narewski W sieciach domowych coraz częściej powinny pojawiać się urządzenia gigabitowe. Spowodowane będzie to nie tylko tym, że coraz większą popularność będą zdobywały sieci bezprzewodowe o przepływności 300 Mb/s, ale także pojawieniem się nowych rozwiązań, jak na przykład NAS. Moim zdaniem czynnikiem dynamizującym wymianę posiadanych urządzeń u klienta końcowego nie będzie Triple Play. Do transmisji Triple Play wystarczają urządzenia Fast Ethernet.

CRN Jakie zmiany jeszcze przed nami?

Przemysław Narewski Trudno powiedzieć. Ponownie stajemy przed wyborem jednego z kilku konkurujących ze sobą standardów. Z jednej strony pojawiają się coraz to nowe standardy okablowania miedzianego, z drugiej zaczyna się promować koncepcję, która polega na doprowadzeniu kabla światłowodowego do biurka. Na pewno już teraz mniejsze firmy zaczynają inwestować w systemy przesyłowe 10 Gb/s w szkielecie sieci.

Michał Derdzikowski Fast Ethernet będzie powoli odchodził na emeryturę. Prawdopodobnie już
w tym roku wyprodukujemy ostatnie przełączniki zgodne z tą techniką. Wszystkie nasze nowe urządzenia zostaną wyposażone w porty gigabitowe. Chyba już w niedalekiej przyszłości cena portu gigabitowego zrówna się z ceną portu Fast Ethernet – i to będzie naturalny koniec tej drugiej techniki. Tak więc już wkrótce do biurka będzie prowadzone łącze gigabitowe. To oczywiście niejedyne zmiany. Jestem przekonany, że popyt na urządzenia nieekologiczne będzie systematycznie spadał. Jeśli chodzi o rozwiązania dla domu, to medium transmisyjnym pozostanie skrętka miedziana, bo jest tańsza od światłowodu.

CRN A jaka jest przyszłość urządzeń bezprzewodowych?

Michał Derdzikowski Wydaje się, że rozwinie się rynek urządzeń dwuzakresowych, czyli funkcjonujących w pasmach 5 GHz i 2,4 GHz. Oba pasma uzupełniają się. W paśmie 5 GHz można transmitować pliki multimedialne, na przykład wideo.

CRN Czy urządzenia dwuzakresowe mogą zainteresować lokalnych ISP?

Michał Derdzikowski Nie sądzę. Każdy operator, który poważnie traktuje swoich klientów, inwestuje w sieci światłowodowe. Wprawdzie do komputera będzie doprowadzone łącze miedziane Fast Ethernet, ale w przypadku usługi Triple Play jest ono wystarczające. Kto szybciej zaproponuje usługę o wysokiej jakości, ten zdobędzie większą liczbę klientów. Moim zdaniem ten rok będzie przełomowy dla operatorów.

CRN Wspomnieliście wcześniej o urządzeniach ekologicznych, czyli Green Ethernet. Nie da się ukryć, że ciągle trwa spór między zwolennikami a przeciwnikami tej koncepcji. Wielu uważa, że to typowy marketingowy chwyt.

Tomasz Odzioba Nie ma takiego parametru przełącznika, jak Green
Ethernet. Wymiernym czynnikiem jest pobór mocy urządzenia w przeliczeniu na port. Moim zdaniem przełącznik jest ekologiczny wtedy, kiedy jego pobór mocy jest niski.

Przemysław Narewski A moim zdaniem producent ekologiczny to taki, który wytwarza ekologiczny sprzęt w sposób ekologiczny. Jeśli chodzi o systemy energooszczędne, to UE wymusi na producentach, aby urządzenia pobierały moc 1 wata w stanie uśpienia. Dlatego bodźcem do zmian będzie dyrektywa unijna, a nie starania takiego czy innego dostawcy sprzętu sieciowego. Niewielu producentów ma wystarczająco duży potencjał, aby wprowadzać ogólnie akceptowane standardy.

Michał Derdzikowski Ale przecież Green Ethernet nie wpływa negatywnie na żaden ze standardów. Przełącznik ekologiczny pobiera mniej energii, bo wyłącza nieużywane porty. Z doświad-czenia wiem, że przeciętne urządzenie bardzo rzadko używa wszystkich portów. Standardowy przełącznik zasila w energię wszystkie porty, nawet te nieużywane. Ekologiczny tego nie robi. Poza tym standardowy przełącznik dostarcza tyle energii, aby można było przesłać dane na odległość 100 m. To oczywiście wynika z fundamentów koncepcji Ethernetu. Działanie przełącznika ekologicznego zależy od długości kabla. Jeśli przewód ma
10 m, to urządzenie odpowiednio określa ilość energii potrzebnej do przesłania sygnału na daną odległość. Nawet mały przełącznik może zaoszczędzić 50 proc. energii w porównaniu z urządzeniem standardowym. Wydaje się, że oszczędność kilku watów to niewiele, na pewno jednak nie dla firmy, która ma infrastrukturę złożoną z tysięcy urządzeń. Po kilku latach może okazać się, że zaoszczędzona suma jest wyższa od kwoty przeznaczonej na zakup urządzenia. Oczywiście, nie wszystkie firmy zaoszczędzą. Na przykład operatorzy, których sieci są notorycznie obciążone w 100 proc., uzyskają raczej niewielkie oszczędności. W przedsiębiorstwach, w których pracuje się tylko w wyznaczonych godzinach, zysk może być większy. Zyskają też użytkownicy sieci
domowych.

Przemysław Narewski Inwestycje w sieciach domowych należy rozpatrywać w określonych ramach czasowych. Przeciętny użytkownik wymienia router po kilku latach. Ważna jest też cena urządzeń ekologicznych. Podtrzymanie jednego urządzenia w trybie uśpienia kosztuje ok. 40 zł rocznie. Trudno powiedzieć, czy ktokolwiek uwzględni oszczędności tego rzędu w swoich planach zakupowych.

Kazimierz Osiński A moim zdaniem to kwestia świadomości. Tak naprawdę klienci końcowi nie interesują się ceną eksploatacji urządzenia. W korporacjach jest inaczej. Jeden z moich klientów wydaje na zapłacenie rachunków ponad 2 mln zł w ciągu roku. Dla niego nawet 10 proc. tej sumy to spora oszczędność. Uważam jednak, że nie wolno ograniczać się tylko do urządzeń przełączających. Problemem jest przecież cała infrastruktura – serwery, systemy składowania danych, no i komputery osobiste. Wszystkie urządzenia muszą być ekologiczne, wtedy koncepcja zielonego IT będzie miała sens.

Przemysław Narewski Jeśli chodzi o klientów indywidualnych, to chyba rzeczywiście problemem jest ich mentalność. Jestem przekonany, że gdyby użytkownikowi końcowemu dać do wyboru dwa przełączniki w tej samej cenie, z tym że pierwszy byłby wyposażony w jakieś ciekawe funkcje, a drugi w system oszczędnego poboru mocy, to wybrałby sprzęt lepiej wyposażony.

Michał Derdzikowski Produkty Green Ethernet są wyposażone w dokładnie takie same funkcje i kosztują tyle samo co rozwiązania klasyczne. Różnią się tylko poborem energii potrzebnej do ich sprawnego działania.

Tomasz Odzioba Trzeba koniecznie powiedzieć, że koncepcja Green Ethernet jest de facto czymś naturalnym, bo producenci chipsetów już zaczęli produkować energooszczędne układy. Urządzenia są coraz bardziej zintegrowane. Zaawansowane rozwiązania sieciowe są więc jakby z definicji ekologiczne.

CRN Na koniec rozmowy chciałbym zapytać o coś, o co trudno w obecnych czasach nie zapytać, czyli o kryzys. Specjaliści spierają się o to, jak długo potrwa. Niewątpliwie jeszcze przez jakiś czas będziemy musieli zmagać się z jego skutkami, a także z problemami pośrednio z kryzysem związanymi, jak na przykład wahania kursów walut. Czy macie pomysł na biznes w czasach dekoniunktury, czy raczej chcecie jakoś przeczekać trudny czas?

Kazimierz Osiński Niektórym klientom proponujemy częściowe pokrycie kosztów związanych z wykupem opcji, ale nie wszyscy korzystają z tej możliwości. Wielu wierzy, że kurs dolara spadnie. Poza tym staramy się wesprzeć klientów przy zakupie systemów, zaktywizować ich i nakłonić do myślenia. Zwłaszcza klientom z sektora MSP musimy długo i cierpliwie tłumaczyć, co to jest TCO, czyli całkowity koszt eksploatacji sprzętu. Przeraża mnie to, że polscy przedsiębiorcy tak naprawdę nie rozumieją, jak duże znaczenie ma ten wskaźnik. Są bardzo daleko w tyle za biznesmenami zachodnimi. Wielu klientów, i to nawet spoza sektora małych i średnich firm, nie interesuje się w ogóle kosztem eksploatacji sprzętu. Zachowują się tak, jak gdyby nie zdawali sobie sprawy, że po roku od zakupu systemu będą musieli zapłacić za dodatkowe usługi.

Michał Derdzikowski Kryzys
dotknie największe firmy, które produkują drogie rozwiązania, jak na przykład Cisco. Jestem przekonany, że przedsiębiorstwa, które mają w ofercie produkty tańsze, nie odczują tak bardzo spowolnienia gospodarczego.

Przemysław Narewski Wydaje mi się, że dla producenta receptą na trudne czasy jest szukanie firm, które nie odczuły kryzysu tak dotkliwie, oraz wspieranie tych, które kryzys odczuwają bardzo mocno.

Tomasz Odzioba Branża IT rozwija się z każdym rokiem. Za pośrednictwem sieci informatycznych transmituje się coraz więcej danych. Z miesiąca na miesiąc przybywa informacji, które trzeba składować w coraz bardziej pojemnych rozwiązaniach. Firmy będą musiały modernizować infrastrukturę. Nie wierzę w to, że kryzys gospodarczy spowoduje zaniechanie wszystkich inwestycji w rozwój systemów informatycznych w ciągu, dajmy na to, dwóch lat. Aby jednak urządzenia znalazły nabywców, muszą być wydajne i relatywnie tanie. Myślę też, że firmy wreszcie zaczną zwracać uwagę na koszt eksploatacji systemu.

CRN Tak już zupełnie na koniec naszego spotkania opowiedzcie o zmianach, jakie ostatnio zaszły w waszych firmach.

Kazimierz Osiński Połączyliśmy dział sieciowy z serwerowym i składowania danych. Nasza strategia sieciowa jest dość klarowna – chcemy skoncentrować się na produkcji systemów dla centrów danych. Według niezależnych analityków, w najbliższych latach rozbudowa centrów danych będzie polegała przede wszystkim na rozbudowie infrastruktury sieciowej. W każdym razie ma pochłonąć największe koszty. Wprawdzie serwery i systemy storage będą taniały, podobnie zresztą jak sieciówka, ale zmienią się proporcje. W naszej ofercie pojawiły się już przełączniki Top-of-rack, czyli takie, które zapewnią komunikację między serwerami umieszczonymi w szafach. Zmieniliśmy nawet układ chłodzący naszych przełączników. To oczywiście też pokłosie naszej strategii dotyczącej centrów danych. Jeśli chodzi o sprzęt OEM HP, to mieliśmy w ofercie urządzenia Cisco i Nortela. W bieżącym roku wprowadzimy własne przełączniki. Wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że zrezygnujemy z OEM-owania cudzych urządzeń. Ważną wiadomością jest też to, że po latach zdecydowaliśmy się zakończyć promowanie naszej marki ProCurve. Wkrótce to logo zniknie z rynku. Ostatnio przejęliśmy Colubrisa – producenta sieci bezprzewodowych. To czytelny sygnał, że chcemy zaangażować się też na rynku bezprzewodowych systemów 802.11n.

Michał Derdzikowski Dla D-Linka ważne będą rozwiązania energooszczędne. W tym roku pojawią się też rozwiązania klasy biznesowej, do montowania w szafach. Generalnie z roku na rok będziemy wzbogacali naszą ofertę o rozwiązania dla biznesu. Użytkownikom domowym zaproponujemy bezprzewodowe urządzenia zgodne ze szkicem standardu 802.11n – oczywiście już je mamy, ale z kwartału na kwartał będzie ich coraz więcej – no i rozwiązania dla cyfrowego domu, zwłaszcza do monitoringu i do składowania danych. Chcielibyśmy też wprowadzić do oferty systemy storage dla firm.

Przemysław Narewski W ostatnich miesiącach wzbogaciliśmy ofertę o systemy do zabezpieczenia sieci, przede wszystkim o UTM-y. Wprowadziliśmy też sześciodyskowe systemy składowania danych, no i rzecz jasna, nowe przełączniki, które cały czas będą najważniejszą częścią naszej oferty.

Tomasz Odzioba Chcielibyśmy dokończyć proces połączenia Foundry Networks z Brocade’em.

Myślę, że pod koniec maja wszystkie formalności związane z fuzją będziemy już mieli za sobą. Mimo niedokończonego przejęcia już teraz mamy w ofercie urządzenia do tworzenia centrów danych. Mam na myśli głównie przełączniki Fiber Chanel i klasyczne urządzenia sieciowe. Rzecz jasna, w kolejnych miesiącach pojawią się nowe produkty, głównie Top-of-rack, czyli do serwerowni. Wprowadzimy karty do serwerów oraz przełączniki. Jeśli chodzi o sieci dla dostawców usług i przedsiębiorstw, to już mamy przełączniki zgodne z MPLS. A w przyszłym roku będziemy mieli przełączniki z portami 100 Gigabit Ethernet.

Artykuł Ethernet forever pochodzi z serwisu CRN.