I tu mamy pierwszą wątpliwość. Dlaczego w ogóle mówimy o bezpieczeństwie? Co właściwie oznacza bezpieczeństwo systemów? Dla kogo i jak mają być one bezpieczne – czy dla ich właścicieli czy dla użytkowników? Zapewne brak wirusów w takim systemie można uznać za zapewnienie bezpieczeństwa w użytkowaniu systemu. Jednakże lepsze byłoby przetłumaczenie terminu security na ochrona, a wtedy fraza ochrona systemów teleinformatycznych jest dużo lepiej zrozumiała i wprost określa cel działania (popatrzmy na groźnie brzmiące nazwy instytucji: MBP, KBW, UB, SB, ABW ale też WOP, UOP, BOR, SOP). Ale takie rozumienie terminu security, jak widać, było za trudne dla tłumaczy tekstów unijnych.

W ślad za tą dyrektywą pojawiła się w Polsce ustawa implementująca zapisy dyrektywy, o zupełnie odmiennym tytule: Ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Tam, zamiast definicji z dyrektywy, bezpieczeństwo sieci i systemów informatycznych zdefiniowano jako cyberbezpieczeństwo – odporność systemów informacyjnych (równoważnych systemom teleinformatycznym) na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy. Taka definicja lepiej odnosi się do pojęcia cyberochrona, tym bardziej że, oprócz wmontowanej w systemy odporności, trzeba te systemy i sieć z zewnątrz aktywnie monitorować pod kątem tego, czy nie następują próby włamań, czyli sprawować ochronę. Dlaczego zatem zrezygnowano z powielenia treści z dyrektywy? Przyczyn takiego podejścia długo nie chciano wytłumaczyć – aż do teraz.

Rodzi się pytanie, skąd się wzięło to cybersecurity? Niestety zostało przywleczone do Europy i Polski przez wojska amerykańskie działające w ramach NATO. Co więcej, jeszcze w 2017 roku w UK stwierdzono: In recent years, ‘Cyber Security’ has emerged as a widely-used term with increased adoption by practitioners and politicians alike. However,as with many fashionable jargon, thereseems to be very little understanding of what the term really entails (Towards a More Representative Definition of Cyber Security, University of East London, The journal of Digital Forensics, Security and Law). Przy okazji proszę zwrócić uwagę na zapis Cyber Security – jako nazwę własną.

Nie wnikając tutaj w rozstrzyganie czym jest, a czym nie jest cybersecurity warto stwierdzić, że sam przedrostek cyber budzi pytanie o to, co on de facto oznacza. W niektórych amerykańskich i polskich słownikach jest to coś związane z komputerami oraz siecią internetową. Nam starszym kojarzy się to z cybernetyką – nauką o komunikacji w człowieku i maszynie, wypartą z czasem przez rozwój informatyki. Młodszym kojarzy się z grami komputerowymi, a ostatnio z grą Cyberpunk 2077. Dla mnie nie jest to termin informatyczny.

Niestety, obecnie podważanie sensu używania mało zrozumiałego terminu cybersecurity czy cyberbezpieczeństwo w odniesieniu do tak poważnej sprawy jak ochrona systemów teleinformatycznych staje się praktycznie niemożliwe. W Komisji Europejskiej w grudniu 2020 r. zaprezentowano projekt nowej dyrektywy NIS 2.0 on measures for a high common level of cybersecurity across the Union, mającej zastąpić istniejącą dyrektywę NIS. Przy okazji wyjaśniło się, dlaczego w Polsce pojawiła się ustawa o cyberbezpieczeństwie – chcieliśmy być pierwsi z tym terminem.

W tej propozycji dyrektywy jednak odnajdujemy definicję: security of network and information systems, którą można przetłumaczyć (Google) na: ochrona sieci i systemów informatycznych oznacza zdolność sieci i systemów informatycznych do opierania się, przy określonym poziomie zaufania, wszelkim działaniom, które zagrażają dostępności, autentyczności, integralności lub poufności przechowywanych, przesyłanych lub przetwarzanych danych,lub oferowanych usług powiązanych przez te sieci i systemy informatyczne, lub dostępne za ich pośrednictwem, oraz definicję (z dokumentu 2019/188 Rady i Parlamentu Europejskiego) w tłumaczeniu (Google): cyberbezpieczeństwo oznacza działania niezbędne do ochrony sieci i systemów informatycznych, użytkowników takich systemów i innych osób dotkniętych cyberzagrożeniami. Z tej definicji wyraźnie widać, że w tłumaczeniu na polski powinna to być definicja cyberochrony, która jest zdefiniowana chyba tylko po to, aby kwestię informatycznych włamań odnieść też do użytkowników. Jest mi to trudno zrozumieć, gdyż wszelkie zagrożenie dla osób tkwi w trzewiach systemów i wystarczy je tam wykryć i usunąć, a wtedy i te osoby będą chronione.

Nie czas i miejsce na analizowanie treści propozycji nowej dyrektywy. W skrócie nie ma w niej nic, co by bezpośrednio inicjowało prowadzenie aktywnych działań prewencyjnych wobec potencjalnych i rzeczywistych krakerów wraz z działaniami operacyjnymi, zapobiegających atakom oraz wykrywających i aresztujących sprawców takich ataków. Ale to już inna historia.

Nas tutaj interesuje niezbyt szczęśliwie dobrana terminologia. Nie ma bowiem uzasadnienia posługiwanie się nowomodnym żargonem cyberbezpieczeństwo (jeśli już to raczej cyberochrona) czy też innym cybercosiem. Wystarczy mówić o ochronie systemów teleinformatycznych, co jest bardziej dla wszystkich zrozumiałe. Niestety przy tych słowotwórczych działaniach informatyków nie było.

Co gorsza, informatyków też nie było przy formułowaniu zapisów tych dyrektyw, a szkoda, bo za sprawną ochronę systemów teleinformatycznych to właśnie informatycy będą jako pierwsi odpowiadać, narażając się też (czasem nawet ze swoimi rodzinami) na wiele innych zagrożeń natury kryminalnej (głównie szantaży w celu pozyskania wejść do systemu), gdyż jest to przede wszystkim ogromna przestrzeń działań przestępczo-terrorystycznych. A o ochronie i bezpieczeństwie informatyków nic w tych dyrektywach nie ma!

Artykuł O pojęciu cyberbezpieczeństwa słów kilka pochodzi z serwisu CRN.

Pocieszające jest to, że coraz częściej firmy i instytucje zdają sobie sprawę z wagi cyberbezpieczeństwa i z tego, co ewentualny atak może wyrządzić i na jakie finansowe czy wizerunkowe straty narazić przedsiębiorstwo. Oprócz naturalnie rosnącej świadomości zagrożeń wynika to niestety także stąd, że dana instytucja już miała podobne problemy w przeszłości. Na obecny stan rzeczy miało również wpływ wprowadzenie RODO i jego pokłosie. Klienci zdają sobie sprawę z wagi informacji, które codziennie przetwarzają, i wiedzą, co może grozić za zaniechania w tej materii.

Jak czytamy w broszurze „RODO dla przedsiębiorcy”, którą wydało Ministerstwo Cyfryzacji: „działaj tak, żebyś zawsze mógł wykazać, że oceniłeś ryzyko i świadomie wdrożyłeś zabezpieczenia minimalizujące to ryzyko.” To jedno zdanie doskonale oddaje esencję rozporządzenia. W odpowiedzi przedsiębiorstwa inwestują w rozwiązania mające ochronić sieć i jej użytkowników, ale również zlecają testy penetracyjne, które mają ocenić bieżący stan bezpieczeństwa systemów informatycznych. W przeciwieństwie do realnego ataku, testy tego typu polegają na kontrolowanym ataku ze strony pentestera przy pełnej zgodzie ze strony atakowanego. Taki test jest w stanie zobrazować klientowi, jakie ma braki w architekturze bezpieczeństwa, a także udowodnić wyższość zintegrowanej architektury bezpieczeństwa dopasowanej do sieci przedsiębiorstwa nad rozwiązaniem punktowym.

Ingram Micro, jako największy światowy dystrybutor IT, chcąc spełnić oczekiwania swoich klientów, utworzył w grudniu 2016 r. komórkę Cyber Security z siedzibą w Dubaju, zapewniającą niezbędną i profesjonalną pomoc partnerom biznesowym dystrybutora.  Zespół ten zatrudnia około 20 osób i świadczy usługi związane z cyberbezpieczeństwem za pomocą nowoczesnego SOC (Security Operation Center). Komórka składa się audytorów, pentesterów i trenerów o bardzo dużym doświadczeniu w obszarach takich jak: zarządzanie ryzykiem, ochrona przed cyberzagrożeniami, testy penetracyjne, zagadnienia związane z ochroną danych czy wdrażanie polityk bezpieczeństwa.

W portfolio Ingram Micro VSOC integratorzy znajdą dla swoich klientów szeroką gamę jednorazowych usług oceniających bieżącą architekturę, w tym: ocenę występujących podatności w środowisku klienta, testy penetracyjne, detekcję złośliwego oprogramowania czy zapobieganie wyciekom danych. Oddzielną kategorię stanowią usługi konsultacyjne związane m.in. z oceną ryzyka czy opracowanie i wdrożenie polityk bezpieczeństwa dopasowanych do potrzeb klienta.

Ingram Micro Cyber Security jest również w stanie w pełni zarządzać usługami bezpieczeństwa wdrożonymi u klienta, oferując model SOC as a Service. Olbrzymią przewagę stanowi w tym przypadku bardzo konkurencyjna cena w porównaniu z ceną podobnych usług w wielu innych firmach. W połączeniu z doświadczeniem zespołu Ingram Micro, wzmacnia to pozycję rynkową samego dystrybutora, ale również jego partnerów, którzy mogą teraz zapewniać jeszcze lepsze wsparcie dla klientów końcowych.

Artykuł Ingram Micro: cyberwsparcie dla partnerów pochodzi z serwisu CRN.