W ocenie 32,3 proc. drobnych przedsiębiorców ich ogólna sytuacja zmieniła się na gorsze w I poł. br. w porównaniu z ub.r., a dla ponad 42 proc. firm pozostała bez zmian (wobec 44,8 proc., które prognozowały taki stan rzeczy). Poprawę odczuło ponad 25 proc. Znacznie więcej firm, niż przewidywano, doświadczyło recesji, oraz znacznie mniej podmiotów, niż oczekiwano, odnotowało pozytywne zmiany – wynika z badania Instytutu Badań i Analiz OSB oraz portalu Firmy.net.

Jako powód pogorszenia się sytuacji rynkowej przedsiębiorcy najczęściej wskazywali
zbyt dużą konkurencję cenową (27,5 proc.), a także wzrost kosztów prowadzenia firmy (21,3 proc.) i ogólne spowolnienie rynku (20,7 proc.). Mniejszy wpływ miały decyzje rządu i idące za tym zmiany w przepisach oraz utrata klientów (15,4 proc.) czy zatory płatnicze (4 proc.).

Badanie z grudnia 2014 r. pokazało, że po raz pierwszy od dawna więcej przedsiębiorców odczuło poprawę sytuacji niż jej pogorszenie. Dlatego większość spodziewała się, że będzie lepiej w I poł. 2015 r. W największym stopniu przewagę spadków nad wzrostami odnotowano m.in. w handlu.

Pomogły inwestycje w rozwój i reklamę

Firmy, które odczuły poprawę swojej sytuacji ogólnej, przypisały to przede wszystkim wzrostowi popytu i ożywieniu rynku (30,1 proc.) lub wzrostowi rozpoznawalności ich marki (21,4 proc.).

Pozytywne efekty przyniosły ponadto ich zdaniem inwestycje w rozwój (16,6 proc.) lub w reklamę (16,1 proc.). Nieduży wpływ na wzrost miały zmiany organizacyjne w firmach (7,9 proc.) oraz poprawa jakości (3,4 proc.).
 

W minionym półroczu ceny produktów i usług najczęściej pozostały bez zmian (60 proc.). Jednak wśród pozostałych firm częściej podejmowane były decyzje o obniżeniu cen niż ich zwiększeniu.
 
Spadkowi cen towarzyszyła pogłębiająca się tendencja kurczącego się popytu na rynku krajowym (30 proc. w II połowie 2014 roku wobec 32,8 proc. w I połowie 2015 r.). Również firmy sprzedające na  rynkach zagranicznych odczuły pogorszenie sytuacji. Wprawdzie ponad połowa z nich utrzymała poziom sprzedaży (53,4 proc.), to w pozostałych częściej odnotowano spadek (24,8 proc.) niż wzrost (21,8 proc.). W II półroczu 2014 r. było odwrotnie.

Większość przedsiębiorców nie odczuła zmian w swojej sytuacji finansowej (40,6 proc.), ale przybyło firm, których sytuacja finansowa pogorszyła się (34 proc. w II połowie 2014 r. i 38,4 proc. w I połowie 2015 r.). Najczęściej trudności dotknęły m.in. przedsiębiorstwa handlowe.

Konkurenci też słabli

W minionym półroczu blisko 2/3 przedsiębiorstw utrzymało swoją pozycję wśród konkurencji. W grupie pozostałych firm częściej ich konkurencyjna pozycja poprawiła się (25,7 proc.), niż pogorszyła (13,7 proc.). 

Przedsiębiorstwa w I połowie 2015 r. przeważnie utrzymały stały poziom zatrudnienia (77,4 proc.). Pozostałe firmy minimalnie częściej decydowały się zatrudniać nowych pracowników (11,4 proc.), niż ich zwalniać (11,1 proc.).

Badanie nastrojów gospodarczych zostało przeprowadzone w czerwcu 2015 r. z zastosowaniem techniki CAWI przez Instytut Badań i Analiz OSB. W badaniu wzięło udział 1419 przedstawicieli małych firm (50,3 proc. firm jednoosobowych, 43,2 proc. mikro firm, zatrudniających od 1 do 9 pracowników, oraz 6,5 proc. małych firm, zatrudniających od 10 do 49 osób), które są zarejestrowane w wyszukiwarce firm Firmy.net. Wśród ankietowanych większość zajmuje się działalnością usługową (68,1 proc.), 19,6 proc. – handlową, 6,8 proc. – budowlaną, 5 proc. – przemysłowo-produkcyjną, a około 0,5 proc. działa w branży rolnej.