Kolejnym wydarzeniem, które uświadomiło polskim przedsiębiorcom, jak ważna jest potrzeba inwestycji w cyberbezpieczeństwo, był wybuch wojny na Ukrainie. Z badania „Barometr cyberbezpieczeństwa. Ochrona cyfrowej tożsamości. Edycja 2022” zrealizowanego przez KPMG Polska wynika, że tylko w pierwszym kwartale br. liczba krytycznych w skutkach cyberataków na terenie Ukrainy wzrosła ponad 20-krotnie.

Polskie przedsiębiorstwa są zatem coraz bardziej świadome konieczności inwestowania w monitoring bezpieczeństwa IT. Największą barierą dla firm w procesie budowania cyberbezpieczeństwa są trudności związane ze znalezieniem i utrzymaniem odpowiednio wykwalifikowanej kadry.

O tym, jak duże jest zapotrzebowanie na specjalistów z branży cyberbezpieczeństwa, najlepiej świadczą liczby. W czerwcu ubiegłego roku na zlecenie izraelskiego instytutu szkoleniowego HackerU zespół HRK ICT przeprowadził badanie „Cybersecurity. Raport o rynku pracy w Polsce”. W badaniu wzięło udział ponad 500 ekspertów pracujących w działach bezpieczeństwa IT. Wyniki badania pokazały, że na polskim rynku na jednego kandydata przypadło wówczas mniej więcej siedem wolnych miejsc pracy. Średnie wynagrodzenie kształtowało się na poziomie 15 tys. zł. Ponad połowa specjalistów otrzymywała od rekruterów jedną do trzech propozycji oferty pracy na tydzień.

Z moich doświadczeń rekruterskich wynika, że przez ostatni rok niewiele się zmieniło, z wyjątkiem wynagrodzeń, które zależnie od specjalizacji urosły od 15 do nawet 30 proc. Pracodawcy są bardzo aktywni i prowadzą intensywne poszukiwania ekspertów. Niestety, nadal na rynku pracy w branży bezpieczeństwa IT widnieje przepaść między popytem a podażą. Jeszcze rok temu szacunkowo mówiło się, że w Polsce jest około 17,5 tys. nieobsadzonych stanowisk. Dziś widzimy, że trend ten się utrzymuje, a liczba ta z roku na rok może być coraz większa.

Nawet bez doświadczenia

Widoczny jest znaczący popyt na specjalistów IT zajmujących się cyberbezpieczeństwem zarówno w działach firmowych, jak i w ramach outsourcingu. Rozpoczynanie kariery w IT od obszaru cyberbezpieczeństwa staje się coraz bardziej powszechne, jednak próg wejścia na rynek IT Security jest wysoki. Obecnie przeważają osoby zatrudnione na stanowiskach specjalistów i ekspertów, którzy stanowią około 2/3 wszystkich kandydatów dostępnych na rynku. Pracodawcy najczęściej poszukują specjalistów i ekspertów, którzy posiadają od roku do trzech lat doświadczenia, ale także osób z poziomu „entry level”, a więc młodszych specjalistów i stażystów.

Specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa najczęściej mają już wcześniejsze i nierzadko bogate doświadczenie w branży IT, na przykład na stanowiskach administratorów, deweloperów lub testerów. Warto jednak podkreślić, że na rynku pracy jest coraz więcej ofert zaadresowanych do osób bez doświadczenia. Z uwagi na brak specjalistów pracodawcy są często skłonni kształcić ich we własnym zakresie. Na popularności zyskują specjalistyczne kierunki studiów oraz szkolenia umożliwiające początkującym kandydatom wejście do branży. Taki model pozyskiwania pracowników chętnie wykorzystują duże korporacje, które rezygnują z pozyskiwania talentów z zewnątrz na rzecz prowadzenia własnych szkoleń.

Elastyczne zatrudnienie

Pracownicy są bardzo elastyczni pod względem form współpracy z pracodawcą. Z moich doświadczeń, popartych prowadzonymi procesami rekrutacyjnymi w obszarze cyberbezpieczeństwa, wynika, że połowa kandydatów chce pracować na podstawie kontraktu B2B lub w ramach samozatrudnienia. Pozostała część kandydatów preferuje umowę o pracę, najczęściej argumentując wprost, że daje im to poczucie bezpieczeństwa, ale również z uwagi na dłuższe przywiązanie do pracodawcy.

W branży cyberbezpieczeństwa praca zdalna była popularna już od kilku lat, jednak to pandemia przyczyniła się do znacznego upowszechnienia tego trendu. Początkowo taki model pracy ograniczał się do 2 czy 3 dni wykonywania obowiązków zawodowych z domu. Obecnie szacuje się, że nawet 90 proc. zatrudnionych w branży pracuje całkowicie zdalnie lub hybrydowo. Dodatkowo wielu specjalistów wykonuje swoje obowiązki w ramach elastycznych godzin pracy.

Warto podkreślić fakt, że pracodawcy, którzy oczekują od swoich zespołów częstszej obecności w biurze i wykonywania obowiązków w trybie stacjonarnym, znacząco zmniejszają swoje szanse na znalezienie i zatrudnienie potencjalnych pracowników. Pracodawcy w branży cybersecurity mają tego świadomość, w związku z czym są otwarci na docelowe utrzymanie rozwiązania, jakim jest home office czy praca hybrydowa.

Artykuł Cyberbezpieczeństwo: siedem na jednego pochodzi z serwisu CRN.

Jako czytelnicy przyklaskujemy tym wyścigom. Nie dlatego, że potrzebujemy 30 serwisów o PR, 50 przepisów, jak usmażyć tortillę, ani 100 porad, jak urządzić mieszkanie. Pragniemy jedynie chomikować informacje na przyszłość. Bo a nuż przyjdzie moment, w którym jeden wpis ze stu na jednym z dwustu blogów okaże się wyjątkowo przydatny. Boimy się, że bez niego nie damy sobie rady, a z nim wszystko będzie super. Boimy się też zaangażować w coś konkretnego, bo jeśli za miesiąc dany profil się pogorszy, to będziemy musieli szukać nowego źródła wiarygodnych informacji.

Zacznij od małej grupy

W praktyce zapewne jest tak, że zdecydowana większość ciekawych newsów pochodzi dzień w dzień od niewielkiego grona stałych autorów, znajomych, marek. Zgodnie z zasadą Pareta to ta najbardziej wartościowa „dwudziestka”. Cała reszta tworzy szum, którego niski dźwięk koi nasze lęki. To pozostała „osiemdziesiątka”.

Głównym celem obecności w mediach społecznościowych nie jest zdobycie miliona fanów. Chodzi o bycie w Top 5 u pięćdziesięciu osób, z którymi jesteś w kontakcie i którym dostarczasz dopasowane treści. Jeśli twój temat okaże się popularny albo doczekasz momentu, gdy stanie się popularny, wtedy dojdziesz do wymarzonego miliona. Ale tylko dlatego, że twoich pięćdziesięciu kluczowych fanów opowie o tobie wielu innym. Każdy zaczyna od małej grupy. To, jak sobie z nią radzisz, pokaże kolejnym tysiącom, czy będziesz o nich dbać, czy mogą ci zaufać, odłożyć lęki i się zaangażować.

Beercamp lepszy od konferencji

Na tym polega powodzenie w każdym biznesie. Łatwość wejścia w social media i widok gigantów przysłaniających horyzont tworzy iluzję szybkiego sukcesu. Przenosimy przyzwyczajenia ze świata offline, gdzie w większości przypadków „więcej” znaczy „lepiej”. A jeśli „mniej” znaczy „lepiej”, to za moment znajdzie się ktoś, kto „przeramuje” owo „mniej” na jakieś „więcej”. Bo „więcej” jest bardziej perswazyjne. Bo lepiej sprzedaje. Bo przyciąga większą uwagę. Bardziej… Lepiej… Więcej…

Ale po co? Po co ci milion fanów? Z iloma możesz wejść w znaczącą rozmowę na profilu? Ilu możesz wypożyczyć samochód na weekend? Ilu zabierzesz na wycieczkę do Londynu? Iluzja wygranej: każdy ma szansę. Media społecznościowe mogą działać inaczej: jednostkowe relacje, znaczące dyskusje, zaangażowane spotkania. Zobacz, jak ciekawe są tematyczne meetupy i beercampy w porównaniu z branżowymi konferencjami i targami. Co zwykle robisz po wejściu do wielkiej hali? Oczywiście szukasz znajomych i idziesz się przywitać. I tak raczej nie zobaczysz wszystkiego, więc lepiej zrobić coś znaczącego.

Autor jest specjalistą od public relations i social media z ponad 8-letnim doświadczeniem. W latach 2014–2015 był wiceprezesem Związku Firm Public Relations, zaś w okresie 2006–2014 prezesem agencji Monday PR. Od 2014 r. jest właścicielem agencji MillerMedia Communications. Przez 10 lat był dziennikarzem (m.in. CRN Polska) specjalizującym się w tematyce IT, biznesowej i finansowej. Pełni rolę eksperta Business Center Club w zakresie PR i social media.

 

Artykuł Ścigasz się w socialu? Zwolnij pochodzi z serwisu CRN.

Możliwy jest też inny scenariusz: na samą myśl o trudnej sytuacji w firmie pojawia się w tobie chęć przeczekania, nie podejmujesz żadnej decyzji, udajesz, że ciebie ten problem nie dotyczy. Albo chcesz wyjechać, zmienić pracę lub tylko uciec na L4. A może jednak zbierasz się w sobie, analizujesz problem, rozmawiasz ze współpracownikami na temat zaistniałej sytuacji, starasz się zebrać jak najwięcej informacji i podjąć działania? Każdy z tych scenariuszy to jeden z czterech typowych sposobów radzenia sobie ze stresem, tzw. 4 F (łatwo zapamiętać, bo kojarzy się z pewną znaną firmą produkującą odzież sportową). 4 F to: Fight, Flight, Freeze, Fine, a więc: walcz, uciekaj, zamarznij, rób swoje.

W stresie działasz w trybie autopilota

Każdy z nas w trudnej sytuacji do pewnego momentu może działać racjonalnie. Jeśli jednak obciążenie przekracza próg tolerancji (stres długotrwały, nagły bądź wyjątkowo groźny), przełączamy się na tzw. autopilota i zaczynamy postępować schematycznie. Korzystamy wówczas z naturalnych, instynktownych strategii radzenia sobie w wymagającym otoczeniu. Co ciekawe, jeśli potraktujemy stres jako proces (tzw. teoria transakcyjna stresu Lazarusa i Folkman), to nie sam bodziec okazuje się stresujący ani nasza reakcja, ale indywidualna ocena określonego faktu – jak bardzo niebezpieczny nam się wydaje.

Oznacza to, że odczujemy zdarzenie jako stresujące tylko wtedy, jeśli ocenimy je jako groźne lub powodujące stratę. Jeśli natomiast uznamy je za wyzwanie bądź szansę – oceniając przy tym, że dysponujemy umiejętnościami i zasobami, żeby sobie poradzić – będziemy czuli lekkie podniecenie i zdenerwowanie, które tylko pomoże nam w przezwyciężeniu trudności. To dlatego negocjacje z dystrybutorem u jednej osoby wywołają lęk, zaś u innej ekscytację. To zależy od tego, czy negocjacje zostaną uznane za zagrażające (gorsze warunki to mniejsze zyski) czy raczej jako stanowiące wyzwanie (szansa na lepsze warunki, a więc wyższe zyski).

Dopasuj pracownika do rodzaju stresu

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że najlepszą metodą radzenia sobie w sytuacji stresowej jest styl Fine (rób swoje). To w końcu dojrzała postawa, która oznacza spokojne zajęcie się problemem i analizę sytuacji. Jednak rzeczywistość bywa bardziej skomplikowana. Czasami najlepszą metodą jest przeczekanie trudności (Freeze – zamarznij). Wiedzą o tym dobrze pracownicy dużych korporacji w okresach zmian, a także… patyczaki, które aby uniknąć zagrożenia, zastygają bez ruchu, starając się wtopić w otoczenie. Inteligentne radzenie sobie ze stresem polega więc na tym, aby dobrać strategię do konkretnej sytuacji. Według specjalistów najlepiej sprawdzają się metody mieszane.

Tak czy inaczej, wiedza o różnych rodzajach reakcji na stres (własnych oraz pracowników) może okazać się bardzo przydatna w każdej firmie. Jeśli na przykład zamierzamy wprowadzić ważne zmiany, zastanówmy się dobrze, zanim powierzymy rolę lokomotywy tych zmian kierownikowi zespołu, który reprezentuje styl Freeze lub Flight. Najpewniej będzie on przeciągał cały proces, utrudniał i robił uniki. Czas będzie mijał, a nasza firma będzie tkwić w miejscu. Dlatego do przeprowadzania zmian wyznaczajmy osoby, które reprezentują styl Fine lub Fight. Przy czym „fighterów” dobrze ukierunkować na walkę z konkurencją, a nie z ludźmi w firmie.

Zbyszek z IT nie lubi skakać na bungee

Kolejnym elementem, na który warto zwrócić uwagę, jest tzw. reaktywność pracownika, szefa czy innego członka zespołu. Osoba jest wysokoreaktywna, jeśli wykazuje duże zapotrzebowanie na bodźce, przy czym im więcej bodźców, im więcej się dzieje – tym lepiej. Takie osoby często uprawiają sporty ekstremalne, lubią szybką jazdę, cały czas dostarczają sobie nowych wrażeń. Zwykle cieszą się wysoką odpornością i właśnie w stresie funkcjonują najlepiej.

Na drugim biegunie znajdują się niskoreaktywni. To osoby wrażliwe na bodźce, ich próg tolerancji jest niski, więc jeśli rozmawiają przez telefon, to w tym samym czasie nie będą słuchały muzyki i poprawiały danych w Excelu. Zbyt wiele kontaktów z klientami będzie dla niskoreaktywnego trudnością. Dlatego, jeśli przyjmiesz do pracy na stanowisko handlowca taką właśnie osobę, niestety nie będzie to dobre ani dla ciebie, ani dla niej. Nadmiar kontaktów, telefonów, maili, spraw… może być ciężko! Za to na wszelkich stanowiskach analitycznych czy serwisowych niskoreaktywny sprawdzi się doskonale. Dlatego Zbyszek z IT, ponieważ nie potrzebuje wielu bodźców, nie lubi skakać na bungee. Natomiast jego wysokoreaktywny kolega z działu sprzedaży wręcz przeciwnie – skoczy z przyjemnością. Weź to pod uwagę przy doborze kadry do swojej firmy.

Artykuł Stres: walczyć czy uciekać? pochodzi z serwisu CRN.