FreeNAS – darmowy serwer plików, króluje wśród otwartych systemów operacyjnych dla pamięci masowych. Szacuje się, że na bazie tego oprogramowania wdrożono około miliona NAS-ów. Społeczność skupiona wokoło FreeNAS liczy 200 tysięcy aktywnych członków. Jak do tej program pobierany było 10 milionów razy, a w ciągu roku ściąga go pół miliona osób. Eksperci uważają, iż jednym z największych atutów systemu jest wykorzystanie systemu plików ZFS. Poza tym obsługuje on najpopularniejsze protokoły SMB/CIFS, NFS, S3, AFP, FTP czy iSCSI.  FreeNAS powstał w 2005 roku, a w 2010 roku piecze nad projektem przejął iXsystems, który kontynuuje jego rozwój. Ta amerykańska firma działa już od 1991 roku, ale dopiero dostęp do FreeNAS pozwolił  jej rozwinąć skrzydła.  Michael Lauth, współzałożyciel iXsystems, przyznaje, że była to dobra decyzja, która pomogła skoncentrować się na opracowywaniu własnych pamięci masowych. Co ważne,  zespół posiadał bogate doświadczenie zarówno w zakresie sprzętu dla korporacji, jak i rozwiązań open source.

FreeNAS jest utożsamiany z prostymi rozwiązaniami adresowanymi przede wszystkim dla użytkowników domowych i małych firm. iXystems posiada w swoim portfolio  FreeNAS Mini czy FreeNAS Certified – produkty przeznaczone dla tej grupy odbiorców.  W Stanach Zjednoczonych z powodzeniem  konkurują one m.in  z systemami QNAP oraz Synology.  – Naszymi atutami w rywalizacji z producentami z Tajwanu są stabilność i wydajność produktów. – podkreśla Brett Davis, wiceprezydent iXsystems.  W Polsce FreeNAS Mini próbował sprzedawać Komputronik, ale bez większych sukcesów.  Potencjalnych klientów odstraszała prawdopodobnie cena produktów. Po co przepłacać, skoro na rodzimych forach można znaleźć informacje jak uruchomić FreeNAS na zwykłym komputerze PC.  Jak powszechnie wiadomo zasada „zrób to sam” jest bliska sercom Polaków.

Zresztą iXsystems zarabia głownie na klientach korporacyjnych. Z myślą o nich powstawała linia produktów TrueNAS – urządzeń bazujących na FreeNAS, rozszerzonymi o pewne funkcjonalności. Producent oferuje trzy modele hybrydowe oraz jeden all-flash, przeznaczone do pracy w środowisku produkcyjnym. Ich skalowalność pozwala na przechowywania od 10 TB do 10 PB danych. Niektóre modele TrueNAS wyposażone są w pamięć  NVDIMM (zapis) oraz NVMe (odczyt). Oprogramowanie jest kompatybilne z VMware vSphere, XenServer, Veeam. Współpraca z firmą Asigra pozwala na tworzenie kopii zapasowych aplikacji SaaS, takich jak Office 365 oraz Salesforce. iXsystem w ramach obsługi TrueNAS  oferuje wdrożenie, interwencje w lokalizacji klienta, infolinię 24/7, usuwanie usterek. Niedawno firma rozszerzyła swoją ofertę o TrueCommand – konsolę  pozwalająca zarządzać za pomocą przeglądarki urządzeniami TrueNAS i FreeNAS.  

Z rozwiązań TrueNAS korzysta tysiące klientów, w tym m.in BP, Disney, Juniper Networks, Marvel Studios, Palo Alto Networks, Sony.